کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با ایلنا:
هیچ یک از عوامل ساماندهی ارز ترجیحی فراهم نیست/ اقتصاد کشور توان تحمل بحران و تورم بالا را ندارد/ امروز دهکهای میانی هم نیازمند یارانه شدهاند
یک استاد اقتصاد اظهار داشت: هرگز بیماری که شرایط معتدل ندارد را جراحی نمی‌کنند. در شرایط عادی هم اجرای این سیاست‌ها هزینه دارد چه برسد که اینکه در شرایطی بیمار حال بحرانی دارد، مورد جراحی سخت قرارب گیرد. کشور چند سال است که تورم بالا دارد و دیگر توان تحمل بحران‌ها و نرخ تورم بالا را نمی‌تواند داشته باشد.
وحید شقاقی‌شهری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره تبعات تصمیمات اقتصادی دولت و حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی اظهار داشت: معتقدم هر سیاست درستی باید در زمان درست و با روش درستی به اجرا برسد، در غیر این صورت به نتیجه درستی دست پیدا نخواهد کرد و مشکلاتی هم ایجاد می‌شود. اگر این سیاست ها در زمان نادرست و با شیوه نادرست به اجرا برسد، نتیجه ناموفقی به دست خواهد رسید.
وی ادامه داد: در سال 72 هم یک‌بار دولت وقت نسبت به اجرای سیاست یکسان سازی نرخ ارز اقدام کرد اما شرایط اجرای این سیاست مهیا نبود و روش اجرا هم نادرست بود. نتیجه این اقدام هم، تحمیل تورم بالای 49 درصدی در اقتصاد کشور در سال 74 بود. در همان سال‌ها شاهد اعتراضاتی هم از سوی نهادها و مردم بودیم و دولت وقت هم از این سیاست خود عدول کرد و دوباره اجرای سیاستهای تثبیت اقتصادی را پیش گرفت.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه مساله مهم این است که دولت بتواند سیاست درست را در زمان درست با روش درست به اجرا برساند، گفت: یک بار دیگر در سال 81 همین سیاست یکسان سازی نرخ ارز به اجرا رسید که دولت وقت در آن دوره موفق به اجرای این سیاست شد و در آن دوره دولت کمترین هزینه را بابت اجرای این سیاست به اقتصاد تحمیل کرد.
شقاقی‌شهری افزود: بنابراین وقتی یک سیاست مشابه دوبار به اجرا می‌رسد یک بار روش نادرست آن منجر به شکست می‌شود اما یک بار دیگر دولتی می‌تواند این سیاست را به درستی به اجرا برسد، نکته این است که دولت برای اجرای یک سیاست باید با دو مولفه زمان و نحوه درست اجرا را لحاظ کند.
وی با بیان اینکه معتقدم ساماندهی ارز یارانه‌ای فی نفسه سیاست درستی است اما در حال حاضر زمان اجرای این سیاست درست نیست و الزامات و بسترهای اجرای این سیاست فراهم نیست، اظهار داشت: منظور از الزامات و بسترها این است که هر سیاستی برای اجرا نیاز به بانک اطلاعات و آمار و داده‌های درستی از جامعه هدف دارد. از سوی دیگر باید این سیاست در بستر اطلاع رسانی صحیح و بستر مطالعاتی و اجرای آزمایشی به اجرا برسد. اما در حال حاضر هیچ یک از عوامل برای اجرای سیاست ساماندهی ارز ترجیحی فراهم نیست و به طور قطع ماحصل اجرای این سیاست تحمیل فشار سنگین بر دهکهای میانی رو به پایین است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: دهکهای کم‌درآمد شاید با این یارانه و کالابرگ تا حدودی بتوانند بخشی از مساله افزایش تورم را جبران کنند اما بسیاری از دهکهای میانی مشمول یارانه نقدی و کالابرگ نشده‌اند و این کار را به دولت سخت می‌کند چراکه در سال‌های گذشته هم بر دهکهای میانی فشار زیادی وارد شده‌بود.
وی با بیان اینکه امرزو دهکهای میانی هم نیازمند یارانه شدهاند، گفت: دهکهای متوسط بیشترین ضربه را از تورم دیده‌اند و این دهک به یک سبد مصرفی عادت کرده بودند و بیشترین ضربه را از مساله تورم چند ساله گذشته به این قشر وارد شده و این تورم حذف ارز ترجیحی اوضاع را برای دهکهای میانی بدتر می‌کند حال اینکه بخشی از این دهک‌ها مشمول حمایت‌های دولتی نشده‌اند.
شقاقی‌شهری با اشاره به اثرگذاری سایر کالاها از افزایش قیمت کالاهای اساسی اظهار داشت: این چند قلم کالا که مشمول آزادسازی قیمت‌ها شدهاند با سایر اقلام هم ارتباط دارند و اینگونه نیست که فقط قیمت 5 قلم کالا افزایش یابد. باید توجه داشته باشیم که روغن یا کنجاله و گندم و مواد اولیه دیگر کالاها هستند و بر روی سایر کالاها اثر می‌گذارند و وقتی این کالاها گران می‌شود هزینه تولید سایر کالاها هم بالا می‌رود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: مگر روغن فقط یک کالا است؟ روغن در تمام مواد غذایی مورد استقاده قرار می‌گیرد. مگر می‌شود قیمت روغن افزایش یابد اما قیمت سایر کالاها و مواد غذایی مرتبط با آن تغییر نکند.
وی با بیان اینکه شرایط حاضر شرایط بسیار بدی برای اجرای این سیاست و جراحی اقتصادی است، گفت: برای اجرای این سیاست نیاز به تکمیل بانک اطلاعاتی داشتیم. در حال حاضر بانک اطلاعاتی وزارت رفاه از وضعیت خانوار ناقص است و تنها با سه تا چهار معیار خانوار را می‌سنجد، در حالیکه هزینه و درآمد خانوار باهم متفاوت است به طوریکه شاید خانواری درآمدی مناسب داشته باشد اما به دلیل بیماری یکی از اعضا هزینه بسیار بالایی را متحمل می‌شود یا ممکن است فردی درآمد مناسبی داشته باشد اما صاحب ملک نیست و بخش عمده‌ای از درآمد را صرف هزینه های مسکن می‌کند و همین موضوعات باعث نارضایتی در جامعه شده است.
شقاقی‌شهری درباره افزایش تورم در کشور اظهار داشت: دولت در کنار تورم جهانی که کشور ما هم از آن متاثر است، دست به سیاستهای تورم‌زا زده و شرایط تورمی را ایجاد کرده است. دولت اجرای سیاستهای تورمی را آغاز کرد و از سوی دیگر با افزایش نرخ تورم وارداتی مواجه هستیم، سرانجام برجام هم مشخص نیست و دولت عملا در شرایط تورمی بسیار پرملتهب اقدام جراحی کرد که مصداق این است بیماری که فشار بسیار بالایی دارد زیر تیغ جراحی برود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: هرگز بیماری که شرایط معتدل ندارد را جراحی نمی‌کنند. در شرایط عادی هم اجرای این سیاست‌ها هزینه دارد چه برسد که اینکه در شرایطی بیمار حال بحرانی دارد، مورد جراحی سخت قرارب گیرد. کشور چند سال است که تورم بالا دارد و دیگر توان تحمل بحران‌ها و نرخ تورم بالا را نمی‌تواند داشته باشد.
