لاستیک 3 میلیونی، 8 میلیون در بازار فروخته می‌شود/ 30 درصد از خرده‌فروشان ورشکست شده‌اند/ مازاد تولید به افراد خاص داده می‌شود/تولیدکنندگان ملزم به ارائه آمار به اتحادیه‌ها نیستند

با توجه به اهمیت و پیچیدگی موضوع مشکلات و چالش‌های صنعت تایر، ایلنا میزگردی با حضور اسکندر ستوده مدیرعامل مجتمع صنایع لاستیک یزد، محمدرضا گنجی رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، مصطفی تنها سخنگوی انجمن صنعت تایر کشور، داود سعادتی نژاد رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، محمدحسین حیدری خزانه‌دار اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، محمودیان مدیر عامل شرکت سامان بارز، علی اصغر بیابان‌گرد، رئیس انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، محمد میرعابدینی دبیر انجمن وارد کنندگان تایر، قدرت الله شکرزاده مدیر فروش شرکت تولیدی لاستیک دنا، هاشمی مدیر روابط عمومی گروه صنعتی بارز و‌ سیروس قوامیان فعال حوزه لاستیک برگزار کرد.

مشروح این میزگرد به شرح زیر است:

لزوم نظارت اتحادیه فروشندگان لاستیک بر تولیدات کارخانه‌ها

رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن خودرو در این میزگرد خواستار باز سپاری مسئولیت توزیع لاستیک به اتحادیه‌ها شد و گفت: هنگامی که وزارت صنعت، معدن و تجارت توزیع لاستیک‌ها را از طریق پایانه‌ها از اتحادیه گرفت، قیمت لاستیک در بازار افزایش پیدا کرد و این امر در مرداد ماه به مرز فاجعه رسید.

داود سعادتی‌نژاد، گفت:‌ قانون نظام صنفی عنوان کرده که مسئولیت نظارت بر توزیع با اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن است.

وی عنوان کرد: اگر میزان واردات، ‌تولید و توزیع به عنوان زیربنای صنعت تایر مشخص و اتحادیه بر آن نظارت داشته باشد، قطعا در این صنعت به مشکل بر نخواهیم خورد.

‌رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، مشکل اصلی صنعت تایر را عدم توزیع مناسب عنوان کرد و افزود: 2 هزار واحد صنفی در سطح تهران مشغول خرید و فروش لاستیک هستند که از این تعداد 30 درصد نماینده، واردکننده و تولیدکننده و 70 درصد خرده‌فروش هستند. امروزه به دلیل عدم توزیع مناسب 30 درصد از خرده‌فروشان ورشکست و تعطیل شده‌اند.

سعادتی نژاد با اشاره به تولید لاستیک‌های باری و اتوبوسی تصریح کرد: تولید این محصولات کفاف کشور را نمی‌دهد و شکاف قیمتی لاستیک آزاد و دولتی بسیار زیاد است. این درحالی است که کامیونداران تنها می‌توانند 4 حلقه لاستیک دولتی خریداری کنند در نتیجه برخی از کامیونداران برای گذران امورات زندگی  لاستیک‌های دولتی را در بازار آزاد به فروش می‌رسانند و خود همچنان از لاستیک‌های کهنه استفاده می کنند. این امر تبعاتی همچون افزایش آمار تصادفات را در پی خواهد داشت.

‌رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، افزود:‌ در گذشته کامیون‌دار می‌توانست لاستیک را با شرایط خاص یا اقساطی خریداری کند؛ اما الان این امکان وجود ندارد و باید بهای آن را نقدا بپردازد.

وی با بیان اینکه در اتحادیه برای ساماندهی بازار تایر، اقدام به فروش لاستیک با ارائه سند کرده‌اند،‌ عنوان کرد: این امر اختیاری بوده و تنها در جهت ساماندهی بازار است.

وی با اشاره به فروش کارخانه‌های بخش خصوصی گفت: بخش خصوصی محصولات خود را به سه روش به فروش می‌رسانند،‌ آنها نمایندگانی دارند که تنها یک سبد به آنها تعلق می‌گیرد و برخی 10 سبد و در نهایت افراد خاصی وجود دارند که مازاد تولید به آنها تعلق می‌گیرد.

سعادتی‌نژاد با بیان اینکه هر شرکت برای خود یک نماینده مویرگی دارد، ادامه داد: اعضای اتحادیه امروز به دلیل توزیع نادرست ورشکست شده‌اند.

‌رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن اظهار کرد: طبق قانون، وظیفه اتحادیه‌ها نظارت بر توزیع است. در این راستا شرکت بارز لیستی از نمایندگان خود به اتحادیه‌ها داده است. اتحادیه نیز لیست قیمت مصوب را اعلام و آنها را مکلف به فروش لاسیک با ارائه سند کرده است که در صورت مشاهده تخلف، تعزیرات برخورد خواهد کرد.

تولیدکنندگان تایر آماری از فروش خود به اتحادیه لاستیک نمی‌دهند/ نگاه تولیدکننده بازار تایر را به چالش کشیده است

در ادامه جلسه خزانه‌دار اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن با انتقاد از عدم همکاری کارخانه‌های تولیدکننده تایر با اتحادیه‌ گفت: اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، بارها با ارسال نامه به تولیدکنندگان و واردکنندگان از آنها درخواست کرده تا میزان تولید و واردات خود را جهت نظارت و ساماندهی بازار عنوان کنند؛‌ اما آنها هیچ وقت با این اتحادیه همکاری نکرده اند.

