تشریح آخرین وضعیت تجارت ایران و قزاقستان/تفاهم‌نامه‌های مشترک منعقد شود

امیر عابدی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد آخرین وضعیت مراودات تجاری ایران و قزاقستان اظهار کرد: قزاقستان یکی از کشورهای پایه‌گذار اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده است. بررسی‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که اقتصاد قزاقستان در چند وقت اخیر رو به بهبودی رفته و میزان درآمد سرانه شهروندان این کشور جهش بسیار قابل توجهی داشته است. روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی جزو شرکای تجاری اصلی این کشور محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: قزاقستان بزرگترین کشور در آسیای مرکزی است که از طریق دریای خزر با ایران همسایه است.

عابدی افزود: دسترسی به دریای خزر می‌تواند برای تجار ایران فرصت ویژه‌ای را برای ارسال محصولات صادراتی ایران به قزاقستان رقم بزند ضمن آنکه به صورت زمینی نیز می‌توان برای صادرات به آنجا اقدام کرد. از آنجا که از سالیان دور روابط دیرپایی خوبی بین ایران و قزاقستان برقرار بوده است بهبود روابط تجاری با قزاقستان برای تجار کشورمان بسیار اهمیت می‌یابد.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و قزاقستان تصریح کرد: بررسی اطلاعات نه ماهه 1400 گمرک نشان می‌دهد که میزان کل صادرات به قزاقستان در مدت مذکور، از نظر وزنی 360.3 هزارتن است و ارزشی معادل بر 132.6 میلیون دارد. این در حالی است که میزان کل واردات برابر 37.9 میلیون دلار است. از این روی کل تجارت با قزاقستان برابر 477.9 هزارتن و معادل 170.5 میلیون دلار است. 

وی اضافه کرد: این درحالی است که میزان صادرات ما به این کشور در سال ۹۹ به میزان ۱۶۷.۹ میلیون دلار، میزان واردات ۳۷.۴ میلیون دلار و میزان کل مراودات ۲.۵ میلیون دلار بوده است. 

این فعال اقتصادی بیان کرد: محصولات کشاورزی و غذایی، انواع سنگ‌های معدنی و ساختمانی و وسایل خانگی از مهم‌ترین اقلام صادراتی به قزاقستان هستند. همچنین در میان عمده کالاهای صادراتی به قزاقستان، نام برخی محصولات از قبیل میوه و خشکبار، مواد و محصولات معدنی، سنگ و سرامیک و موارد دیگر بیشتر به چشم می‌خورد. 

وی افزود: نفت، محصولات کشاورزی و معدنی شاکله اصلی اقتصاد قزاقستان را تشکیل می‌دهند و محصولاتی از این قبیل را به سراسر جهان صادر می‌کند. از طرفی، این کشور نیازهای وارداتی مختلفی داشته که بیشتر در زمینه صنعتی و برخی حوزه‌های غذایی و کشاورزی است. روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی جزو شرکاو تجاری اصلی این کشور محسوب می‌شوند.

عابدی متذکر شد: روسیه اصلی‌ترین نقش را در تامین کالاهای وارداتی قزاقستان داشته که نشان از وابستگی اقتصادی این کشور به فدراسیون روسیه دارد. در سال 2020 حدود 35 درصد از نیازهای وارداتی قزاقستان توسط روسیه تامین شده که آمار بسیار قابل توجهی است. بعد از روسیه، کشور چین با میزان 17 درصد بیشترین نقش را در واردات این کشور داشته است. کشورهای کره جنوبی با13 درصد، آلمان با 4.7 درصد و آمریکا با ۳ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند.

وی افزود: تجارت ما با قزاقستان بر اساس منابع خارجی مانند آمار اوراسیا و قزاقستان نشان می‌دهد که اگر صادرات خدمات فنی و مهندسی و دیگر کالاهای صادراتی اضافه شود، حجم تجارت دو کشور به 450 تا 500 میلیون دلار می‌رسد که بیش از 2 برابر آماری است که در گمرک ثبت شده است. خدمات فنی و مهندسی، کالاهایی که در گمرک رسوب می‌کنند و آمارهای مربوط وورد موقت در آمارهای ایران ثبت نمی‌شود. بنابراین مجموع اینها نشان می‌دهد که آمار تجاری دو کشور فراتر از ارقامی است که اعلام میشود. بطوریکه طبق آمار گمرک قزاقستان آمار تجارت ایران و قزاقستان در 2021 نسبت به سال 2020 حدود 120 تا 130 افزایش داشته است. علاوه بر موارد بالا برای اختلاف آمار تجارت دو جانبه، بخشی از اختلافات آماری به سال شمسی و میلادی برمی‌گردد.

وی ادامه داد: در حوزه صادرات تا حدودی جهت‌گیری این کشور به سمت غرب و کشورهای اروپایی بوده است. هر چند باز هم روسیه و چین نقش قابل توجهی در این خصوص دارند. چرا که کشورهای اروپایی معمولا به نفت، گاز، مواد خام معدنی و کشاورزی قزاقستان نیاز مبرم دارند. ایتالیا با سهم 14 درصدی در صدر مقاصد کالاهای صادراتی قزاقستان قرار گرفته است. 

عابدی همچنین خاطرنشان ساخت: بررسی اطلاعات و آمار نه ماهه 1400 تجارت ایران با قزاقستان نشان می‌دهد که تجارت با قزاقستان معادل 170.5 میلیون دلار است. که این رقم در مقایسه با کل صادرات کشور سهم 0.4درصدی را خود اختصاص داده است. با توجه به پتانسیل‌های بالای تجارت با قزاقستان و دسترسی به آب‌ها و مرز مشترک، بررسی و برنامه‌ریزی برای گسترش روابط تجاری با آن ضروری است. از این روی انجام کارهای کارشناسی دقیق در زمینه شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تجاری و انجام مطالعات بازار و همچنین توسعه تفاهم‌نامه‌های میان ایران و کشور هدف در کنار تمام اقدامات زیربنایی موثر در بهبود تجارت کارساز است.