در گفتوگو با ایلنا تشریح شد:
باید به دنبال احداث پالایشگاه در افغانستان باشیم/ تاپی قابل رقابت با خط لوله صلح نیست/ نگاهمان به تعاملات منطقهای تغییر کند
سفیر سابق ایران در افغانستان گفت: با تبدیل گاز به فراورده میتوانیم اقتصاد منطقه را متحول کنیم، از هم اکنون باید به گونهای در بازارهای بکر از جمله افغانستان ورود کنیم که دهها پتروشیمی و پالایشگاه چه در داخل ایران و چه افغانستان احداث کنیم و بیشتر روی تولید و احداث واحدهای فرآوری تمرکز کنیم.
مصطفی ظهرهوند در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره نوع تعامل با افغانستان برای صادرات انرژی اظهار داشت: هنوز در افغانستان دولتی روی کار نیامده و تا تشکیل دولت جدید روابط اقتصادی ما کجدار و مریز جلو میرود، ماهیت و شکل دولت جدید قطعا در روابط اقتصادی دو کشور تاثیر دارد، یا روابط تقویت و یا تضعیف میشود. هنوز مشخص نیست ما در روزها و هفتههای آینده با ثبات و امنیت بیشتر مواجه میشویم و یا اینکه دور جدید از بحران رخ میدهد.
وی افزود: اگر اوضاع افغانستان بحرانی شود، قطعا نوار مرزی ما بیشترین آسیبپذیری را خواهد داشت و صادرت برق و انرژی به این کشور که ایران یکی از منابع اصلی تامین آن است دچار تغییراتی خواهد شد. اما در هر حال افغانها ناگزیر از دریافت انرژی ما هستند، اکنون از ترکمنستان و تاجیکستان نیز واردات انرژی دارند ولی جایگاه ایران بخصوص در مناطق غربی افغانستان ویژه است.
سفیر سابق ایران در کابل تاکید کرد: بنابراین فعلا باید صبر کنیم که چه اتفاقی میافتد و چه دولتی شکل میگیرد تا ما بتوانیم دوباره مناسبات را تنظیم کنیم و احتمال اینکه به شرایط گذشته و حتی بهتر برگردیم، وجود دارد.
وی یادآور شد: اگر دولت منسجم در کابل شکل بگیرد مشکلی نیست، آنچه میتواند تاثیر منفی داشته باشد دور جدید از بحران و درگیری است که دورنمای روشنی پیش روی ما قرار نمیدهد.
ظهرهوند در ادامه گفت: اکنون تولید انرژی شیب نزولی و تقاضای جهانی شیب فزاینده دارد، بنابراین اساسا نباید نگران این موضوع باشیم که خطوط لولهای مثل تاپی جای ما را برای ورود به بازار کشورهای همسایه تنگ میکند.
وی خاطرنشان کرد: این بازیای بود که امریکا شروع کرد و در صورت خروج کامل امریکا از منطقه دور جدیدی از همکاری منطقهای در حوزه اقتصاد و تجارت و از جمله انتقال انرژی اتفاق میافتد، به طوری که حتی اگر 10 خط لوله هم داشته باشیم، کم است؛ بنابراین باید نوع نگاهمان را به تعاملات منطقهای تغییر دهیم تا در سایه اخراج امریکا کشورهای منطقه بتوانند با هم وارد همکاری شوند.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: در حال حاضر چین به تنهایی میتواند از کل نفت و گاز ایران را باضافه گاز ترکمنستان استفاده کند، پاکستان روزانه 12 ساعت خاموشی دارد، بنابراین به لحاظ بازار مشکلی نیست موضوع بر سر کارشکنیهای امریکا در منطقه است، ما باید این مسئله را در نظر داشته باشیم و اجازه ندهیم منافع و مصالح کشورها قربانی بازیگری غرب و امریکا شود.
وی با یادآوری اینکه ما باید اکنون به فکر تبدیل گاز به فراورده باشیم، افزود: با تبدیل گاز به فراورده میتوانیم اقتصاد منطقه را متحول کنیم، از هم اکنون باید به گونهای در بازارهای بکر از جمله افغانستان ورود کنیم که دهها پتروشیمی و پالایشگاه چه در داخل ایران و چه افغانستان احداث کنیم و بیشتر روی تولید و احداث واحدهای فرآوری تمرکز کنیم.
ظهرهوند همچنین خاطرنشان کرد: ما نباید نگران صادرکنندگان منطقهای از جمله ترکمنستان و خط لوله تاپی باشیم، تاپی قابل رقابت با خط لوله ما نیست ما خط لوله صلح را احداث کرده و به مرز پاکستان رسیدیم، باید در نظر داشته باشیم که تاپی برای انتقال گاز همچنان با چالش هند و پاکستان مواجه است، اما خط لوله ما با حل مباحث تحریمی، اوضاع بهتری برای انتقال گاز و ورود به بازارها خواهد داشت.
وی تاکید کرد: اگر مسائل سیاسی، مداخلات و کارشکنیهای امریکا حل شود جای نگرانی نخواهد بود و ما مانعی برای انتقال گاز به هر نقطهای از جهان نخواهیم داشت.