محمدحسین حیدری با بیان اینکه تولیدکنندگان تایر حتی آماری از نمایندگان خود به اتحادیه نمی‌دهند، تصریح کرد: اگر آمار صحیحی به اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن داده نشود، قطعا نمی‌توان نظارت درستی بر فعالیت صنعت تایر داشت.

وی با بیان اینکه کارخانه‌های تایر در زمان ارائه تخفیف فروش، به تمامی نمایندگان اطلاع رسانی نمی‌کنند،‌ عنوان کرد: در برهه‌ای از زمان به دلیل کم سود بودن خرید و فروش لاستیک، نمایندگان تمایلی به خرید لاستیک نداشته و کارخانه داران مجبور هستند برای فروش محصولات، درصدی تخفیف بر روی محصولات خود اختصاص دهند. اما امروزه که فروش لاستیک با سود خوبی همراه شده است؛ متاسفانه کارخانه داران تنها به افراد خاص خود لاستیک می فروشند و این اجحافی در حق سایر نمایندگان است.

خزانه‌دار اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، علت فعال نبودن برخی از نمایندگان را فروش سبدی کارخانه‌ها اعلام کرد.

وی، با بیان اینکه حوزه انحصاری سود برای یک فروشنده از نگاه تولیدکننده و یا واردکننده تایر تنها 3 درصد است، افزود: اگر هر زمانی یک نماینده در یک سبدی سودی بیشتر از 3 درصد عایدش شود، کارخانه داران کالایی در سبد او قرار می‌دهند که سود او کاهش پیدا کند.

حیدری، با بیان اینکه نگاه تولیدکنندگان باعث شده بازار لاستیک به چالش کشیده شود، اظهار کرد: لاستیک باید با سود 12 درصد در بازار به فروش برسد؛ این در حالی است که سود حاصله از سبد 3 تا 5 درصد است.

وی با انتقاد از احتکار تایرهای وارداتی 16 تا 20 عنوان کرد:‌ تایرهای 16 تا 20 در انبارها احتکار شده و تایرهایی که با ارز 4 هزار 200 وارد کشور می شوند با اختلاف قیمت 2 تا 4 میلیون به فروش می رسد.

این فعال حوزه لاستیک، از وجود 20 هزار حلقه تایر در انبارها خبر داد و گفت: مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد حجم انبوهی از تایرهایی که در بازار موجود نیست در انبارها احتکار شده است.

خزانه‌دار اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن، شرایط اقتصادی را برای تولیدکنندگان تایر سخت عنوان کرد و گفت: شرایط به نحوی شده است که تولیدکنندگان برای حفظ حیات خود مجبور هستند با زیان محصولات خود را تولید کنند.

حیدری ادامه داد: تولیدکنندگان محصولات خود را برابر نرخ ارز قدیم 3 هزار و 200 تومان محاسبه کردند در صورتی که مواد اولیه با نرخ ارز 4 هزار و 200 تومان وارد می شود که این امر 30 درصد بر بهای تمام شده آنها افزوده است و هیچ سازمانی آنها را حمایت نمی کند.

وی در حمایت از تولیدکنندگان تایر اظهار کرد: یک مغازه دار اگر فروش تایر برای آن صرفه اقتصادی نداشته باشد تغییر شغل داده یا مغازه خود را جمع می کند؛ این در حالی است که یک کارخانه دار با داشتن هزاران کارگر  به راحتی قادر به این کار نیست.

تولیدکنندگان تایر ملزم به ارائه آمار تولید به اتحادیه‌ها نیستند/ عرضه قطره چکانی تایر باعث گرانی شده است

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران در ادامه میزگرد با بیان اینکه توزیع‌کنندگان با عرضه قطره چکانی تایر باعث گرانی این کالای مصرفی شده‌اند، گفت: تولیدکنندگان تایر، ارز دولتی می‌گیرند و طی 5 سال گذشته، قیمت‌ها تنها 9 درصد گران شده است. بنابراین تولیدکنندگان مسئول افزایش قیمت در بازار نیستند.

محمدرضا گنجی با بیان اینکه کاهش حجم واردات و احتکار گسترده باعث کمبود تایر در بازار شده است، افزود: تولیدکنندگان بین ۵ تا ۱۰ درصد افزایش تولید داشتند و از طرفی به جهت کاهش تولید خودرو، مازاد تولید روانه بازار شده است. این امر نشان دهنده عدم احتکار در صنعت تایر است.

 وی افزود: تولیدکنندگان، تایرها را با قیمت مصوب به نمایندگان می فروشند، بنابراین ‌افزایش قیمت می‌تواند در شاخه‌های بعدی صورت بگیرد؛ وگرنه قیمت هر جفت لاستیک پراید که از درب کارخانه با مبلغ کمتر از 200 هزار تومان به فروش می‌رسد، بر چه اساسی قیمت آن در بازار به مبلغ 380 هزار تومان رسیده است.

گنجی با رد ادعای فروش انحصاری تولیدکنندگان تایر بخش خصوصی عنوان کرد: فروش در کارخانه‌های بخش خصوصی از طریق نمایندگان و عمده فروشان صورت می‌گیرد؛ این در حالی است که شرکت‌های دولتی مثل لاستیک پارس و یا کیان تایر به دلیل مشکلات مالی، تولید روزانه خود را انحصارا به یک یا دو نماینده می فروشند.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، همچنین با رد ادعای فروش به معدود نمایندگان، تصریح کرد:‌ در گذشته به دلیل کم سود بودن خرید و فروش تایر،‌کارخانه داران مجبور بودند با ارائه تخفیف، تایرها را به عمده فروشان بفروشند. اما در حال حاضر به دلیل استقبال نمایندگان ابتدای هر ماه تولید طبقه بندی شده و به صورت سبد به تمامی نمایندگان اعلام می‌شود تا در صورت تمایل اقدام به خرید نمایند.

وی ادامه داد: تولید روزانه یک کارخانه به حدی نیست که به تمام نمایندگان تعلق بگیرد؛ به طور مثال کارخانه‌ای که تولید آن روزانه 6 هزار حلقه تایر است، چگونه می تواند آنها را بین 10 هزار نفر توزیع کند؟

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، با انتقاد از نحوه کار اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن گفت: کار این اتحادیه صدور جواز است نه نظارت و دریافت آمار تولید و فروش از تولیدکنندگان!

گنجی با بیان اینکه تولیدکنندگان قادر به آماردهی به تمامی سازمان‌ها و ارگان‌ها نیستند، افزود: تولیدکنندگان تمامی آمارهای تولید و فروش خود را به سازمان مربوطه ارسال می‌کنند. بنابراین اتحادیه و سازمان‌های دیگر می‌توانند برای دریافت اطلاعات به آنها مراجعه کنند.

وی در پاسخ به اعتراض اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن مبنی بر عدم فروش تایر به تعاونی‌ها، تصریح کرد: تعاونی ها سال‌ها است که به دلیل کم سود بودن فروش تایر اقدام به خرید لاستیک نکرده‌اند.

این فعال صنعت تایر با بیان اینکه کارخانه‌های تایر ایران می‌توانند 80 درصد نیاز کشور را تولید کنند، عنوان کرد: تولیدات ایران به لحاظ قیمت و کیفیت قادر به رقابت با کالاهای خارجی است. اما این امر در صورتی عملی خواهد شد که دولت تولیدکننده را حمایت کند.

گنجی با اشاره به اینکه لاستیک‌های موجود کشور با دو فناوری نخی و رادیالی سیمی تولید می شوند، گفت: چهار کارخانه در کشور با فناوری نخی کار می‌کنند که تولیداتشان با ضرر و زیان همراه است، اما از آنجایی که تحت سرپرستی دولت هستند کماکان به تولید ادامه می‌دهند اما سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به سایر کارخانه‌ها که با فناوری رادیالی و سیمی به تولید می پردازند و از فناوری های روز استفاده می کنند، دریافت سود ۱۲ درصدی را به این صنف اجازه داده است.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، تفاوت قیمت تایر در کشور مبدا و ایران، را یکی از معضلات این صنعت در چند ماه اخیر دانست و افزود: به طور مثال، لاستیک خارجی با قیمت 200 هزار تومان وارد کشور می شود، این در حالی است که مشابه داخلی آن 100 هزار تومان است، برخی مغازه داران برای دریافت سود بیشتر لاستیک داخلی را احتکار کرده در صورت کمبود آن را با قیمت بالاتر به فروش برساند این امر از عدم نظارت درست مسئولان نظارتی است.

وی با بیان اینکه واردات به شدت به تولید داخلی فشار آورده و تهدید جدی برای آن تلقی می شود. اظهار کرد: برخی آمار واردات تایر از سوی سازمان کمرگ منتشر نمی شود، این امر باعث شده شرکتهای تولیدکننده نتوانند برای تولید خود برنامه ریزی کنند.

گنجی 45 درصد مواد اولیه ساخت تایر را وارداتی عنوان کرد و گفت: تمامی مواد اولیه وارداتی با ارز 4 هزار و 200 تومان وارد کشور می شود این در حالی است که تولیدکنندگان برای خرید مواد اولیه داخلی مجبور به خرید با ارز 15 هزار تومانی هستند.

واردات تایر ظلم در حق صنعت تایر کشور است

همچنین در این میزگرد مدیرعامل مجتمع صنایع لاستیک یزد، واردات تایر را ظلم به تولیدکننده این صنعت دانست و خواستار جلوگیری از اختصاص ارز دولتی برای واردات تایر سواری شد. وی گفت: هنگامی که می توان با بهترین تکنولوژی روز دنیا در داخل تایر تولید کرد، مسئولان با واردات بی رویه در حق تولیدکنندگان ظلم می کنند.

اسکندر ستوده، صنعت تایر کشور را یک صنعت استراتژیک برشمرد و گفت: تولیدکنندگان داخلی برای قطعات یدکی و ماشین آلات خود امکان استفاده از ارز دولتی را ندارند و برای تامین ماشین آلات و قطعات خود از خارج، باید از ارز گران استفاده کنند و این امر تولید را غیراقتصادی کرده است.

وی با اشاره به اینکه پس از تعیین گروه کالایی برای واردات 2 قلم از مواد اولیه تولید تایر جزو اولویت دریافت ارز دولتی قرار داده نشده بود و این امر موجب کاهش تولید در واحدها شده است، عنوان کرد: مدت 2 ماه است که با کمبود مواد اولیه استیل کورد مواجه هستیم و واحدهای تولیدی تایر به این دلیل کاهش تولید داشته اند.

وی افزود: چنانچه برای صنعت تایر کشور چاره‌اندیشی اساسی نشود، با کاهش تولید مواجه خواهد شد.

ستوده، تنها راه نجات اقتصاد کشور را تولید عنوان کرد و گفت: صنعت تایر علاوه بر جلوگیری از خام فروشی به طور مستقیم برای 15 هزار نفر اشتغال ایجاده کرده است؛ همچنن این صنعت ارزش افزوده داشته و 200 هزار نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم از این صنعت کسب در آمد می کنند.

