تانکرهای سوخت در جاده‌ها مانند بمب ساعتی عمل می‌کنند/ حمل و نقل در ایران ارزان، سریع و ایمن نیست

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، ظهر امروز میزگردی با عنوان انتقال بار از جاده به ریل با حضور مقامات مسئول از وزارت راه و شهرسازی، راه‌آهن، سازمان بنادر و دریانوردی و کارشناسان حمل و نقل برگزار شد که در این میزگرد خسروسرایی مدیرکل حمل و نقل چند وجهی و لجستیک سازمان بنادر اظهار داشت: برای مقابله با تحریم و عبور از شرایط سخت اگر به بحث لجستیک در بنادر توجه داشته باشیم می‌توانیم در سطح ملی تا 30 درصد هزینه‌های حمل و نقل را کاهش دهیم.

وی با بیان اینکه با توسعه لجستیک در کشور مصرف‌کننده نهایی منتفع خواهد شد، ادامه داد: اقتصاد ملی و بندری چیز جدیدی نیست و در کشورهای پیشرفته به این موضوع توجه دارند و در ایران هم باید برای توسعه لجستیک سیاست‌گذاری‌ها انجام شود چرا که نتیجه آن کاهش هزینه‌ها است.

مدیرکل حمل و نقل چند وجهی و لجستیک سازمان بنادر با تاکید بر اینکه افزایش سهم ریل در بندر به معنای کاهش سهم جاده‌ای در جابجایی بار نیست، اظهار داشت: فضای گسترده‌ای وجود دارد و حمل و نقل ریلی و جاده‌ای می‌توانند به صورت مکمل یکدیگر عمل کنند.

وی افزود: خوشبختانه بندر امیرآباد به عنوان یکی از بنادر شمالی کشور مان تا پایان سال به شبکه ریلی متصل می‌شود و بندر شهید رجایی در جنوب هم به خط ریلی متصل است اما آنچه که اهمیت دارد کیفیت اتصال به ریل است.

خسروسرایی اظهار داشت: هرچند که در برخی از بنادر مانند شهید رجایی اتصال فیزیکی وجود دارد اما موضوع مهم این است که بتوانیم اتصال کیفی به ریل در بنادر داشته باشیم.

این مقام مسئول با اشاره به زمان ماندگاری کامیون در واگن در بنادر برای بارگیری اظهار داشت: میزان ماندگاری واگن‌ها و کامیون‌ها برای بارگیری باید کاهش یابد و در این صورت است که درآمد صاحبان بار و کامیون و واگن افزایش خواهد یافت و این به نفع مصرف‌کننده نهایی خواهد بود.

وی با اشاره به مزایای افزایش سطح مناسبات تجاری بین ایران و سایر کشورها گفت: وقتی تجارت توسعه یابد ترانزیت و ترانشیپ می‌تواند به کمک بنادر بیاید و درآمدها را بالا ببرد.

همچنین در ادامه این میزگرد دغاغله مدیرکل حمل کالا سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با اشاره به عدم توازن بین عرضه و تقاضا در حمل و نقل بار از طریق جاده تاکید کرد: در حالی که در یک‌ دهه گذشته تقاضا برای بار 41 درصد رشد داشته میزان افزایش ناوگان 102 درصد بوده است یعنی ما با عرضه مازاد در بخش ناوگان حمل و نقل بار در جاده مواجه هستیم.

وی ادامه داد: در بخش ناوگان حمل بار جاده‌ای شاهد تردد ماشین‌آلاتی با عمر 70 سال هستیم که می‌تواند مشکلات متعددی در این بخش ایجاد کند و متاسفانه این ناوگان توانسته است برای تردد معاینه فنی هم اخذ کند.

این مقام مسئول با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هیچ دخالتی در این سیاستگذاری‌ها در بخش حمل و نقل ندارد اظهار داشت: متاسفانه امروز شاهد ورود ناوگان حمل و بار با تناژ پایین هستیم چرا که عده‌ای منافعشان در ورود این خودروها به بازار است و برای فروش آن تسهیلات عمده‌ای هم ارائه می‌دهند اما در دنیا می‌بینیم که به سمت حمل و نقل با خودروهای تناژ  بالا حرکت می‌کنند.

وی ادامه داد: در این موضوعات نظر کارشناسی سازمان‌های متولی را نمی‌خواهند اما زمانی که حمل و نقل دچار مشکل می‌شود از وزیر راه و شهرسازی می‌خواهند که پاسخگو باشد.

دغاغله با بیان اینکه توسعه حمل و نقل چند وجهی اولویت وزیر راه و شهرسازی بوده است گفت: جاده و ریل مکمل هم باید باشند و یکسری بارهای ریل‌پسند وجود دارد که باید به سمت حمل و نقل از طریق راه‌آهن بروند.

مدیرکل حمل کالا سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ادامه داد: کالاهای خطرناک باید از طریق ریل جابجا شوند و حمل و نقل آنها از طریق جاده باید کاهش یابد.

