تأثیر چشمگیر نقش رسانه در انتقال نگرش محیط زیستی به جامعه/ ضرورت افزایش آگاهی و آموزش مردم در راستای اهداف توسعه پایدار

به گزارش ایلنا، قاسم بی‌نیاز رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی در نشست اطلاع رسانی و آموزشی هیئت بین دولی تغییر اقلیم با تأکید بر رسالت مشترک اطلاع رسانی بین روابط عمومی‌ها و رسانه‌ها بیان کرد: ارتباطات سطحی فراتر از رسانه و انتشار اخبار را شامل شده و نباید از مفهوم ارتباطات صرفا به موضوع ارتباط محیط زیست و رسانه‌ها پرداخت.

بی‌نیاز ادامه داد: در دنیا عنوان ارتباطات و محیط زیست موضوعی جاافتاده است و مادر کشورمان در زمینه محیط زیست احساس خطر کرده‌ایم و به این خاطر امروز و روزهای گذشته در کنار هم قرار گرفته‌ایم زیرا که در حال حاضر موضوع محیط زیست به میان پنج دغدغه اول ایرانیان آمده است.

به گفته وی در ایران اکنون ۸۷۳۴ رسانه دارای مجوز فعالیت وجود دارد که از میان آن‌ها ۳۳۱ روزنامه سراسری و منطقه‌ای و استانی، ۱۱۳۷ هفته نامه، ۴۲ خبرگزاری سراسری، ۲۱۹۱ پایگاه اطلاع رسانی و سایر موارد از جمله ماهنامه‌ها، فصلنامه‌های چاپی و برخط است. در این میان علاوه بر خبرنگاران و حوزه‌های محیط زیست در برخی از رسانه‌ها، ۲۱ رسانه صرفا با عنوان محیط زیست در شکل‌های مختلف منتشر می‌شود.

رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه رسانه‌ها برانگیزاننده بوده و نمی‌توان آن‌ها را به جای نهادها محسوب کرد گفت: کارکرد ارتباطات با گفتگو و کارکرد رسانه با اقناع عملی می‌شود، به عبارتی بایستی ارتباطات خطر را به عنوان فرآیند تعاملی تبادل اطلاعات و دیدگاه‌ها میان افراد، گروه‌ها و نهادهای مختلف تعریف کرد.

این مقام مسئول همچنین افزود: نگرش محیط زیستی به تدریج از طریق رسانه‌ها به کل جامعه سرایت پیدا می‌کند و مردم می‌توانند با حقوق مدنی خود آشنا شوند، تمام افراد جامعه اعم از خبرنگاران، فعالان محیط زیست و شهروندان باید قوانین محیط زیست را بشناسند و با دانش محیط زیست آشنا باشند.

بی‌نیاز در این خصوص اضافه کرد: با توجه به تغییرات آب و هوایی کره زمین، بحران‌های طبیعی و تأثیرات جوامع صنعتی بر طبیعت، روزنامه نگاری محیط زیست به عنوان یکی از رشته‌های جدید با هدف ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ شهروندان درباره محیط زیست، آموزش مسائل زیست محیطی به زبان ساده و همچنین افزایش مشارکت مردم برای حفظ محیط زیست، حدود دو دهه اخیر در جهان مورد توجه قرار گرفته است.

وی در ادامه ضمن اشاره به بروز بیش از پیش بحران‌های زیست محیطی در کشور بیان کرد: با توجه به این امر امروزه لزوم افزایش سطح آگاهی مردم و آموزش دادن به آن‌ها در راستای اهداف توسعه پایدار کاملا محسوس بوده و روزنامه نگاران و خبرنگاران محیط زیست با نوشتن اخبار و گزارش‌های حرفه‌ای، بیان مسائل علمی به زبان عمومی و انتشار آن در رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های فراگیر می‌توانند نقش عمده‌ای در این مسیر ایفا کنند.

رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی در ادامه سخنان خود برخورداری از معیارهای تخحصصی روزنامه نگاری محیط زیست، داشتن معیارهای حرفه‌ای روزنامه نگاری عمومی، داشتن محیط زیست حداقل در یکی از گرایش‌های محیط زیست و آشنایی با فعالیت‌های سازمان‌های بین‌المللی، قوانین وضع شده و تفاهم‌نامه‌ها در جهان، منطقه و ایران را چهار مؤلفه اصلی روزنامه نگاری محیط زیست دانست و افزود: هرچند در حال‌حاضر روزنامه‌نگاری محیط زیست جایگاه مناسبی در ایران ندارد اما با گفتگو، اقناع مدیران رسانه‌ها و از طرفی راه‌اندازی این رشته در دانشگاه‌ها می‌توان خبرنگاران متخصص پرورش داد تا با بیان مسائل علمی محیط زیستی به زبان ساده و مطبوعاتی حساسیت افکار عمومی نسبت به حفظ محیط زیست برای افزایش سطح زندگی کنونی و نسل‌های بعد را برانگیخته و از تخریب محیط زیست جلوگیری کرد.

بی‌نیاز در تشریح پیامدهای تغییر اقلیم در جهان خاطرنشان کرد: قطعا این پدیده، پیامدهای وخیمی چون افزایش رخداد مخاطرات جوی – اقلیمی، وقوع بارش‌های سنگین و غیرمترقبه، حذف یا جابه‌جایی برخی‌گونه‌های‌جانوری‌و‌گیاهی، کاهش عملکرد محصولات زراعی و باغی، کاهش امنیت غذایی، افزایش انواع بیماری‌های انسان، دام و گیاه، کاهش تنوع زیستی و موجودات دریایی، افزایش روند بیابان زایی، کم رونق شدن گردشگری، افزایش بیماری‌های گرمسیری مانند مالاریا، افزایش ریسک سرمایه گذاری در بخش‌های کشاورزی و همچنین افزایش مهاجرت از مناطق در معرض مخاطرات اقلیمی را در کشور به دنبال خواهد داشت.

این مقام مسئول همچنین در بیان فرصت‌های تغییر اقلیم برای کشور اظهار داشت: تبدیل ایران به قطب بین‌المللی تولید انرژی پاک با استفاده از منابع عظیم انرژی خورشیدی در مناطق مرکزی و جنوبی کشور و حرکت به سوی اقتصاد بدون نفت، برنامه ریزی و حمایت از شرکت‌های دانش بنیان برای ارتقای دانش و فناوری‌های نوین در تولید انرژی تجدیدپذیر خورشیدی، امواج دریا، باد و زمین گرمایی و صدور محصولات یاد شده و همچنین برنامه‌ریزی برای تغییر تدریجی رژیم غذایی کشور در راستای کاهش یا حذف محصولات دارای محدودیت اقلیمی نمونه‌ای از این فرصت‌ها به شمار می‌روند.