آغاز به کار بازار آب یزد از ابتدای بهمن‌ماه
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد از آغاز بکار بازار آب استان از اول بهمن ماه امسال خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این طرح که از مهمترین و موفقترین طرح‌های سند یزدنوین است بتواند ضمن امیدآفرینی به جامعه، یزد جدیدی را با نگاه جدیدی به مصرف آب و بهره‌وری در این حوزه به دنبال داشته باشد.
به گزارش ایلنا از وزارت نیرو، محمد مهدی جوادیان زاده ضمن اشاره به راهاندازی «بازار آب استان یزد» به عنوان سومین استان کشور در آینده بسیار نزدیک، تصریح کرد: در واقع «بازار آب»، یکی از راهکارها برای مدیریت عرضه و تقاضا و تأمین آب برای متقاضی از محل بهره‌وری و کاهش اتلاف بهره‌برداران است.
وی با اشاره به سابقه طولانی برخی کشورهای دنیا به ویژه کشورهایی که با کمبود منابع آبی مواجه هستند مانند ساحل عاج، استرالیا و حتی آمریکا در حوزه بازار آب، گفت: «بازار آب» فرایندی است که ازطریق آن دارندگان مجوز بهره‌برداری از منابع آب، حقوق خود را با همدیگر یا متقاضیان جدید مبادله می‌کنند.
رئیس هیئت مدیره شرکت آب منطقه‌ای با اشاره به حائز اهمیت بودن ارزش اقتصادی آب در دنیا، گفت: آب یک مایع حیاتی و ارزشمند است که در جوامع بشری نقش موثری دارد، لذا باید بدانیم که در ازای هر واحد حجم آب، چه مقدار بهره‌وری اقتصادی خواهیم داشت و «بازار آب» تلاش دارد به بهره‌برداران کمک کند تا ارزش اقتصادی و بهره‌وری بیشتری را از حجم آب مازاد در اختیارشان کسب کنند.
وی تاکید کرد: بهره‌برداران حداکثر به میزان ۱۰ درصد از پروانه مجاز بهره‌برداری خود از منابع آب را می‌توانند در بازار آب به متقاضیان عرضه کنند.
مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای یزد ابراز کرد: مطالعات طرح «بازار آب» دشت یزد - اردکان به عنوان یکی از سه پایلوت بازار آب کشور در سال ۱۳۹۸ آغاز شد و براساس اسناد بالادستی از جمله قانون توزیع عادلانه آب، اکنون در مرحله ورود به فاز اجرایی قرار دارد که امیدواریم از اول بهمن ماه سال جاری به صورت رسمی از آن رونمایی و آغاز کنیم.
جوادیان زاده خاطرنشان کرد: در همین راستا سامانه‌ای با عنوان «سبا» (سامانه بازار آب) طراحی شده که متقاضیان از طریق آن نسبت به ثبت درخواست و واگذارکنندگان آب پس از بررسی کارشناسان می‌توانند درخواست‌های مورد نظر خود را اعلام پذیرش کنند.
وی با تاکید بر این که تنها بهره‌بردارانی که احراز هویت شده باشند، امکان فعالیت و عرضه منابع آبی خود به متقاضیان از طریق این بازار را دارند، گفت: آب منطقه‌ای و دولت در این طرح تنها نگاه نظارتی دارد و هیچ انتفاع اقتصادی از آن ندارد، به عبارتی آب منطقه‌ای تنها بر فعالیت این بازار از جمله انتقال و مصرف درست آب، پروانه‌های بهره‌برداری و حجم مبادلات، نظارت دارد و تنها کارگزار غیردولتی که فرایند معامله در بازار آب را انجام می‌دهد، درصدی جزئی را از خریدار و فروشنده به عنوان حق کارگزاری خود دریافت می‌کند.
جوادیان زاده یادآور شد: این تبادل موقت آب در چهار حالت شامل «از بخش کشاورزی به کشاورزی»، «از کشاورزی به صنعت»، «از صنعت به کشاورزی» و «از صنعت به صنعت» بنا بر حجم معین هر ساله با توجه به شرایط سفره و تعادل‌بخشی، انجام میشود.
وی میزان مصرف آب بخش کشاورزی استان را سالانه حدود 650 میلیون مترمکعب و در بخش صنعت 75 میلیون مترمکعب ذکر کرد و گفت: به هیچ وجه موافق حذف کشاورزی به دلیل حجم بالای آب مصرفی در این بخش نیستیم بلکه از آن حمایت می‌کنیم، ولی بر این نکته نیز معتقدیم که باید بهره‌وری در این بخش با تغییر نوع کشت و روش‌های آبیاری ارتقا یابد و تبادل میزان مصرف آب در بخشهای مختلف از طریق بازار آب محقق شود.
این مقام مسئول درخصوص پیش بینی میزان عرضه و تقاضا در این بازار، گفت: هیچ پیش زمینه‌ای در این مورد نداریم چرا که خود بازار میزان عرضه و تقاضا و قیمت را در گمانه‌زنی‌ها تعیین می‌کند ولی در مراحل بعدی شاید نیازمند بازنگری و ارزیابی بیشتر در این حوزه وجود داشته باشد.
وی راهاندازی بازار آب استان یزد را ماحصل ۴۳ جلسه رسمی با حضور مدیرعامل آب منطقه‌ای و سایر اعضا و حدود ۲۶۰ ساعت کار کارشناسی برای طراحی و تدوین برنامه‌ها و نیز تأیید مقامات کشوری خواند و افزود: این بازار در سه فاز، اجرایی خواهد شد که در فاز نخست شاهد مبادله آب زیرزمینی به صورت تبادل شارژ سالانه بین چاه‌ها، در فاز دوم مبادله آب انتقالی دریا و پساب تصفیه‌خانه فاضلاب به صورت فیزیکی و بلندمدت و در گام سوم نیز خرید و فروش چاه‌ها بر حسب مواد ۲۷ و ۲۸ قانون خواهیم بود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای بر لزوم اجرای این طرح با توجه به تجربیات موفق دنیا در این باره و وضعیت آبی استان تاکید کرد و گفت: متاسفانه علی‌رغم کاهش نزولات جوی شاهد افزایش برداشت از منابع آب زیرزمینی در بخشهای مختلف، حجم آب‌های قابل تجدید در استان را کاهش داده به طوری که سالانه حدود ۴۵ سانتی‌متر کاهش سطح آب‌های زیرزمینی را در استان به طور متوسط شاهد هستیم، لذا اگر در آینده نزدیک فکری برای افزایش بهره‌وری در حوزه آب نداشته باشیم، با بحران جدی آب مواجه خواهیم شد.
وی گفت: تلاش داریم که از طریق بازار آب و سایر اقدامات مربوط به افزایش بهره وری آب، امید را در صنعتگران، کشاورزان و عموم مردم کشورمان بالا ببریم و آنها را به آینده درخشان‌تری با استفاده بهینه از آب در اختیارمان نوید دهیم.
وی بازار آب را از طرح‌های مهم و موفق در سند یزدنوین و یزد بهرهور ذکر و ابراز امیدواری کرد این طرح بتواند یزد جدیدی را با نگاه جدیدی به مصرف آب و بهره‌وری برای آیندگان ایجاد و امید را در مردممان بسط دهیم.
