افزایش ۳۲ درصدی شدت مصرف انرژی برق ایران در دهه گذشته/ انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی تجهیزات مصرف‌کننده برق وجود ندارد

به گزارش ایلنا از وزارت نیرو، "رضا عفت نژاد"، در کارگاه آموزشی چرایی ناترازی در صنعت برق ایران و راهکار‌های اصلاح اقتصادی، گفت: یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی کارآیی انرژی در سطح اقتصاد ملی شاخص شدت مصرف انرژی است که از تقسیم مصرف نهایی انرژی بر تولید ناخالص داخلی محاسبه می‌شود.

وی ادامه داد: شاخص شدت انرژی بیانگر میزان مصرف حامل‌های انرژی به ازای یک واحد فعالیت (تولید یا ارزش افزوده) است و متغیر‌های جمعیت و مساحت سرزمین رابطة مثبت و معنا‌داری با شدت انرژی دارد.

این متخصص صنعت برق اضافه کرد: با اینکه در دهه‌های اخیر شدت مصرف انرژی در کشور‌های توسعه یافته کاهشی بوده است، مصرف انرژی در کشور‌های در حال توسعه طی سه دهه گذشته بیش از چهار برابر شده است و پیش یبنی می‌شود این روند در آینده نیز ادامه داشته باشد.

عفت‌نژاد با بیان اینکه نگاهی به روند تغییرات شدت انرژی در ایران به عنوان یک اقتصاد وابسته به نفت و مقایسه آن با کشور‌های توسعه یافته و عمدتاً وارد‌کننده انرژی نشان دهنده تفاوت معنی دار بهره‌وری انرژی در این کشور‌ها است، یادآور شد: در ایران به دلایلی از جمله ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی، انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی تکنولوژی‌های مصرف وجود نداشته و همین موضوع در بالا رفتن شدت مصرف انرژی مؤثر بوده است.

وی اضافه کرد: شاخص شدت مصرف انرژی ایران بر اساس قدرت خرید ۲ برابر و بر اساس نرخ ارز نیز بیش از ۳ برابر متوسط جهانی است.

معاون مدیرکل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع وزارت نیرو با بیان اینکه شدت مصرف انرژی در ایران در یک دهه اخیر نه تنها کاهشی نبوده بلکه ۳۲ درصد نیز افزایش پیدا کرده است، گفت: با اینکه جمعیت ایران از سال ۱۳۵۷ تا کنون تنها 2.3 برابر شده است، اما ظرفیت نامی تولید برق کشور بیش از ۱۳ برابر افزایش پیدا کرده است، ولی این میزان رشد ظرفیت نامی نیز پاسخگوی تقاضای مضاعف برق کشور نیست.

عفت نژاد در همین رابطه افزود: این در حالیست که مجموع ظرفیت نیروگاهی نصب شده در جهان از سال ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۲ تنها چهار ونیم برابر شده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: به طور میانگین سالانه ۲ هزار و ۳۰۹ مگاوات به ظرفیت نامی تولید برق کشور افزوده می‌شود، اما طی سال‌های بعد از انقلاب اسلامی تقاضای مصرف برق کشور نزدیک ۲۴ برابر افزایش یافته است.

این متخصص صنعت برق با بیان اینکه مهم‌ترین دلیل ناترازی صنعت برق ایران ناترازی اقتصادی است، افزود: از دیگر عوامل تشدید ناترازی برق کشور می‌توان به تغییر اقلیم و افزایش کمینه دما و افزایش حدود ۳۵ هزار مگاواتی نیاز مصرف برق شبکه با ورود بار‌های سرمایشی در تابستان اشاره کرد.

عفت‌نژاد در ادامه در خصوص تعرفه برق ایران و مقایسه آن با جهان گفت: قیمت هر کیلووات ساعت برق در ایران یک سنت است، اما این رقم در کشور‌هایی مانند نروژ، گرجستان، کانادا، قطر و فرانسه به ترتیب ۴۲، ۶، ۱۴، ۳ و ۲۸ سنت است.

وی در ادامه با تأکید بر لزوم اجرای راهکار‌های مدیریت مصرف برق برای رفع ناترازی خاطرنشان کرد: با اجرای دقیق قوانینی مانند ماده ۱۱ استاندارد برچسب انرژی در تجهیزات، اجرای ماده ۱۸ آیین‌نامه صرفه‌جویی مصرف انرژی ساختمان‌ها می‌توان به شکل قابل ملاحظه‌ای میزان مصرف برق در بخش تجهیزات و ساختمان‌ها را کاهش داد.

معاون مدیرکل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع وزارت نیرو از توسعه تجارت برق با کشور‌های همجوار، اولویت‌بندی احداث نیروگاه‌های جدید با هدف رفع مشکل افت ولتاژ شبکه، بهبود فضای کسب و کار صنعت برق جهت جذب سرمایه گذار بخش خصوصی و تأمین برق به میزان الگوی مصرف برای تمامی مشترکین به عنوان دیگر راهکار‌های رفع ناترازی یاد کرد و افزود: وزارت نیرو برای عبور موفق از اوج بار سال ۱۴۰۴ چهارده مگاپروژه در دستور کار دارد که با در نظر گرفتن واقعیت‌های صنعت برق تنظیم و در حال اجراست.

وی در همین رابطه به برنامه‌هایی مانند جایگزینی حداقل یک میلیون موتور BLDC به جای موتور‌های القایی در کولر‌های آبی اشاره و بیان کرد: اقداماتی مانند جایگزینی یک میلیون کولر گازی فرسوده در مناطق گرمسیر یک با کولر‌های پربازده، کاهش ۲۵ درصدی مصرف برق دستگاه­‌های اجرایی نسبت به معیار مصرف وفق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و براساس ماده ۱۱ قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق و پیگیری اجرای ماده ۲۹ قانون اصلاح الگوی مصرف برای کاهش ۲۰ درصدی مصرف برق الکتروپمپ چاه­‌های کشاورزی و صنایع از وزارتخانه­‌های جهاد کشاورزی و صمت از جمله اقداماتی است که در کوتاه مدت برای رفع ناترازی برق در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد.