به دلیل بی توجهی مسئولان میراثفرهنگی:
حمام قاجاری «زعفرانی» اصفهان تخریب شد
حمام زعفرانی یکی از آثار قدیمی و گمنام اصفهان که پیشینه تاریخیاش به اواخر دوره قاجار باز میگشت بهدلیل فرسودگی و نبود سرمایه کافی مالک تخریب شد.
حمام «زعفرانی» با شهرت «اصغر مدرسه» به عنوان یکی از حمامهای تاریخی اصفهان محسوب میشود که تا چندی پیش مورد استفاده مردم بود ولی درهمین روزها بهدلیل فرسودگی و نبود سرمایهکافی مالک، این اثر زیبا و ماندگار که در محله جوباره و در انتهای کوچه «منار سفید» قرار داشت تخریب شد. این درحالی است که مالک این حمام تاریخی سالها در تلاش بود که حماماش کاربری خود را حفظ کرده و محلی برای معتادان نباشد.
به گزارش خبرنگار ایلنا از اصفهان، یک پژوهشگر میراثفرهنگی اصفهان گفت: حمام زعفرانی یکی از بناهای تاریخی اصفهان بود که تا چندی پیش کاربریاش را حفظ کرده بود. این درحالی است که اولین مالک این حمام تاریخی، فردی به نام «استاد علی» بود که تا سال ۱۳۲۱ خورشیدی حمام را سالم نگه داشته بود. بعد از آن «حسین مدرسه»، مالک این بنا شد که او نیز پس از چندی تلاش و کار بیوقفه دار فانی را وداع گفت و حمام به دست وارثانش افتاد.
«مهدی فقیهی» اظهار داشت: از جمله وارثان او پسری بود به نام «اصغر مدرسه» که کار پدر را ادامه داد. او از همان اوان کودکی و در ۶ سالگی مسئولیت حمام را به عهده گرفت و طی سالیان متمادی از آن نگهداری کرد. در ابتدای کار، ترکیب اولیه حمام هنوز دست نخورده باقی مانده بود ولی به مرور زمان ساختار اصلی آن تغییر یافت و در اطرافش خانهها و منازل مسکونی متعددی ساخته شد.
وی بیان داشت: اما چندی بعد اداره بهداشت وقت به آقای مدرسه دستور داد که بخشهای قدیمی حمام را نو نوسازی کند. تجدید بنا و گازکشی کردن تون حمام که با چوب و ذغال سنگ کار میکرد و مجهز کردن گرم خانه به سیستم لوله کشی گرم و سرد و دوش آب به جای استفاده از خزینه و چاه آب از جمله کارهایی بود که در نوسازی حمام انجام گرفت.
فقیهی اظهار داشت: به دنبال این اتفاق «اصغر مدرسه» ناگزیر برای ادامه حیات حمام خویش با هزینه شخصی به نوسازی و بازپیرایی حمام پرداخت و در قسمتهای مختلف آن تغییراتی ایجاد کرد. ساخت بخش انفرادی و نمره، کوچکتر کردن گرم خانه عمومی، تعمیر و مرمت کاشیهای کف و ازاره، فرش کردن حمام با سنگ و موزائیک، عقب نشینی دو متری از منازل اطراف بخشی از این کارها بود.
این پژوهشگر میراث فرهنگی اصفهان ادامه داد: با این وجود حیات این حمام تاریخی ادامه یافت تا اینکه در دهههای اخیر و به دلیل ساخت حمامهای خصوصی در منازل و خانههای اطراف این گرم آبه نیز از تک و تا افتاد. کمبود درآمد کافی، فرسوده شدن امکانات و تجهیزات و عدم مراجعه مشتری باعثشد که در سال ۱۳۷۷ این حمام تاریخی به مدت شش ماه تعطیل شد و به دنبال آن تمامی در و پنجرههایش توسط ارازل و اوباش به سرقت رود.
فقیهی میگوید: «پس از این واقعه و به دلیل ذوق شخصی آقای مدرسه بار دیگر این حمام بازگشایی شد و با وجود بضاعت ناچیز حمامی کمی و کاستیهایش برطرف شد. پیرمرد، هر روز صبح زود با وجود سن و سال زیادش تون حمام را روشن میکرد و تا غروب آفتاب در حمام می ماند. او با مشتریانش که تعداد آنها به زحمت به ۴ - ۵ نفر میرسید به گپ و گفت مینشست و آنها نیز به اندازه وسع خویش و تا حد یکی دو هزار تومان به او پول میدادند که با آن زندگی کند.
این پژوهشگر میراث فرهنگی گفت: با این روند هنوز هم حمام زعفرانی نفس میکشید تا اینکه متأسفانه پس از مشخص شدن جنبه تاریخی این بنا که امکان تغییر شکل و انتقال آن را مشکل میکرد و نیز پس از سرقتی که از در حمام انجام شد، مراقبت از آن هم مشکل شد و این مساله به اضافه کهولت سن آقای مدرسه و مواردی دیگر باعثشد تا سرانجام کار تلخ باشد و به قول آقای مدرسه ثمره تلاشهای چندین سالهاش از میان برود.
این فعال میراثفرهنگی معتقد است: ویرانی این حمام تاریخی به دلیل عدم سرمایه و توجه کافی، باعثمحو خاطرات تلخ و شیرین گذشته شد.
البته وی تلاشهایی کرد تا بلکه این حمام تاریخی توسط افراد علاقهمند به آثار تاریخی یا اداره میراثفرهنگی، اجاره یا خریداری شود تا جایگاه دزدان و معتادان نشود و سرانجام تخریب نشود ولی تاکنون این تلاشها ثمرهای نداده تا این بنا نیز به مانند بسیاری از ابنیه دیگر در زیر خروارها خاک پنهان شود.