پشت پرده سیاسی مازاد عرضه نفت/ اعراب بدنبال منافع غرب

محمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا در خصوص اینکه آیا سقوط قیمت نفت ناشی از عوامل بنیادین بازار است و یا عوامل سیاسی در آن تاثیرگذار است، گفت: ظاهر قضیه اینگونه است که عوامل بازار باعث کاهش قیمت نفت شده است به این معنا که وقتی مازاد عرضه ۲ میلیون بشکه‌ای در اوپک داریم کاهش قیمت نیز طبیعی است.

وی افزود: البته اگر این چشم انداز وجود داشته باشد که تقاضا افزایش یافته و عرضه کم شود انتظار تقویت قیمت‌ها می‌رود اما آنچه مسلم است زمانی که بازار چشم انداز مثبت قیمتی نداشته اوپک اقدامی در جهت کاهش تولید نداشته تا فضا را به سمت مثبت شدن سوق دهد.

خطیبی با اشاره به اینکه سازمان کشورهای صادر کننده نفت در گذشته در مواجهه با کاهش قیمت تولید را ۲ تا ۳ میلیون بشکه کم کرده و فضا را تغییر داده، تصریح کرد: اینکه در حال حاضر اوپک اقدام به کاهش عرضه نمی‌کند می‌تواند دلیل سیاسی داشته باشد.

وی یادآور شد: دلیل اصرار اوپک به مازاد عرضه غیر از دخیل بودن اهداف سیاسی چیزی نمی‌تواند باشد زیرا توجیه اقتصادی ندارد که با وجود کاهش درآمدهای نفتی بواسطه مازاد عرضه باز هم تولید را افزایش دهند.

نماینده سابق ایران در اوپک ادامه داد: وقتی با مازاد عرضه اوپک نتوانسته رقبا را از بازار خارج کند چرا در این برهه دست از مدیریت عرضه برداشته و این در شرایطی است که لازم است که مدیریت داشته باشد.

وی تاکید کرد: وظیفه اوپک زمانی نمود پیدا می‌کند که شرایط بحرانی و قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند و در این مقطع زمانی است که باید وارد عمل شده و با مانیتور عرضه بازار را متعادل کند لذا در جایی که باید وارد عمل شود و اقدامی صورت نمی‌دهد، می‌تواند پشت پرده‌ای غیر از عوامل اقتصادی داشته باشد.

خطیبی ادامه داد: در حال حاضر اوپکی‌ها ظاهر قضیه را حفظ و عنوان می‌کنند که عدم کاهش عرضه به این دلیل است که نمی‌خواهیم سهم بازارمان را از دست بدهیم که البته باید گفت پشت پرده این ظاهر کار‌شناسی اقتصادی عقبه‌ای سیاسی نهفته است چرا که وقتی درآمد سالانه اعضا از ۱۰۰ میلیارد دلار قبل از سقوط قیمت‌ها به کمتر ۵۰۰ میلیارد دلار یعنی نصف می‌رسد توجیه ومنطق اقتصادی ندازد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر اعضا بیشتر تولید کرده و در ازای آن عایداتمان کم شده و به کمتر از نصف رسیده، اظهار داشت: بطور قطع ادامه این سیاست غلط است و باید در جایی متوقف شود تا قیمت‌ها متعادل و منصفانه شود.

این تحلیلگر بازار نفت یادآور شد: اینکه چرا سیاست‌های کاهش عرضه علیرغم کاهش درآمد، اعمال نشده دلیلی کاملا سیاسی بدون توجیه اقتصادی دارد.

وی با تاکید براینکه باید در استراتژی اوپک بازنگری شود، گفت: عربستان و همفکرانش با دنبال کردن سیاست غلط حفظ سهم بازار کسری بودجه را برای کشور خود به ارمغان و منافع مصرف کنندگان را حداکثر کردند.

خطیبی با متهم خواندن عربستان در مخالفت با عدم کاهش تولید، اظهار داشت: این کشور با همراهی برخی از همپیمانانش با عدم کاهش تولید باعث خالی شدن ذخایر ارزی خود و دیگر اعضای اوپک شدند تا رضایت کشورهای مصرف کننده را جلب کنند.

وی میزان تولید کنونی اوپک را بر اساس آمار آژانس بین المللی انرژی 31.5 میلیون بشکه در روز و میزان تولید تولیدکنندگان غیراوپک باضافه NGL اوپک را حدود ۶۱ میلیون بشکه اعلام کرد و افزود: در حال حاضر نیاز بازار کمتر از ۸۸ میلیون بشکه است که تولیدکنندگان اوپک و غیراوپکی‌ها باضافه NGL اوپک حدود ۹۲ تا ۹۳ میلیون بشکه در روز تولید دارند.

نماینده سابق ایران در اوپک با ابراز امیدواری از رسیدن به نفت ۱۰۰ دلاری گفت: در صورتی که تغییری در ساختار بازار بوجود آید و عرضه کاهش و تقاضا بالا رود و مدیریت صورت گیرد قیمت‌ها متعادل شده و نفت به دوران اوج قیمتی باز خواهد گشت.