سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با ایلنا:
محور همگرایی‌های اقتصادی حمل و نقل است
یک کارشناس مسائل منطقه گفت: تلاش براین است که روابط با کشورهای آسیای میانه و قفقاز با محوریت اقتصادی رشد پیدا کند که یکی از این حوزه‌های فعال برای همکاری، توسعه در بخش حمل ونقل و استفاده از ظرفیت ترانزیت است.
پاک آیین در گفت‌وگو با ایلنا، در باره گسترش همگرایی‌های اقتصادی در منطقه گفت: در طول ماه‌های اخیر و بویژه بعد از آمدن آقای روحانی و تیم جدید وزارت امور خارجه، رویکرد گسترش روابط با همسایگان در وزارت خارجه فعال شده است. اگرچه دوره اول فعالیت وزارت امور خارجه برموضوع برجام متمرکز بود، اما دولت در ماه‌های اخیر با تاکید برهمگرایی منطقه‌ای رویکرد جدیدی را در پیش گرفته است.
وی ادامه داد: بر همین اساس ، تلاش بر این است که روابط با کشورهای آسیای میانه و قفقاز با محوریت اقتصادی رشد پیدا کند که یکی ازاین حوزه‌های فعال برای همکاری، توسعه در بخش حمل ونقل و استفاده از ظرفیت ترانزیت است.
پاک آیین افزود: ما با این کشورها دوره اعتماد سازی را پشت سر گذاشته و به دنبال یافتن راهکارهای جدید برای گسترش روابط، بویژه با کشورهای روسیه و آذربایجان هستیم.
وی محور این همگرایی‌های اقتصادی را حمل و نقل دانست و گفت: با توجه به عدم ثبات قیمت نفت و کاهش ذخایر آن کشورها به دنبال یافتن منابع درآمدی جایگزین و متنوع سازی درآمدها هستند. با توجه به این موضوع صنعت حمل ونقل جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد این کشورها پیدا کرده است.
پاک آیین ادامه داد: روسیه، آذربایجان و قزاقستان که صادر کننده نفت وگاز هستند به دنبال یافتن و فعال سازی حوزه ای جدید هستند که یکی از این حوزه‌ها حمل و نقل است و کشور ما نیز همین سیاست را در دستور کار خود قرار داده است که به نوعی زمینه و محورهمکاریهای اقتصادی است.
وی گفت: احداث راه آهن قزوین- رشت و رشت -آستارا و آستارا -آستارا برای اتصال به راه اهن روسیه، آذربایجان و گرجستان در همین راستا است که کالاها را از بندر مومبای(بمبئی) و سپس خلیج فارس با اتصال به این راه آهن به فنلاند منتقل می کند.
این دیپلمات پیشین خاطرنشان کرد: در حال حاضر خط آهن آستارا به آستار احداث شده که از فروردین 97 افتتاح خواهد شد و از این طریق آستارا به خط آهن روسیه و ازسوی دیگر روسیه و آذربایجان به خلیج فارس متصل می‌شود.
وی گفت: فعلا حلقه مفقوده خط آهن قزوین- رشت است که تا تکمیل شدن، کالاها از طریق حمل و نقل جاده‌ای صورت می گیرد.البته دولت قول داده تا حداکثراوایل سال آینده خط آهن قزوین به رشت که 90 درصد کار انجام و نقش بازری دراین همگرایی اقتصادی دارد مورد بهره برداری قرار بگیرد.
پاک آیین در مورد همکاری های دو جانبه و سه جانبه اقتصادی گفت:روابط دو جانبه ما با این کشورها در شرایط مناسبی است. برای نمونه ما با ترکیه توافقنامه های زیادی در زمینه همکاریهای اقتصادی داریم.
وی ادامه داد: در مورد همکاریهای سه جانبه هم اخیرا نشست ایران،آذربایجان و روسیه در سطح سران برگزارشد و احتمالا نشست چهار جانبه ایران،روسیه،آذربایجان و ترکیه درآینده نزدیک در سطح وزرای امور خارجه برگزار خواهد شد.
پاک آیین تبدیل این همکاریها به اتحادیه اقتصادی را بعید دانست و گفت: من فکر نمی کنم از دل این همکاریهای سه جانبه یا چهارجانبه، اتحادیه های پولی یا اقتصادی جدیدی سر برآورد . چون در منطقه اتحادیه‌های زیادی مانند سازمان اکو و پیمان شانگهای وجود دارد.
وی ادامه داد: البته همکاریهای اقتصادی با محوریت حمل و نقل می‌تواند منجربه همکاری در مسایل امنیتی، فرهنگی و سیاسی نیز شود.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان، در مورد همکاریهای بیشتر ترکیه با آذربایجان در مقایسه با ایران گفت: روابط آذربایجان و ترکیه بیشتر به دلیل فروش گاز به ترکیه است. ایران می‌تواند با تمرکز بر صادرات غیرنفتی به آذربایجان روابط خود را گسترده‌تر از ترکیه کند.
وی ادامه داد: از سویی آذربایجان ظرفیت محدودی دارد و بیشتر درآمد این کشور مربوط به درآمدهای نفت و گاز است. با توجه به این مسئله ما در حال حاضر 500 میلیون دلار تجارت غیر نفتی داریم که با توجه به ظرفیت آذربایجان رقم قابل قبولی است.
پاک آیین تاکید کرد: فعالیت 24 ساعته گمرک‌ها ، احداث خط آهن آستارا -آستارا و قزوین - رشت ، توافق در مورد عوارض گمرکی و کاهش تعرفه‌ها می‌تواند دامنه همکاریها دو جانبه ایران و آذربایجان را گسترش دهد.
