حاج‌رسولی‌ها در یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی آب و فاضلاب:
عدم مدیریت در حوزه‌های مشترک آب، به بدبینی و قوم‌گرایی در جامعه منجر می‌شود
ضرورت دارد که نگرش‌ها در این فضای منابع آبی تغییر کند و به سمت و سویی حرکت کنیم که ابزارهای اندازه‌گیری و کنترل رشد پیدا کند که بر این اساس امسال بحث جدید حکمرانی و مدیریت بهم پیوسته آب را مطرح کرده‌ایم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمد حاج‌رسولی‌ها مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب در نشست تخصصی با موضوع حکمرانی آب، چالش‌ها و راهکارها که در حاشیه یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی آب و فاضلاب برگزار شد با بیان اینکه به مرور زمان در حال از دست دادن منابع آب هستیم گفت: در حال حاضر متوسط دراز مدت بارندگی از 250 میلیمتر به 240 میلیمتر متوسط 15 سال اخیر به 225 میلیمتر متوسط 8 سال اخیر به 205 میلیمتر کاهش یافته است.
وی ادامه داد: همچنین منابع آبهای تجدیدپذیر کاهش قابل توجهی داشته به نحوی که از میزان 130 میلیارد مترمکعب در دهه 70 به 100 میلیارد مترمکعب رسیده یعنی منابع آب تجدیدپذیر 30 درصد کاهش یافته‌است لذا با توجه به وضعیت کاهش بارندگی و همچنین کاهش سطح منابع آب تجدیدپذیر لزوم مدیریت منابع آب دو چندان می‌شود.
حاج‌رسولی‌ها خاطر نشان کرد: ضرورت دارد که نگرش‌ها در این فضای منابع آبی تغییر کند و به سمت و سویی حرکت کنیم که ابزارهای اندازه‌گیری و کنترل رشد پیدا کند که بر این اساس امسال بحث جدید حکمرانی و مدیریت بهم پیوسته آب را مطرح کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه باید ابزار انتقال اطلاعات و نرم‌افزارها به کمک مدیریت منابع آب بیایند اظهار داشت: بحث حکمرانی آب سبقه طولانی ندارد و ما نیز از پرداختن به این مقوله چندان عقب نیستیم چرا که کشورها از 10 و نهایتا 12 سال قبل بستگی به شرایط بحرانی‌شان این مسئله را مد نظر قرار داده‌اند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه ما اکنون با افزایش جمعیت که مشکلاتی را به لحاظ تامین منابع آب به دنبال دارد مواجهیم، تصریح کرد: افزایش جمعیت منجر به تشدید رقابت‌ها بر سر مصرف و تخصیص آب، مسائل زیست‌محیطی، مناقشات بین استانی وحتی شهرستانی را منجر شده است.
وی همچنین گفت: ما در حال حاضر با معضلاتی همچون واگذاری حوزه‌ها در منابع آب مشترک مواجهیم ضمن اینکه باید گفت در حال حاضر آبهای زیرزمینی که زمانی سهل‌الوصول بوده‌اند اکنون در شرایط بحران به سر می‌برند.
حاج‌رسولی‌ها اظهار داشت: زمینه مناقشه بر سر آب در استان‌ها ناشی از منابع آب مشترک بین آنهاست و با توجه به اینکه هزینه توزیع آب نیز بالا است در برخی مواقع در برخی شهرستانها و یا مناطق این تصور بوجود می‌آید که در تخصیص منابع آبی و یا هزینه کردن منابع مالی تبعیض قائل می‌شویم و یا گفته می‌شود که سرمایه‌گذاری کافی صورت نمی‌گیرد.
وی درادامه به کاهش آبهای سطحی طی سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: طی این سال‌ها متوسط روان‌آب‌ها نیز 50 درصد کاهش یافته‌است و در کنار آن برخی جریانات منطقه‌ای نیز برای رسیدن به اهداف خود مباحثی مطرح می‌کنند که زمینه را برای ایجاد مناقشات فراهم می‌کند و یا اینکه پیامد‌های منطقه‌ای و یا در برخی مناطق درگیری‌هایی را نیز شاهدیم.
وی خاطر نشان کرد: در برخی حوزه‌های مشترک بدبینی‌ها وقوم‌گرایی‌هایی را مشاهده می‌کنیم که اگر زودتر تدبیر نشود کار به تعارض کشیده و اوضاع پیچیده‌تر و ناگوار خواهد شد. لذا ضرورت دارد که این موضوعات در جلسات کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد. چرا که اگر به نحو مطلوب مدیریت نشود تبعات نامطلوبی برای کشور به دنبال خواهد داشت.
وی با بیان اینکه برای موجودیت منابع آب باید مسائل فنی و مهندسی، زیست محیطی، گردشگری،حقوقی، امنیتی و سیاسی مد نظر قرار گیرد گفت: در حال حاضر مباحث مربوط به حقوقی، سیاسی و امنیتی بر دیگر موارد ذکر شده ارجعیت دارند. و این باعث شده که مباحثی مثل مسائل زیست‌محیطی و فنی کمرنگ شود.
وی در ادامه با بیان اینکه در ابتدای برنامه پنجم توسعه رویکرد مدیریت به هم پیوسته مدیریت حوزه‌ای مطرح و چارچوب آن تدوین شد اظهار داشت: این مدیریت به هم پیوسته به مدت 2 سال است که در حال پیاده‌سازی است و وزارت نیرو به عنوان متولی قانون در قالب شرکت‌های منطقه‌ای هماهنگی بین ذی‌نفعان به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده که مدیریت حوزه‌ای را ساماندهی می‌کند.
وی در ادامه به چالش‌هایی که در برخی حوزه‌های آبریز وجود دارد اشاره کرد و گفت: مثلاً در حوزه آبریز دریاچه ارومیه برداشت از منابع آب زیرزمینی در حوزه رودخانه قمرود مشکلات کیفی و شکایات حقوقی، حوزه کرخه، مناقشات بین استانی، حوزه زاینده رود، عدم تناسب نیاز آبی حوزه با پتانسیل موجود آب است.
وی در ادامه به اهداف تغییر رویکرد منابع آب اشاره کرد و گفت: در این تغیی روریکرد توسعه ظرفیت‌های سازمانی و ساختاری در مدیریت منابع آب و مدیریت موثر و کارآمد بر منابع محدود کشور مطرح است.
وی ادامه داد: چشم‌انداز تغییر رویکرد در منابع آب منجر به حاکمیت موثر تعادل بین منابع و مصارف آب، حفاظت از منابع آب در جهت رفع نیازها و جلب مشارکت و رعایت حقوق ذی‌نفعان و کاهش تعارضات است.
حاج رسولی‌ها خاطرنشان کرد: اهداف یاد شده نیاز به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی که بازوی اصلی این کارند دارد.
وی تاکید کرد: از جمله مهم‌ترین اقداماتی که باید در بحث مدیریت منابع آب صورت گیرد حمایت سیاسی در سطوح عالی کشور است که باید فرآیند مدیریت به هم پیوسته منابع آب و حکمرانی موثر بر آب ضروری دانسته شود
