اخذ خسارت وارده به آبخوان از چاه‌های غیرمجاز/ تعیین حداکثر عمق کف‌شکنی چاه‌ها در دشت‌های ممنوعه
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا گفت: دستورالعمل اخذ خسارت وارده به آبخوان برای چاه‌های غیرمجاز و یا چاه‌های دارای اضافه برداشت به‌زودی ابلاغ می‌شود.
به گزارش ایلنا، "جواد میبدی" از راهکارهای وزارت نیرو برای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی خبر داد و افزود: تهیه و ابلاغ 8 دستورالعمل مرتبط با پروژه‌های طرح احیا و همچنین تهیه سه دستورالعمل دیگر طرح احیا (دستورالعمل نحوه انتخاب و شرح وظایف مأمورین ماده 30 قانون توزیع عادلانه آب که ابلاغ‌شده) و دستورالعمل بند «و» تبصره 11 قانون بودجه سال 1394 نیز در این خصوص ابلاغ شده است.
وی در خصوص عملکرد وزارت نیرو در اجرای طرح احیا و تعادل بخشی آب‌های زیر زمینی با اشاره به جلسه هماهنگی معاونین آب و آبفا و برق و انرژی برای رفع مشکلات مرتبط با برق در برداشت‌های غیرمجاز منابع آب و برگزاری جلسه هماهنگی شرکت‌های مدیریت منابع آب ایران و توانیر درخصوص نصب کنتورهای حجمی برای اندازه‌گیری مستقیم آبدهی چاه‌ها و ارتباط آن با نصب کنتورهای برقی فهام برای جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز چاه‌ها گفت: تبیین طرح در جلسات مشترک مدیران عامل، معاونین حفاظت و بهره‌برداری، مدیران حراست و روابط عمومی شرکت‌ها و سازمان بازرسی کل کشور و سر بازرسان استان‌ها و همچنین جلسه‌های متعدد با شورای عالی امنیت ملی برگزار شده و تهیه سند تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی در شرف ابلاغ است.
وی از برگزاری جلسه‌های متعدد با شورای امنیت کشور و ابلاغ سند پیشگیری از پیامدهای امنیتی ناشی از کمبود آب و جلسه‌های هماهنگی و اخذ گزارش از مدیران عامل شرکت‌های آب منطقه‌ای در کمیته حفاظت منابع آب وزارت نیرو برای اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی در دشت‌های پایلوت خبر داد و افزود: برگزاری 7 کارگاه آموزشی در مناطق مختلف کشور با حضور تمام دست اندرکاران طرح در شرکت‌های آب منطقه‌ای کشور در رابطه با تبیین طرح، تشریح دستورالعمل‌ها و رفع ابهامات مربوطه و همچنین برگزاری جلسات هفتگی طرح احیا در حضور وزیر نیرو و معاون وزیر در امور آب و آبفا از دیگر اقدام‌های انجام شده در این راستا است.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا در ادامه به برگزاری کارگاه آموزشی سامانه کنترل پروژه برای کارشناسان شرکت‌های آب منطقه‌ای و نشست مشترک قضات و اعضای کمیسیون‌های رسیدگی به امور آب‌های زیرزمینی با قضات دیوان‌عالی کشور اشاره کرد و بیان داشت: نشست با قوه قضائیه برای اصلاح و تشدید مجازات‌های ماده 45 قانون توزیع عادلانه آب و ارائه پیش‌نویس اصلاحی در یک ماده واحده و 18 تبصره نیز بخش دیگری از فعالیت‌های انجام شده است.
وی سپس به دستورالعمل تعیین سقف کف‌شکنی محدوده‌های مطالعاتی در شرف ابلاغ اشاره کرد و افزود: تهیه بخش‌نامه مربوط به صرفه‌جویی آب شرب شهری در شهرهای با جمعیت بیش از 200 هزار نفر و جایگزینی آب‌های خام زیرزمینی برای آبیاری فضای سبز در این شهرها نیز از جمله اقدام‌های دیگری است که به انجام رسیده است.
میبدی آنگاه به برنامه‌های این وزارتخانه در هماهنگی با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشوراشاره کرد و با بیان این مطلب که جلسات متعددی با امور تولیدی سازمان مدیریت برای رفع ابهام‌ها برگزار شده و تهیه و تدوین اهداف کمی و ریالی پروژه‌های طرح با هماهنگی سازمان مدیریت و همچنین تهیه موافقت‌نامه تیپ و ابلاغ آن توسط معاون رئیس جمهور و ریاست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها انجام شده است، گفت: پیگیری اخذ تخصیص و نقدینگی از 3250 میلیارد ریال اعتبار مصوب سال 94 به طور متوسط 42 درصد اخذ شده است و ارائه برنامه احیا و تعادل‌بخشی در برنامه ششم توسعه و درازمدت که با این رویه، در طول برنامه ششم توسعه، 11 میلیارد مترمکعب از مصرف آب زیرزمینی کاسته و در یک دوره 20 ساله کسری حجم مخزن تجمعی آب خوان‌ها جبران شود از دیگر اقدام‌های وزارت نیرو است.
