در گفتگو با ایلنا مطرح شد؛
همکاری گازی ایران و قطر در پارس‌جنوبی؛ آلترناتیو روسیه برای اروپا
یک کارشناس حوزه انرژی گفت: می‌توان با قطر یک واحد ال‌ان‌جی احداث و به بازار اروپا برویم که این هم یک آلترناتیو خواهد بود که لوله و ترانزیت را کنار بگذاریم، حتی می‌توانیم از قطر بخواهیم برای سرمایه‌گذاری در واحدهای نیمه تمام ال‌ان‌جی خودمان سرمایه گذاری مشترک داشته و گاز مایع را به مقاصد دور صادر کنیم، یعنی به جای خط لوله که فضا را سیاسی‌تر می‌کند از ال‌ان‌جی استفاده کنیم.
سیدمهدی حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره همکاری مشترک ایران و قطر در برداشت از گاز پارس‌جنوبی اظهار داشت: مسلما همکاری در بهره‌برداری از میادین مشترک در همه جای دنیا یک سیاست شناخته‌شده، درست و منطقی است، زیرا وقتی هیچکس سعی نکند حداکثر مکش و برداشت را در یک رقابت داشته باشد، آسیبی هم به میدان وارد نمی‌شود. نگهداری و برداشت به معنای صیانتی مورد توجه هر دو طرف خواهد بود چون با کمک هم می‌توانیم حداکثر برداشت را داشته باشیم، یعنی به جای اینکه میدان را خراب کنیم و حداقل برداشت داشته باشیم از روش منطقی یونیتازیشن استفاده می‌کنیم.
وی افزود: ما در گذشته تنها پروژه اجرای مشترک را در نظر داشتیم با کشور عمان بروی میدان هنگام و ابوالخسیب اجرا کنیم، بخش سخت این نوع از قراردادها تعیین سهم است که معمولا اختلاف بوجود می‌آید که سهم هرکس چقدر است. بنده در این پروژه مذاکره و قرارداد را امضا کردم که 80 درصد سهم ایران و 20 درصد سهم طرف عمان باشد، اما در ادامه سیاست‌هایی اعمال شد که گاز هنگام به قشم و گورزین برود و پروژه‌ای را که تا به این حد جلو رفته بود، اجرایی نشد.
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: ما تاکنون چندان اهل اقدامات مشترک نبوده و در همکاری‌ها ضعیف عمل کرده و هیچگاه خوشبین نبوده‌ایم، مشکل دوم نوع قوانین ما است که با مدل‌های کاری کشورهای دیگر همخوانی ندارد، مثلا فرض کنیم قرار باشد میدان آزادگان را با میدان مجنون عراق مشترک برداشت کنیم و آنها هم آماده باشند مشارکت در تولید داشته باشیم به مشکل عدم سازگاری با قوانین برمی‌خوریم، اینها مشکلاتی است که وجود دارد. در میادین مشترک با قطر، امارات، عربستان نیز کمیته‌های فنی مشترک تشکیل دادیم اما با اتفاقات سیاسی این قضایا نیز تعطیل و انجام نشد.
وی با ابراز امیدواری از اینکه به تفاهم مشترک با قطر برای بهره‌برداری از پارس‌جنوبی و گنبدشمالی برسیم، گفت: قطر در بخش بهره‌برداری از چاه‌ها از تکنولوژی روز استفاده می‌کند که ما امکان استفاده نداریم، بنابراین آنها از هر چاهی تقریبا دو برابر ما گاز برداشت می‌کنند مثلا اگر ما از هر چاه پارس‌جنوبی 100 میلیون متر مکعب برداشت داریم آنها حدود 200 میلیون متر مکعب برداشت می‌کنند، اگر با آنها مشارکت کنیم این نوع تکنولوژی به پارس‌جنوبی هم سرایت می‌کند و ما می‌توانیم با تعداد چاه و هزینه کمتر تولید و راندمان بیشتری داشته باشیم، این در حالی است که اکنون به ازای هر یک چاهی که قطر حفر می‌کند ما مجبوریم دو چاه حفر کنیم اما در صورت همکاری هزینه ما نصف می‌شود، ضمن اینکه تکنولوژی جدیدی هم بکار بسته‌ایم.