مدیرعامل مجتمع صنایع لاستیک یزد، صنعت تایر را دارای مزیت ویژه برای کشور دانست و اظهار کرد: تایر در صورتی که در کشور تولید شود، تنها 1.2 دلار ارز بری خواهد داشت؛ این در صورتی است که واردات تایر 3 تا 6 دلار برای کشور ارزبری دارد.

ستوده با انتقاد از عدم توجه مسئولین به بهای تمام شده بالای تولید کنندگان صنعت تایر، ادامه داد: ‌از سال 93 تا سال 97 با وجود افزایش قیمت حقوق و دستمزد، ‌انرژی،‌ حمل و نقل، ‌بیمه و ... هیچ گونه تغییری در قیمت تایر اعمال نشد، با وجود درخواست های مکرر از مسئولین مبنی بر افزایش 25 درصدی بهای لاستیک تنها با 9 درصد آن موافقت کردند. این امر باعث شده طی سالهای مذکور تمایلی به سرمایه گذاری در این صنعت وارد نشود.

 وی اظهار کرد: کدام شخص سرمایه گذاری حاضــر است با نرخ 18 درصد وام دریافت و در صنــعتی که تنها 9 درصد حاشیه ســود دارد و یا زیان ده است سرمایه گذاری کند؟

مدیرعامل مجتمع صنایع لاستیک یزد، با بیان اینکه صنعت تایر کشور توانایی تولید 18 میلیون حلقه تایر سواری را دارد، تصریح کرد:‌ تایرسازان داخلی به راحتی پاسخگوی نیاز تایر کشور خواهند بود. با توجه به ظرفیت تولیدکنندگان صنعت تایر کشور، در صورت تامین به موقع مواد اولیه،‌ این صنعت با ظرفیت کامل، تولید می تواند جوابگو نیاز کشور در سایزهای سواری باشد. همچنین با توجه به تکمیل برخی طرح‌های توسعه‌ای این صنعت در شرکت‌های مختلف، دولت باید جدی تر از گذشته پشتیبان و حامی صنعت داخلی باشد.

مدیرعامل مجتمع صنایع لاستیک یزد، در خصوص نحوه توزیع کارخانه های تایرسازی گفت: کلیه تولیدات کارخانه ها بر اساس قیمت مصوب سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به صورت سبدی بین نمایندگان توزیع می شود و تمام اسامی و مشخصات نمایندگان به صورت ماهیانه به این سازمان ارسال شده است.

 ستوده با انتقاد از درخواست اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن مبنی بر ارسال آمار تولید و فروش به آنها گفت: تمامی آمار تولید و ‌فروش کارخانه های تایر به سازمان حمایت مصرف کننده و تولیدکننده ارسال می شود؛ بنابراین نیازی به ارسال این آمار به اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن نیست.اتحادیه مذکور می تواند از سازمان مذکور لیست را دریافت نماید.

وی از لغو پروانه نمایندگان فروش در صورت تخطی از فروش خارج از قیمت مصوب خبر داد و افزود: در صورت مشاهده کوچکترین گران فروشی از سوی نمایندگان قانونی کارخانه ها، نمایندگی آنها لغو خواهد شد.

این فعال صنعت تایر، با بیان اینکه فروش و قیمت این صنعت باید تحت سرفصل عرضه و تقاضا اداره شود گفت:‌ بهترین حالت برای این صنعت تعیین قیمت از طریق مکانیسم عرضه و تقاضا در بازار است.

وی با بیان اینکه تایر در شرکت های تایرسازی داخلی با استانداردهای روز دنیا تولید و تابع تکنولوژی دریافتی از تایرسازهای بین المللی است، اظهار کرد: تایرهای ایرانی قابل رقابت با برندهای مطرح جهانی است، اما با این وجود قیمت محصولات داخلی نسبت به برندهای مطرح جهان بسیار ارزان تر به مصرف کننده عرضه می شود.

مدیرعامل مجتمع صنایع لاستیک یزد، کمبود تایر را نشانه مشکلات عرضه در بازار دانست و گفت:‌ آمار نیازکشور، تولید و واردات تایر مشخص است و با بررسی آمار و ارقام مذکور پی خواهیم برد که به اندازه کافی تایر تولید و وارد شده و مشکلات در نحوه توزیع است.

5 درصد کردن تعرفه واردات لاستیک جفایی نابخشودنی به تولیدکننده داخلی است

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، نیز نوسانات نرخ و سیاست های ارزی را یکی از عمده دلایل مشکلات صنعت تایر دانست و گفت: به لحاظ ارزشی 45 درصد مواد اولیه برای ساخت تایر، از خارج تامین می‌شود. نوسانات نرخ و سیاست های ارزی مشکلاتی را در تدارک مواد اولیه وارداتی برای تولیدکنندگان تایر ایجاد کرده و در مقاطعی باعث کاهش و حتی توقف مقطعی تولید شده است.

مصطفی تنها، با انتقاد از عدم نظارت بر فروش مواد اولیه داخلی به کارخانه های تایر گفت: صنایعی که مواد اولیه به کارخانه‌های تولیدی تایر می‌فروشند تحت نظارت سازمان حمایت نیستند و این امر باعث عدم نرخ ثابت در مواد اولیه می‌شود و حتی اخیرا باعث شناورشدن قیمت برخی از آنها شده است.