وی در خصوص هماهنگی در تهیه برنامه اجرایی طرح و تهیه اعتبارات سال 1395 وزارت نیرو گفت: پیش‌بینی اهداف کمی طرح به تفکیک پروژه برای تمام استان‌ها و پیش‌بینی تسهیم اعتبارات طرح برای اجرای پروژه‌های مختلف در استان‌ها و شرکت در جلسات تسهیم اعتباربه منظور اعمال سیاست‌های اولویت‌دار وزارت نیرو در اجرای طرح، از دیگر برنامه‌های این وزارتخانه است.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا از تنظیم توافق‌نامه و تفاهم‌نامه به‌منظور تسهیل و تسریع در اجرای پروژه‌ها خبر داد و در ادامه افزود: مبادله تفاهم‌نامه شرکت مدیریت منابع آب با سازمان تبلیغات اسلامی، مبادله تفاهم‌نامه بین معاونین وزارتخانه‌های نیرو، جهاد کشاورزی و شرکت بهینه‌سازی مصرف و پخش فرآورده‌های نفتی برای برق‌دار کردن چاه‌ها، مبادله تفاهم‌نامه بین معاونان وزارتخانه‌های نیرو، جهاد کشاورزی، شرکت مدیریت منابع آب ایران و سازمان تعاون روستایی در مورد استقرار مدیریت مشارکتی از دیگر فعالیت‌های مجموعه وزارت نیرو است.
وی با اشاره به اینکه برنامه‌های طرح تعادل بخشی تا پایان سال جاری ادامه خواهد داشت، افزود: در سال جاری با تعیین اهداف کمی و ریالی پروژه‌های مختلف طرح و تصویب اعتبارات استان‌ها موارد با جزئیات بیشتر تبیین و جهت اجرا مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.
میبدی خاطر نشان کرد: در سال 95 مقرر شد 816 گروه گشت و بازرسی تشکیل شود که با پیشرفت 98 درصدی این پروژه تاکنون 800 گروه گشت تشکیل شده و یا از قبل وجود داشته‌اند.
وی آنگاه به انسداد چاه‌های غیرمجاز با برنامه کاهش حجم برداشت یک میلیارد و 406.5 میلیون مترمکعب اشاره کرد و در ادامه گفت: انسداد 30 هزار و 600 حلقه چاه غیرمجاز در دستور کار قرار دارد.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا از ایجاد سامانه پایش و بانک اطلاعاتی خبر داد و افزود: این سامانه شامل سه برنامه نصب و استقرار ساماب (سامانه استعلام دوسویه آب و برق) و سامانه مدیریت اطلاعات طرح احیا است و برای 31 استان در عملکرد سال جاری در نظر گرفته شده است.
وی در ادامه با اشاره به ساماندهی شرکت‌های حفاری با سه بخش نظارت بر نصب GPS بر روی 537 دستگاه حفاری، نظارت بر عملکرد GPS و 1928 دستگاه حفاری از طریق سامانه پایش دستگاه‌های حفاری و آموزش 528 حفار و مهندس ناظر افزود: انجام مطالعات حفاظت منابع آب و تعیین حداکثر عمق کف‌شکنی چاه‌ها در دشت‌های ممنوعه و اجرای نتایج مطالعات انجام شده برای 186 دشت از دیگر عملکردهای سال جاری است.
میبدی سپس به انجام مطالعات 4 طرح پایلوت "نیشابور"، "ارسنجان"، "رفسنجان" و "کبودرآهنگ" توسط شرکت "مورانومیرای" ژاپن، استقرار مدیریت مشارکتی آب زیرزمینی با استفاده از تشکل‌های آب‌بران با همکاری وزارت جهاد کشاورزی برای 31 دشت پایلوت دیگر اشاره کرد و در ادامه گفت: پروژه حفر چاه‌های پیزومتری به تعداد 394 حلقه و پروژه نصب ابزارهای سنجش به تعداد 1027 حلقه دیگر، از جمله عملکردهای سال جاری خواهد بود.
وی ادامه داد: پروژه اطلاع‌رسانی و فرهنگ در دو سطح ملی و استانی با دستور کارهایی چون اقدام‌های رسانه‌ای و پژوهشی در سطح ملی و نشست‌های دوره‌ای با بهره‌برداران منابع آب در هر امور و شهرستان، برگزاری جلسات آگاهی‌رسانی در سطح قوه قضاییه و مسئولان محلی، تهیه و انتشار مصاحبه‌ها و مقاله‌ها در مطبوعات استانی و ... نیز در مراکز استان‌ها در حال پیگیری است.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا آنگاه به برنامه‌های سال جاری برای نصب کنتورهای هوشمند اشاره کرد و افزود: در سال 95 در نظر است تعداد 50 هزار کنتور فهام و 50 هزار کنتور هوشمند حجمی بر روی چاه‌های برقی و بیش از 7 هزار دستگاه کنتور حجمی هوشمند بر روی چاه‌های دیزلی نصب شود که این مهم در برنامه اقتصاد مقاومتی نیز منظور شده است.
وی ادامه داد: از سال 85 تاکنون حدود 60 هزار دستگاه کنتور هوشمند آب و برق بر روی چاه‌ها نصب شده است و در نظر است تمامی چاه‌های کشاورزی اعم از برق‌دار و دیزلی که بالغ بر 450 هزار حلقه بوده به کنتور هوشمند حجمی و فهام مجهز شوند.
میبدی تاکید کرد: از سال 1392 تاکنون حدود 16 هزار حلقه چاه غیرمجاز پر و مسلوب‌المنفعه شده و از اهداف سال 1395 انسداد و پر کردن تعداد 30 هزارو 600 حلقه چاه غیرمجاز است که انسداد تعداد 20 هزار حلقه آن در برنامه‌های اقتصاد مقاومتی قرار گرفته است.