بازگشت سریع سرمایه با افزایش سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت خودروها
مدیریت طرح سی‌ان‌جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران متولی طرح احداث، توسعه و بهره‌برداری از جایگاههای سی‌ان‌جی کشور، طرح گازسوز کردن خودروهای بنزین‌سوز و گازوئیل سوز، مسئولیت اجرای طرح ملی احداث و توسعه جایگاههای سی‌ان‌جی کشور و همچنین پوشش سهم مصوب مصرف این سوخت پاک در سبد مصرف سوخت در بخش حملونقل است که از لحاظ حجم پروژه در دست اقدام و دستاوردهای ناشی از اجرای طرح، مسئولیت یکی از بزرگترین و موفقیت‌آمیزترین طرح‌های در دست اقدام وزارت نفت را در دست دارد.
به گزارش ایلنا از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، محمدحسین باقری، مدیر طرح سی‌ان‌جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی از آخرین اقدامات انجام شده در این حوزه گفت‌وگویی داشته که در ادامه می‌آید:.
تاکنون چه تعداد خودرو در کشور گازسوز شده است؟
با توجه به این که جایگزینی سی‌ان‌جی با بنزین در سبد سوخت بخش حملونقل سبک سبب افزایش صادرات بنزین و درآمدزایی برای کشور می‌شود، تاکنون و از طریق مصوبه شورای اقتصاد، بیش از 172 هزار و ۲۵۰ خودروی عمومی در کشور تبدیل شده است که با این تعداد، شمار خودروهای گازسوز شده در کشور به بیش از چهار میلیون خودرو می‌رسد. این تعداد خودرو روزانه بیش از ۲۳ میلیون مترمکعب گاز مصرف می‌کنند که به همین میزان در مصرف بنزین در کشور نیز صرفه‌جویی می‌شود.
همچنین تعداد پیمانکاران ما در حوزه تبدیل خودروها به دوگانه‌سوز با احتساب شرکت ایران خودرو (با امضای قرارداد تولید ۴۵ هزار خودرو عمومی به دوگانه‌سوز) به هشت پیمانکار رسیده است و هم‌اکنون حدود 331 کارگاه پیمانکار در سراسر کشور تجهیز شده‌اند که کار تبدیل خودروها را انجام می‌دهند.
عملیات تبدیل رایگان کارگاهی خودروهای وانت‌بار و تاکسی مسافر بر عمومی با استفاده از کارگاه‌های تبدیل طرف قرارداد در سراسر کشور همچنان در دستور کار قرار دارد و خودروهای تاکسی مسافربر اینترنتی نیز می‌توانند پس از معرفی از سوی نهادهای مربوطه و ثبت اطلاعات در سامانه معرفی شده از سوی شرکت ملی پخش، با پرداخت حدود 20 درصد از هزینه‌های تبدیل، از مزایای طرح گاز سوزکردن یارانه‌ای خودرو استفاده کنند.
مسافربرهای شخصی شامل خودروهای مسافربر اینترنتی و آژانس‌های ساماندهی‌شده در زیرمجموعه وزارت کشور نیز شامل این مصوبه می‌شوند که اطلاعات این خودروها را از طریق وزارت کشور دریافت و در سامانه ثبت‌نام و تبدیل خودروها به آدرس GCR.NIOPDC.IR بارگذاری می‌کنیم و مالکان خودرو می‌توانند مراجعه و ثبت‌نام کنند. قرارداد ما با پیمانکاران تا سال ۱۴۰۱ است که در صورت استقبال از طرح، امکان تمدید وجود دارد.
سهم صنعت سی‌ان‌جی از اشتغال‌زایی در کشور چه میزان بوده است؟
دامنه اشتغال در این صنعت در حوزه احداث جایگاه از اپراتوران شاغل در جایگاه‌ها گرفته تا تکنسین‌های تعمیر و نگه‌داشت، همچنین شرکت‌های سازنده تجهیزات جایگاه‌ها گسترده است. در بخش خودرویی نیز از کارگاه‌های نصب تا کارخانجات ساخت کیت و مخزن گسترده، نیروی انسانی قابل توجهی فعالیت می‌کنند. در این صنعت همچنین در طول سال‌های اخیر در حوزه بازرسی و استاندارد در دو بخش جایگاهی و کارگاهی، تعداد زیادی کارشناس جذب شرکت‌های بازرسی شده و به کسب تجربه پرداخته‌اند، بنابراین دامنه و تنوع شغل‌های ایجاد شده در این صنعت بسیار گسترده است.
