روسیه در انتقال تکنولوژی به دست و دل بازی کره نیست/ رابطه با شرق آسیا برای ایران به صرفه است/ چالش با دنیا، ما را به سمت تحمیل کالاهای نامرغوب می‌برد

اسماعیل بشری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد لزوم گسترش روابط تجاری با کشورهای شرق آسیا به خصوص کره جنوبی و ژاپن اظهار کرد: ما از دیرباز با کره جنوبی و ژاپن رابطه بسیار خوبی داشتیم، پیش از انقلاب وقتی ژاپن کم کم رد پای بسیار خوبی در اقتصاد گذاشت، یکی از کشورهایی که رابطه خوبی با ژاپن داشت ایران بود. روابط ایران و کره جنوبی نیز روابط مناسبی بود و در هر دو مورد تاثیر سیاست بر روابط اقتصادی کتر بود. ولی نباید فراموش کرد که این دو کشور از نظر صنعتی، سیاسی و به ویژه نظامی متحد نزدیک آمریکا هستند و تکیه زیادی به حمایت‌های آمریکا دارند.

وی در ادامه افزود: بعد از اینکه آمریکا تحریم‌های متعددی را علیه ایران وضع کرد. شرکت‌های این کشورها هم تحت فشار قرار می‌گیرند که از تحریم‌ها تبعیت کنند. کمااینکه هرازگاهی از جریمه شدن شرکت‌ها می‌شنویم. اینها جریمه‌ها را هم پرداخت می‌کنند که بازارهای خود را از دست ندهند. وقتی کشورهای شرقی از جمله تایوان، کره جنوبی و ژاپن سود و زیان رابطه سیاسی، اقتصادی و نظامی خود با غرب را با رابطه اقتصادی با ایران قیاس می‌کنند، ترجیح می‌دهند که از تحریم‌ها تبعیت کنند، تحت فشار شدیدی قرار گرفتند که مجبور به تبعیت شدند.

بشری تصریح کرد: بنابراین ما بیشتر برای تامین کالاهای مصرفی صنعتی سبک خود به سمت چین و کالاهای چینی رفتیم. به هرحال چین یک قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی مهمی در دنیا است و می‌تواند تا حدود زیادی تحریم‌ها را نادیده بگیرد. با این وجود چین هم ملاحظاتی دارد و شاهد بودیم که دادگاه‌های آمریکایی چه مسائلی برای شرکت هوآوی که سیاست‌های آن با سیاست‌های آمریکا همخوانی نداشت، به وجود آورده است.

وی اضافه کرد: ایران نیازمند کالاهای این کشورها است. در شرایط عادی ما همیشه کالاهای این کشورها را خریداری می‌کردیم؛ پیش از انقلاب با وجود آنکه ما به خرید خودرو از اروپا و آمریکا متکی بودیم، به دلیل ارزان‌تر بودن، کیفیت خوب و مصرف کمتر سوخت خودروهای ژاپنی و کره‌ای روابط اقتصادی خود را به سمت شرق آسیا سوق دادیم. این موضوع یک ضرورت بوده چراکه هم تولیدات خوبی داشتند و هم با مصرف مردم ما همخوانی داشت. حتی در مکانیزه کردن کشاورزی، رابطه با ژاپن به ما کمک قابل توجهی کرد. کالاهای آنها بسیار مناسب بود برای اینکه با قیمت کمتر کشاورزی خود را مکانیزه کنیم. اگر می‌خواستیم این کار را با غرب پیش ببریم گران درآمده و به صرفه نبود. بنابراین رابطه ایران با کشورهای شرق آسیا همیشه برای کشور به صرفه بوده است.

این کارشناس امور بین‌المللی با اشاره به وضعیت انتقال تکنولوژی به کشور گفت: این کشورها شعباتی از کارخانجات خود را در ایران تاسیس می‌کردند و از این طریق انتقال تجربه و تکنولوژی به کشور داشتند. ما با روسیه ارتباط زیادی نداشتیم ولی هرگز دست و دل بازی که کره‌‌ای‌ها در زمان همکاری با ما داشتند را در روس‌ها برای انتقال تکنولوژی ندیدیم. علاوه بر این فناوری این کشورها بسیار بروزتر و مفیدتر از کشوری مانند روسیه است.

وی همچنین افزود: اگر ما می‌خواهیم یک سیاست مستقل در سطح بین‌المللی داشته باشیم، لازم است که با اکثر کشورها رابطه خود را حفظ کنیم، چراکه فوایدی برای ما دارند. نباید به یک باره یک سو را رها کرد و به سوی دیگر چسبید. دنیا به سمتی رفته که شاید به صرفه باشد که برخی از کالاها از برزیل یا آرژانتین یا آفریقا تهیه کنیم. اگر ما در ایجاد ارتباط با اقتصاد دنیا فراق بال داشته باشیم می‌توانیم صرفه خود را بسنجیم.

اسماعیلی در پایان خاطرنشان ساخت: اگر خود  را مقید به خرید از یک منطقه خاص کنیم، بعضی چیزها به ما تحمیل می‌شود. زمان جنگ پاترول‌ در کشور زیاد بود، معروف بود که می‌گفتند «پاترول به جای پترول» یعنی در ازای نفت پاترول می‌گیریم. من سوال کردم که چرا در این شرایط این میزان پاترول از ژاپن خریده می‌شود. گفتند که برای خرید کالاهای مورد نیاز، کالاهایی برای فروش به ما تحیمل می‌کنند. اینکه روابط اقتصادی ما در دنیا دچار چالش‌های مختلف است، گاهی ما را به سمت تحمیل خرید کالاهایی می‌برد که شاید مرغوب هم نباشد. یعنی هم کیفیت کالاها کمتر می‌شود و هم مجبور می‌شویم که از بازارهای خاصی خرید کنیم. به هرحال آنها هستند که به خریدها و معاملات ما جهت می‌دهند.