نگرانی‌ها از ۲۰ ساله شدن خشکسالی‌های ادواری ۴۰۰ ساله

به گزارش ایلنا از وزارت نیرو، تغییرات آب و هوایی و گرم‌تر شدن زمین اکنون به یکی از معضلات جدی تبدیل شده و جامعه جهانی را به ویژه در نیمکره شمالی در حوزه‌های مختلف همانند روش‌های تأمین منابع غذایی، آب و برق با مشکلات فراوانی رو به رو کرده است.

بر اساس پژوهش یک موسسه آب و هوایی که در نشریه «پولیتیکو» منعکس شده است، رکوردشکنی گرما در تابستان سال جاری باعث خشک شدن خاک‌ها و خشک شدن رودخانه‌ها در بسیاری از مناطق اروپا، چین و ایالات متحده شد؛ وضعیتی که کارشناسان از آن به عنوان یک شرایط ویژه و خطرناک یاد می‌کنند.

تحقیقات موسسه (WWA) که توسط ۲۱ دانشمند آب و هواشناسی انجام شده نشان می‌دهد که تغییرات آب و هوایی احتمال خشکسالی‌ها را نسبت به گذشته حداقل ۲۰ برابر افزایش داده است.

دانشمندان بر این باور هستند که در شرایط عادی و پیش از اینکه فعالیت‌های انسانی به گرم‌تر شدن زمین منجر شود، چنین خشکسالی‌های شدیدی هر ۴۰۰ سال یک بار اتفاق می‌افتاده است، اما در شرایط کنونی که میانگین دمای کره زمین ۱.۲ درجه سانتی گراد گرمتر از دوران ماقبل صنعتی است، پیش بینی می‌شود که دوره بازگشت خشکسالی‌های شدید هر ۲۰ سال یک بار رخ دهد.

مارتن ون آلست، مدیر مرکز آب و هوای صلیب سرخ، که یکی از نویسندگان این مطالعه است، می‌گوید: ما در خشکسالی که اخیراً شاهد آن بودیم، به وضوح اثرگذاری تغییرات آب و هوایی را می‌بینیم و این تغییرات به شدت به ما ضربه می‌زند.

این پژوهشگر افزوده است: شرایط جدید نه تنها در کشور‌هایی مانند پاکستان به وقوع سیل‌های ویرانگر منجر شده، بلکه در برخی از ثروتمندترین بخش‌های جهان مانند اروپای غربی و مرکزی که کمتر آسیب پذیر تلقی می‌شدند، نیز خسارت‌های فراوانی به بار آورده است.

او در این باره اضافه کرده است: خشکسالی شدید تابستان امسال محصولات کشاورزی را ویران و تجارت رودخانه‌ای را فلج کرد و نیز تولید برق‌آبی را در بسیاری از نقاط کره زمین تحت تأثیر قرار داد.

احیای دوباره زمین‌های خشک شده به بارندگی مداوم و بسیار زیادی نیاز دارد

در این گزارش پژوهشی همچنین تأکید شده است که اگرچه افزایش دمای ناشی از تغییرات اقلیمی عامل اصلی خشکسالی‌های اخیر است، اما به این معنی نیست که خنک شدن هوا یک راه حل سریع برای حل مشکل کنونی است، چرا که احیای دوباره زمین‌های خشک شده به بارندگی مداوم و بسیار زیادی نیاز دارد و این در حالی است که دست کم در اروپا بیش از نیمی از زمین‌ها تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفته‌اند.

بر اساس این پژوهش، دانشمندان دریافته‌اند که در تابستان سال جاری میزان خشکی سطح زمین تا عمق یک متری حداقل ۲۰ برابر بیشتر از شرایطی است که در آن تغییرات آب و هوایی رخ نمی‌داد.

دومینیک شوماخر، یکی دیگر از تهیه کنندگان این گزارش پژوهشی معتقد است که با افزایش بیشتر دمای جهانی در آینده شاهد افزایش خطرات مرتبط با خشکسالی خواهیم بود و میزان گرمایش جهانی تا ۲ درجه سانتی گراد افزایش می‌یابد که از استاندارد تعیین شده در توافقنامه آب و هوایی پاریس بیشتر است.

تغییرات آب و هوایی الگو‌های مکانی بارش‌ها و خشکسالی‌ها را تغییر می‌دهد

شوماخر همچنین بر این باور است که اگرچه تغییرات آب و هوایی الگو‌های مکانی بارش‌ها و خشکسالی‌ها را تغییر می‌دهد، اما به نظر می‌رسد که شرایط برای نیمکره شمالی به صورت کلی تشدید خشکسالی‌ها و کاهش منابع آب خواهد بود.

تحقیقات این دانشمندان نشان می‌دهد که تغییرات آب و هوایی میزان خشکسالی در بخش کشاورزی را در تابستان سال جاری سه تا چهار برابر افزایش داد و این یعنی به جای هر ۶۰ تا ۸۰ سال یک بار باید هر ۲۰ سال یک بار در جهان شاهد چنین رویدادی باشیم.

همچنین در این پژوهش تأکید شده است که در صورت افزایش میانگین دمای جهان تا ۲ درجه سانتی‌گراد خطر خشکسالی در بخش کشاورزی برای منطقه اروپای غربی و مرکزی حداقل دو برابر خواهد شد.

چشم‌انداز نگران کننده‌ای که ون آلست آن را بی سابقه‌ترین خشکسالی اروپا در ۵۰۰ سال اخیر عنوان می‌کند و عقیده دارد این شرایط نمونه کاملی از پیامد‌های خطرناک و رو به افزایش تغییرات آب و هوایی است، چرا که در شرایط کنونی نیز تغییرات آب و هوایی پیامد‌هایی مانند کاهش سطح آب رودخانه‌ها، کاهش تولید انرژی هسته‌ای و آبی، کاهش تولیدات کشاورزی، افزایش قیمت انرژی و اختلال در تجارت‌های آبی را به همراه داشته و تشدید آن می‌تواند به افزایش خسارت‌ها منجر شود.

باید به کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای کمک کنیم

در بخش انتهایی این گزارش نیز به عنوان راهکار تأکید شده است که همه این‌ها زنگ خطری است که نشان می‌دهد همه ما برای دور شدن از این مشکل باید به کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای کمک کرده و نیز روی تاب آوری (resilience) سرمایه‌گذاری کنیم.