در زمینه بومی‌سازی تجهیزات صنعت سی‌ان‌جی چه اقداماتی انجام شده است و توانمندی شرکت‌های داخلی در این زمینه چه میزان است؟
هم اکنون در زمینه بومی‌سازی تجهیزات سی‌ان‌جی در حوزه ساخت قطعات گازسوز در خودروها، تمامی قطعات بومی‌سازی شده است. در بخش جایگاهی نیز به جز بردهای الکترونیک و قطعات خاص، بیش از 50 درصد از قطعات بومی‌سازی شده و ساخت داخل هستند.
طرح هوشمندسازی جایگاههای سی‌ان‌جی در چه مرحله ای قرار دارد؟
در زمینه هوشمندسازی جایگاههای سی‌ان‌جی اقدامات اولیه در سال گذشته انجام شده است و فرآیند مناقصه آن نیز به زودی برگزار خواهد شد. تعریف استانداردهای مورد نیاز در حوزه ساخت جایگاههای سی‌ان‌جی و تبدیل خودرو، در ابتدای این طرح از سوی کارشناسان شاغل در مدیریت طرح در دستور کار قرار گرفت و بعدها برای تعریف استاندارد ملی، هماهنگی‌های لازم با سازمان ملی استاندارد به عمل آمد و کارشناسان مدیریت طرح با استفاده از تجارب کسب شده با همکاری سازمان ملی استاندارد، مبادرت به تعریف استاندارد ملی در حوزه ساخت جایگاه‌ها و تبدیل کارگاهی خودرو شدند. یکی دیگر از پروژه‌های در دستور کار مدیریت طرح سی‌ان‌جی در زمینه پیاده‌سازی استانداردهای این صنعت، طرح هوشمندسازی جایگاههای سی‌ان‌جی در سراسر کشور است که اجرای آن نقش موثری در کاهش خطرات استفاده از خودروهای غیراستاندارد ایفا خواهد کرد.
سطح ایمنی خودروهای تبدیل شده برابر استاندارد ملی است و اگر معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز به‌صورت عادی انجام شود، ما شاهد هیچ‌گونه حادثه‌ای در جایگاه‌ها نخواهیم بود. این باور که مخازن سی‌ان‌جی مخاطراتی دارد، صحیح نبوده و با قاطعیت می‌گوییم هر حادثه‌ای که در این خودروها رخ داده، به‌دلیل دست‌کاری مخازن و تبدیل در کارگاه‌های غیرمجاز بوده است. طراحی و ساخت مخازن جایگاههای سی‌ان‌جی دارای استانداردهای سخت‌گیرانه‌ای است و به اندازه کافی ایمن هستند و در طول عمر مخازن با رعایت بازرسی‌های ادواری و انجام معاینه فنی، ایمنی کامل دارند. البته بحث نگهداری و نحوه استفاده از این مخازن نیز مهم است که باید در شرایط استاندارد مورد استفاده قرار گیرند.
مهم‌ترین آیتم در معاینه فنی سالانه، کنترل و بازرسی مخازن سی‌ان‌جی خودروها است که باید مطابق استانداردهای مربوطه و چک‌لیست‌های پیش‌بینی‌شده بررسی و کنترل شوند و در صورت تایید در این فرآیند مورد استفاده قرار گیرند.
دیگر برنامه های شما برای افزایش سهم سی ان جی در سبد سوخت خودروها چیست؟
گازسوز کردن قطارهای سراسری در کشور یکی دیگر از طرح‌های ما برای افزایش سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت کشور است که اجرای آن با توجه به مصرف سوخت بالای ناوگان حملونقل ریلی، می‌تواند صرفه‌جویی قابل توجهی در مصرف نفت‌گاز کشور داشته باشد.
جایگزینی هر مترمکعب سی‌ان‌جی با بنزین، کمک به اقتصاد کشور است و علاوه بر آن مازاد بنزین حاصل از جایگزینی با گاز به عنوان سوخت خودرو، امکان افزایش صادرات فرآورده‌های نفتی در کشور را فراهم خواهد کرد. علاوه بر آن باید بگوییم سی‌ان‌جی یکی از بزرگترین پروژه‌ها و یا تنها پروژه در صنعت نفت است که علاوه بر بازگشت سرمایه در حین اجرا، به سرعت به سوددهی رسیده است. بنابراین خودروهای عمومی پرمصرف بر اساس مصوبه‌ای که وجود دارد، می‌توانند با مراجعه به سامانه یادشده و انجام فرآیند تبدیل ضمن صرفه اقتصادی شخصی به اقتصاد ملی کشور نیز کمک کنند.