وی با بیان اینکه مشکلات اقتصاد کشور با عدم توجه به صنعت داخلی و اهمیت دادن به واردات حل نمی شود، ادامه داد:‌ آیا واردکنندگان تضمین می کنند که همیشه واردات پابرجا باشد و با اعمال تحریم ها باز هم بتوانند تایر را وارد کنند؟

تنها، با اشاره به حمایت هایی که اخیرا از کاهش تعرفه گمرکی و واردکنندگان تایر می‌شود، تصریح کرد: واردکنندگان تصور می‌کنند که با باز کردن دروازه‌های کشور و اختصاص ارز دولتی به واردات به جای مایحتاج تولید کنندگان، مشکلات بازار تایر حل می شود.

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران،  اتکا به واردات برای تنظیم بازار را تنها هنگامی موجه دانست تا به صورت مسکنی کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرد تا فرصت  حل مشکلات صنعت تایر ملی و غلبه برنابسامانی های اخیر متاثر از نوسانات سیاست ها و نرخ ارز فراهم شود ‌و عنوان کرد: قرار نیست ایران هم مانند عربستان نفت صادر و کالا وارد کند. برای حل مشکلات بازار باید بر حمایت مسئولانه از صنعت و ظرفیت های ملی افزود و متقابلا و متناسب با حمایت هایی که اعمال می‌شود از تولید کنندگان داخلی مسئولیت خواست.

وی با بیان اینکه اگر واردات به عنوان یک مسکن بیش از حد تزریق شود بیمار مسموم خواهد شد، تصریح کرد: 5 درصد کردن تعرفه واردات لاستیک یک کار اشتباه و پشت کردن به تولیدکننده داخلی است. به طور مثال بارها تولیدکنندگان عنوان کرده اند که در صورت تامین به موقع مواد اولیه با امکانات موجود هم قادر به تولید تمام نیاز کشوربه لاستیک های خودروهای اصلی کشور شامل انواع پژوهای ساخت داخل و خانوده پراید و سمند یعنی رینگ های 13 تا 15 اینچ هستند و احتیاج به واردات این گروه از تایرها نیست؛ ولی اقدامی برای متوقف کردن واردات این گروه از تایرها و صرف ارزی که برای این واردات غیر ضروری می شود در اولویت های دیگر کشور و به خصوص توسعه صنعت تایر ملی به عمل نیامده است.

تنها، با انتقاد از عدم توجه دولت به صنعت تایر کشور اظهار کرد: در برهه‌ای از زمان، واردات تایر باری و اتوبوسی از سوی دولت به عنوان اولویت های ارزی اعلام شد، این در حالی بود که هیچ اولویتی برای تولید این نوع تایر در داخل در نظر گرفته نشده بود، با پیگری ها بسیار توانستم دولت را مجاب به اولویت بندی مجدد کنیم. هرچند اگر اکنون به سامانه مربوطه مراجعه کنید ملاحظه خواهید کرد که واردات کائوچوی طبیعی که یکی از اصلی ترین مواد اولیه تولید تایر است؛ مجددا از اولویت گروه یک خارج و به فهرست اولویت دو منتقل شده است .

وی افزود: مشکلات اقتصادی به حدی شرایط را برای تولیدکنندگان سخت کرده است که طرح‌هایی که قرار بود راه‌اندازی شوند، متوقف و یا با سرعت کم پیش می‌روند و در حال حاضر تامین مواد اولیه و تداوم تولید و پیشگیری از توقف آن اصلی‌ترین نگرانی مدیران صنعت تایر را تشکیل می‌دهد.

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، ادامه داد: متاسفانه عدم تامین به موقع مواد اولیه باعث شده تا کارخانه‌هایی که در 3 شیفت کاری تولید می‌کردند گاه برای پیشگیری ازتوقف کامل تا دریافت مواد اولیه سفارش شده ساعات فعالیت کارخانه را به یک شیفت کاهش دهند علت این مشکلات در سال جاری نیز غالبا ناشی از عدم تامین به موقع ارز مور نیاز برای خرید به هنگام مواد اولیه خارجی و عهد شکنی‌ها و تجدیدنظرهای پیاپی تامین کنندگان داخلی مواد اولیه‌ای چون کائوچوی مصنوعی، دوده و نخ و روغن‌های فرایندی و نظایر آن بوده است

تنها، با انتقاد از درخواست نمایندگان فروش تایر، مبنی بر ارائه تخفیف به آنها برای تشویقشان به خرید و توزیع محصولات صنعت تایر داخلی گفت: اگر قرار باشد نماینده‌ها تنها مایل به خرید به صورت حراجی در هنگام کسادی بازار باشند نباید انتظار داشته باشند بازار هم صنعت حقوق خاصی برای آنها قائل باشد، دیگر نمی‌توان نام چنین برخورد و رابطه‌ای را نمایندگی گذاشت.

وی با انتقاد از درخواست اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن برای کسب آمارهای تولید و توزیع کارخانجات به صورت مستقیم تولید اظهار کرد: وزارت صنعت،‌ معدن و تجارت تمامی آمارها را بر روی سایت منتشر می‌کند تا سایر افراد از جمله اتحادیه‌ها هم بتوانند آنها را دریافت و از این طریق بر کار اعضای خود نظارت کنند. کارخانجات نمی‌توانند موظف به ارایه آمار به مرکز دیگری جز وزارت صمت و سازمان حمایت باشند.