وی افزود: در حال حاضر 337هزار ناوگان دارای کارت هوشمند هستند اما آمارها نشان می‌دهد که 300 هزار ناوگان باری سهمیه سوخت دریافت می‌کنند یعنی چیزی حدود 50 هزار ناوگان سهمیه سوخت تعلق نمی‌گیرد.

وی ادامه داد: در روز 100 هزار بارنامه صادر می‌شود و آمارهای سهم سوخت نشان می‌دهد که از کل ناوگان 50 هزار وسیله نقلیه باری فاقد عملکرد هستند بنابراین شاهد مشکلات جدی در این بخش هستیم چرا که عرضه ناوگان بیشتر از تقاضا برای جابجایی بار است.

دغاغله با اشاره به اینکه نوبت انتظار در بنادر برای بارگیری کامیو‌ن‌ها به 27 روز رسیده است گفت: این مدت زمان معقول نیست میزان سرویس کامیون‌ها در مقاصد و مبادی بندری به 2 بار سرویس در ماه رسیده است این درحالی است که هزینه‌ها به چند برابر افزایش پیدا کرده است. بنابراین مشکلات جدی در این بخش وجود دارد که همه آنها نشات گرفته از مازاد عرضه در بخش جاده‌ای است.

همچنین در ادامه این نشست صفری‌مقدم مدیرکل دفتر حمل و نقل معاونت حمل و نقل وزارت راه‌ و شهرسازی با بیان اینکه اساساً معقوله لجستیک در کشور متولی ندارد و در سه الی چهار سال اخیر به آن توجه شده گفت: برای توسعه حمل و نقل ترکیبی نیاز به استراتژی داریم و یکی از الزامات مهم این است که سیاست‌ها در بخش ریل و جاده همسو و یکسان باشند به همین دلیل اقدام به تصویب استراتژی‌های حمل ونقل کردیم که اولویت‌ها در این بخش مشخص شود.

صفری مقدم ادامه داد: گام دوم برای توسعه حمل  و نقل چند وجهی تدوین مدل‌های برنامه‌ریزی است که سهم هر بخش را مشخص کند. هرچند که در برنامه ششم توسعه سهم 30 درصدی بخش ریلی مشخص شده اما این یک عدد کلی است بدون اینکه مشخص شود بر حسب تناژ یا تن کیلومتر باشد.

همچنین دراین میزگرد سیاوشی کارشناس حمل و نقل با تاکید بر اینکه در ایران حمل و نقل سریع، ارزان و ایمن هم نیست گفت: دارای مشکلات ساختاری در بخش حمل و نقل هستیم که موانع بسیار متعددی را برای ایجاد و توسعه حمل و نقل چند وجهی و ترکیبی ایجاد کرده است.

وی با تاکید بر اینکه رسیدگی به این مشکلات به تصویب قوانین از بالادست نیاز دارد گفت: جامعه تولید از جامعه حمل و نقل انتظار ارائه خدمات یکپارچه را دارد اما به محض اجرای حمل و نقل چند وجهی شاهد گران شدن کرایه حمل بار هستیم.

این کارشناس حمل و نقل گفت: حمل و نقل در ایران هم گران و هم کند است و شبکه ریلی هم گسترده نیست و سرعت بسیار پایینی دارد.

در ادامه احمدی مدیرکل بازرگانی راه‌آهن با بیان اینکه در حال حاضر راه‌آهن امکان جذب 5 میلیون تن کالای ریل پسند را دارد گفت: عملکرد جابجایی بار از طریق راه‌آهن در سال گذشته 47 میلیون تن بوده که قابلیت جذب 50 میلیون تن دیگر و رسیدن این رقم به 100 میلیون تن را داریم.

وی افزود: به راحتی می‌توانیم سهم 11 درصدی راه‌آهن در حمل بار را به 25 درصد افزایش دهیم.

این مقام مسئول گفت: از سال 91 تا 96 شاهد رشد 14 الی 15 درصدی حمل و نقل بودیم که این به معنای استفاده از نظام بهره‌وری بوده است.

احمدی در پاسخ به این سوال که چرا در حمل و نقل ترکیبی قیمت نهایی افزایش پیدا می‌کند گفت: چرا که هزینه‌های حمل و نقل ترکیبی باعث افزایش کرایه حمل خواهد شد و حمل بار از طریق ریل نسبت به جاده را غیر رقابتی می‌کند.

مدیرکل بازرگانی راه‌آهن تاکید کرد: از زمانی که مسیر ریلی اصفهان – شیراز افتتاح شد عملکرد حمل بار در این مسیر صفر بوده این در حالی است که هزینه‌های بسیار زیادی برای ساخت این مسیر شده است.

وی همچنین درباره الزام انتقال طرح برخی از کالاها از جاده به ریل گفت: تانکرهای سوختی که از طریق حمل و نقل جاده‌ای جابجا می‌شوند مانند بمب ساعتی در میان مسافران جاده عمل می‌کند و این کالاها باید به ریل منتقل شود.