حسینی بیان داشت: مشکلی که ایران و قطر دارند افت فشار میدان است که سرمایه‌گذاری و تکنولوژی سنگینی نیاز دارد که ما اکنون در اختیار نداریم، اما در یک کار مشترک می‌توانیم هزینه‌ها را با کمک قطر کاهش داده و میدان را زنده کنیم و از افت خارج کنیم، به شرطی که مسائل داخلی خودمان را به لحاظ حقوقی حل کنیم.
وی در ادامه درباره صادرات گاز به اروپا با همکاری دو کشور اظهار داشت: صدور گاز توسط ما و قطر به اروپا نیاز به مطالعات دقیق‌تر دارد، در حال حاضر روسیه از طریق 5 خط به شمال و بخش مرکزی اروپا گاز صادر می‌کند، در جنوب از الجزایر و لیبی گاز دریافت می‌کند، دو خط هم از اوکراین گاز را بخش‌های شمالی و مرکزی اروپا می‌رسانند. ممکن است اینگونه تلقی شود که ما در نظر داریم برای کسب بازار اروپا رقابت کنیم و سهم روسیه را کم کنیم، اینها ملاحظات سیاسی خاص خود را دارد که حتما مسئولین ایران و قطر روی آن مطالعه می‌کنند، ولی به لحاظ تکنولوژیکی شاید این اقدام بیشتر از کار ترانزیتی عملی باشد اما در عین حال اقتصادی بودن این کار قابل بررسی است اینکه آیا فاصله پارس‌جنوبی تا اروپا که بیش از چندین هزار کیلومتر است به لحاظ اقتصادی به‌صرفه است؟ امروز که قیمت گاز بالا است شاید توجیه‌پذیر باشد، اما بازار گاز یک بازار بی‌ثبات است و بسته به شرایط مختلف قیمت تغییر می‌کند بنابراین باید مطالعه شود که آیا این اقدام درست است یا خیر.
این کارشناس حوزه انرژی یادآور شد: شاید پروژه یادشده آلترناتیوی باشد بر پروژه‌ای که روسیه از طریق ترکیه و یا آذربایجان از طریق ترکیه و یونان گاز را ترانزیت کرده و به اروپا می‌رسانند، بهرحال در مجموع پروژه احداث خط از مسیر قطر-ایران-ترکیه-اروپا از لحاظ تکنیکی شدنی است ولی آنچه لازم است مطالعات دقیق از نظر اقتصادی بودن و تعریف چند آلترنانتیو و گزینه که دو کشور با کمک هم اجرا کنند.
وی یادآور شد: ممکن است در مراحل اجرایی حتی امریکا و اروپا کمک هم کرده تا پروژه عملیاتی شود اما مسلما روسیه از اجرای پروژه یادشده خوشحال نخواهد بود، در هر حال هر کشوری باید بتواند تجارت گازی داشته باشد و اگر عزم ایران و قطر بر اجرای این پروژه است هیچ کشوری نمی‌تواند مانع شود .
حسینی در ادامه درباره امکان ورود شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به پروژه احتمالی مذکور گفت: در حال حاضر در گنبدشمالی شرکت‌های اروپایی مشغولند، قطر بزرگترین صادرکننده ال‌ان‌جی است، شاید چندان طرفدار خط لوله نباشد اما سناریوی دیگر ما این می‌تواند این باشد که با قطر یک واحد ال‌ان‌جی احداث و به بازار اروپا برویم که این هم یک آلترناتیو خواهد بود که لوله و ترانزیت را کنار بگذاریم، حتی می‌توانیم از قطر بخواهیم برای سرمایه‌گذاری در واحدهای نیمه تمام ال‌ان‌جی خودمان سرمایه گذاری مشترک داشته و گاز مایع را به مقاصد دور صادر کنیم، یعنی به جای خط لوله که فضا را سیاسی‌تر می‌کند از ال‌ان‌جی استفاده کنیم.
وی خاطرنشان کرد: قطر سیاست اقتصاد باز را دنبال کرده در همه زمینه‌ها با همه کشورها کار می‌کند مثلا در حوزه ال‌ان‌جی با امریکا و اروپا کار می‌کند، واحدهای ال‌ان‌جی و جی‌تی‌ال مفصلی دارد؛ فرانسه، هلند و انگلیس در گنبد شمالی حضور دارند و حتی برای گاز قطر بازاریابی می‌کنند، ما قطعا با امریکا نمی‌توانیم کار کنیم اما در برداشت مشترک می‌توانیم با اروپا وارد فاز همکاری شویم.