تنها، با بیان اینکه تایرهای احتکار شده، دشمن تولیدکنندگان است، افزود: هنگامی که بازار دچار افت تقاضا می‌شود و تقاضا کاهش پیدا می‌کند انبارها به رقابت با تولیدکنندگان می آیند و با سرازیر کردن تایرهای انبار شده از ترس کاهش قیمت آتی انها باعث ریزش قیمت‌ها و اشباع بیش از حد بازار می شوند.

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، واردات تکنولوژی روز آمد به ایران را در گرو شراکت با شرکت‌های خارجی عنوان کرد و گفت: شراکت با شرکت‌های خارجی نیازمند ایجاد مزیت برای تولید تایر در کشوراست. به طور مثال اگر ایران عضو اتحادیه‌های منطقه‌ای بود و برای صادرات تایر از ایران به اعضای آن اتحادیه‌های منطقه‌ای تخفیف‌های گمرگی اعمال می شد، قطعا این امر به عنوان یک مزیت می‌توانست باعث جذب سرمایه گذار خارجی شود. در شرایط فعلی که ما حتی بازار خود را به رایگان به تایرسازان خارجی عرضه می‌کنیم چه مزیتی برای سرمایه گذاری آنها در تولید تایر در ایران باقی می‌ماند، آن هم در حالی که حتی مواد اولیه داخلی را عملا تولید کنندگان داخلی با نرخ های بین المللی با  تسعیر ارز آزاد به تایر سازان می‌فروشند؟

عدم تناسب عرضه و تقاضا باعث گرانی لاستیک های باری شده است

مدیرعامل سامان بارز، دلیل اصلی مشکلات صنعت تایر را عدم تناسب عرضه با تقاضا در بازار دانست و ‌گفت: سال های گذشته به دلیل اشباع بازار، قیمت لاستیک سیر نزولی داشت و تولیدکنندگان برای فروش محصولات خود شدیدا تحت فشار بودند؛ اما در حال حاضر با توجه به کاهش عرضه تایرهای باری تقاضای احتیاطی افزایش یافته و  کمبود تایر در بازار وجود دارد. علت کاهش عرضه نیز افزایش نامناسب تعرفه گمرکی تایرهای باری است. در رابطه با تایرهای سواری رینگ ۱۳ و ۱۴ و ۱۵ تولید کنندگان داخلی قادر به تامین نیاز کشور هستند.

محمودیان، با رد ادعایی مبنی بر فروش انحصاری تولیدکنندگان تایر گفت: مشکل اصلی بازار لاستیک، گران فروشی است، در این بین چه فرقی می‌کند که نماینده ای 200 حلقه و یا 2 هزار حلقه خریداری کند، به هر حال نمایندگان مجبور هستند که با قیمت مصوب به فروش برسانند و لزوما کسی که زیاد می‌خرد گران فروش نیست.

وی حاشیه سود نمایندگان را 3 درصد عنوان کرد و افزود: این در حالی است که لاستیک با 70 درصد تفاوت قیمت به دست مشتری میرسد.

وی با بیان اینکه در فصل زمستان میزان مصرف لاستیک کاهش پیدا می کند،‌ اظهار کرد:‌ در فصل زمستان هنگامی که تب و تاب بازار کاهش پیدا می کند،‌ لاستیک های احتکار شده از انبار خارج شده و روانه بازار می شود؛ این امر به ضرر تولیدکنندگان است.

محمودیان، عمده دلایل مشکلات تولیدکنندگان صنعت تایر را کاهش واردات و تامین مواد اولیه دانست و گفت: سیاستگزاری در کشور ما همیشه مقطعی است و دولتمردان با حل یک مشکل به مشکل دیگر دامن می زنند و این امر تاثیر به سزایی بر تولیدکنندگان داشته است.

مدیرعامل سامان بارز، اظهار کرد: تصمیم گیری در رابطه با نرخ ارز مورد استفاده برای واردات سیم استیل کورد باعث توقف تولید تایر سازان داخلی شد.  در حالی که بارز به عنوان تنها تولید کننده تایر باری و اتوبوسی خاورمیانه حدود ۳۰ درصد نیاز داخل را تولید می‌کند، حدود ۲۰ روز خط تولیدش به دلیل ترخیص نشدن استیل کورد تعطیل می‌شود. طبیعی است با این شرایط نمی‌ توان با دادن حواله ۲ حلقه تایر به کامیونی که ۱۰ یا ۱۶ چرخ دارد، جلوی کمبود را گرفت و یا قیمت را کاهش داد.

پشتوانه‌ای برای تایرها دیگر نیست

رئیس انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران با بیان اینکه افزایش تعرفه در سال 97 که مطمئنا بدون کارشناسی‌های لازم صورت گرفت سبب عدم به صرفه بودن واردات در کشور شده گفت: با تعرفه های وضع شده دیگر مصرف کنندگان توان خرید تایرهای با کیفیت و خوب وارداتی را نداشته و بدین جهت تجار دیگر تمایلی به واردات تایر ندارند. به همین دلیل در هر بخش سبک و سنگین شاهد کاهش واردات بودیم که اثرات آن در دراز مدت نشان خواهد داد به ترتیبی که در ابتدا این اثر مربوط به تایرهای اتوبوسی و کامیونی بود.

علی اصغر بیابان‌گرد، افزود: نوسانات ارزی باعث شد که به هیچ عنوان قاچاق تایر سنگین صورت نگیرد به همین جهت در اولین مرحله، شاهد کمبود تایرهای اتوبوسی و کامیونی بودیم اما در صورت بی تفاوتی در بخش سواری مطمئناً با چالش جدیدی به نام کمبود تایرهای سبک رو به رو خواهیم بود که دیگر امکان کنترل و مهار آن را نخواهیم داشت.

وی احتکار را حاصل اقتصاد نابه‌سامان کشور دانست و اظهار کرد: به طور مثال، اگر صاحبان یک میلیون خودرو پراید نفری یک جفت حلقه لاستیک خریداری و در منزل نگهداری کنند، دو میلیون حلقه لاستیک در منازل احتکار خواهد شد.

وی با بیان اینکه تایری که یک میلیون 200 هزار تومان قیمت دارد در بازار با قیمت 4 میلیون تومان به دست مصرف کننده می‌رسد، ادامه داد: ما به عنوان واردکننده نمی‌توانیم حلقه‌های بعد از توزیع را بررسی کنیم، این کار به عهده سازمان‌های مربوطه است. ولی کمبود، سبب این گرانی ها شده، چرا که پشتوانه‌ای برای تایرها، دیگر نیست و این امر سبب تمایل مصرف کنندگان به خرید زود هنگام تایر برای ماشین های خود شده است

رئیس انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، از حل مشکل کمبود لاستیک باری و اتوبوسی خبر داد و گفت: با توجه به کمبود لاستیک در یک ماه گذشته بیش از 250 هزار حلقه لاستیک ثبت سفارش شده است که ظرف 2 ماه آینده وارد کشور می‌شود.

واردات لاستیک کاهش یافته است

دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، معتقد است که انجمن‌ها نباید و نمی‌توانند از ابتدا تا انتهای زنجیره تولید و یا واردات تایر نظارت داشته باشند تا نرخ آن افزایش پیدا نکند؛ بلکه این وظیفه مسئولان نظارتی مربوطه است.

سید محمد میرعابدینی، گفت: بر اساس آمار راهور ناجا بیش از  ۲۰ میلیون دستگاه خودرو در کشور تردد می کند که این تعداد، نیازمند ۴۰۰ هزار تن لاستیک خودرو در سال است که از این میزان سهم تولیدکنندگان داخلی ۲۵۰ هزار تن است.

وی با بیان اینکه تولیدات داخلی جوابگوی نیاز کشور نیست، افزود: سالانه ۱۵۰ هزار تن لاستیک به کشور وارد می‌شود که حدود 40 هزار تن آن قاچاق بوده که اغلب مربوط به تایرهای اتوبوسی و کامیونی است. اما در حال حاضر افزایش نرخ ارز مانع از واردات قاچاق تایر شده است.

میرعابدینی اظهار کرد: 30 درصد لاستیک‌های سواری کشور و 80 درصد از لاستیک‌های اتوبوسی و کامیونی رادیال و تقریبا تمامی نیاز به  تایرهای صنعتی، را‌هسازی، معدنی نیز از طریق واردات تامین می‌شود.

دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، تنها کشور مبدا را که می‌توان در حال حاضر تایر وارد کرد چین و هند عنوان کرد و گفت: قبل از تحریم‌ها، لاستیک از تمامی کشورها به جز آمریکا وارد می شد. در حال حاضر نزدیک به 3 ماه است که کشور کره نیز هیچ‌گونه مراوداتی با ایران نداشته است.

وی افزود: در سال 91 موفق به دور زدن تحریم ها شدیم چرا که کشور امارات رابطه بسیار خوبی در آن زمان با ایران داشت.

وی دشمنان اصلی ایران را در آسیا کشور امارات و عربستان عنوان کرد و افزود: به طور مثال کشور کره به امارات هشدار داده است در صورت واسطه گری بین ایران و کره، ‌او را از تجارت حذف خواهد کرد.

میرعابدینی تصریح کرد:‌ تولیدکنندگان چینی نیز پذیرفته بودند که مبادلات با یوان انجام بگیرد که اخیرا آنها نیز از مبادلات سرباز زده‌اند و در حال حاضر کنلون بانک چین مدتی است که همکاری خود را با کشور ایران قطع کرده است.

وی با بیان اینکه با وجود تحریم باید کشورهای بسیاری را برای واردات تایر فراموش کرد،‌ گفت: دولت برنامه ای در خصوص پرداخت ارز مازاد برای ایجاد واسطه های بیشتر در جهت واردات لاستیک ندارد.

وی با اشاره به کاهش 50 درصدی واردات تایرهای سواری اظهار کرد:‌ در 6 ماه امسال 18 هزار تن لاستیک سواری وارد کشور شده، این در حالی است که در مدت زمان مشابه در سال گذشته این میزان 32 هزار تن بوده است.

دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، ادامه داد: سال گذشته 65 هزار تن لاستیک سواری وارد کشور شد، این در حالی است که در خوشبینانه ترین حالت تا آخر امسال 30 هزار تن لاستیک وارد کشور می شود. مگر آنکه تعرفه 5 درصد شود در این صورت شاید نهایتا بتوان 40 هزار تن لاستیک وارد کشور کرد.

میرعابدینی تصریح کرد: به دلیل تحریم ها، تاجران مجبور هستند تایرهای خود را از چندین کشور واسطه عبور داده و وارد کنند. این امر باعث شده که هزینه هر کانتینر از 1300 دلار به 2 هزار و 700 دلار افزایش پیدا کند. این تفاوت قیمت به علاوه هزینه حمل و نقل داخلی، بیمه و... باعث عدم تمایل تجارت در عرصه لاستیک شده است.

وی با بیان اینکه به تایرهای سواری ارز نیمایی تعلق می‌گیرد، گفت: تعرفه واردات تایر سواری 40 درصد است، بدین جهت قطعا واردات تایر سواری برای تجار صرفه اقتصادی نخواهد داشت و به همین منظور در حال حاضر شاهد کاهش شدید آمار واردات تایر سواری بوده‌ایم که این امر در صورت ادامه دار شدن مشکلات متعدد و جبران ناپذیری را به بدنه کشور وارد خواهد کرد.

دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، فاصله ارز دولتی با نیمایی را بسیار دانست و عنوان کرد: در صورت کاهش تعرفه سواری و رسیدن آن از 40 به 5 مطمعناً صدمه و لطمه‌ای را به بدنه تولید داخل وارد نخواهد کرد اما می‌تواند سبب واردات تایرهای سواری به میزان کافی شود.

وی گفت: تایرهای  رینگ17- 18-19-20-21 که مصرف آن برای ماشین های شاسی بلند است،‌ به دلیل اینکه تماماً از طریق واردات تامین می‌شده و هیچ گونه تولید داخلی نداریم، با توجه به مشکلات اشاره شده با کسر شدید آنها رو به رو خواهیم شد.

وی با اشاره به تایرهای اتوبوسی و کامیونی، افزود: تا یک ماه پیش تایرهای اتوبوسی و کامیونی با تعرفه 26 درصد وارد کشور می‌شد و هیچ واردکننده‌ای تمایل به واردات آن نداشت تا اینکه این تایر وارد گروه یک شده و ارز دولتی به آن تعلق گرفت و تعرفه آن به 5 درصد رسید.

دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان لاستیک خودرو ایران، از حل مشکل کمبود لاستیک های اتوبوسی و کامیونی خبر داد و گفت: اگر تحریم ها افزایش پیدا نکند تا دو ماه دیگر نیاز لاستیک‌های اتوبوسی و کامیونی برطرف می شود. اما در مقابل با توجه به اینکه دولت و مسئولین نگاهی به تایرهای سواری ندارند در حداکثر دو ماه آینده دچار مشکلات جبران ناپذیری خواهیم شد چرا که اگر موفق شدیم تا حدودی مشکلات به وجود آمده برای تایرهای اتوبوسی و کامیونی را حل کنیم به این دلیل بود که نهایتاً چیزی حدود 2/1 میلیون دستگاه خودرو سنگین در کشور وجود دارد اما در بخش سواری در حدود نوزده میلیون خودرو سواری و وانتی در کشور وجود دارد که در صورت بروز کمبود دیگر امکان کنترل و برطرف کردن مشکل وجود نخواهد داشت؛ چرا که اگر در آن زمان نیز حتی اگر تعرفه تایر سواری را 5 و ارز آن را ارز گروه یک قرار دهند حداقل سه ماه زمان نیاز است تا تایر وارد کشور شود که این امر بسیار طولانی بوده و نمی تواند هیچ کمکی به بحران در آن زمان بکند.  

تمام حاشیه سود به جیب دلالان می رود

مدیر فروش مدیران گروه صنعتی دنا، متهمان اصلی افزایش قیمت تایر در چند ماه گذشته را دلالان عنوان کرد و افزود: اختلاف زیادی بین قیمت کارخانه با بازار ایجاد شده است که حاشیه سود آن تنها به جیب دلالان رفته و در نهایت کارخانه دار و توزیع کننده متضرر می شوند.

قدرت الله شکرزاده، ادامه داد: به طور مثال قیمت لاستیک 315  با مبلغ 3 میلیون از درب کارخانه خارج می شود این در حالی است که به مبلغ 8 میلیون در بازار فروخته می شود.

وی با رد ادعای اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک و روغن مبنی بر انحصار فروشی کارخانه‌های تایر گفت: شرکت بارز 1000 هزار نماینده فروش دارد که تنها 600 نفر آنها فعال هستند، هر نماینده‌ای که 3 دوره خرید انجام ندهد نمایندگی او باطل خواهد شد.

وی با بیان اینکه مدیران برای تامین حقوق ودستمزد کارگران تحت فشار هستند، گفت: نباید نماینده‌ای که یک سال فعال نبوده را در جریان سبد فروش قرار داد. در حال حاضر که حاشیه سود 65 درصد شده همه خریدار هستند.

مدیر فروش مدیران گروه صنعتی دنا، با اشاره به افزایش حاشیه سود فروش لاستیک تا سقف 15 میلیون گفت: پس از آنکه حاشیه سود 15 میلیون شده است همه به دنبال نمایندگی هستند چه تضمینی وجود دارد نمایندگان در زمانی که بازار کساد است به خرید خود ادامه دهند.

شکرزاده، با انتقاد از اینکه صنعت تایر از سال 92 تا به الان تنها 9 درصد افزایش نرخ بر روی محصولاتش داشته است، گفت: در 5 سال گذشته حقوق و دستمزد، مالیات، سربار ساخت و... افزایش داشته و دولت بدون توجه به بهای تمام شده محصولات، مانع از افزایش نرخ تایر شده؛ این در حالی است که باید هر سال تایر 9 درصد افزایش قیمت داشته باشد.

وی از کاهش تولید کارخانه های تایر سازی در چند ماه گذشته خبر داد و گفت: به دلیل عدم تامین به موقع مواد اولیه،‌ افزایش بهای تمام شده، کارخانه‌ها رو به ورشکستگی رفتند.

وی با انتقاد از عدم همانگی و تعامل بیشتر تولیدکنندگان تایر در جهت ساماندهی بازار گفت: در این باره باید اتحادیه ها به عنوان ناظر، وظیفه خود را به درستی انجام داده و با قدرت بیشتر بر رفتار تولید، توزیع و بازار نظارت کنند.