مخالفت فعالان میراث فرهنگی با ساخت زیر گذر در محوطه باستانی شوش/ شوش قربانی یک شوی تبلیغاتی است/ آقای استاندار آیا از ضوابط جهانی ثبت شوش باخبرید

 مجتبی گهستونی فعال میراث فرهنگی خوزستان با اشاره به اینکه این زیرگذر در عرصه ثبت جهانی قرار دارد به خبرنگار ایلنا گفت: از ساعات اولیه روزهای گذشته مخالفان و موافقان زیرگذر شوش در محل کارگاه ساخت  این زیرگذر تجمع کرده و خواهان توقف و شروع این پروژه شدند. بیست سال پیش در همین محل پل روگذر ساخته شد اما سال گذشته بود که مسئولان شوش به یکباره تصمیم گرفتند تا پل را تخریب کرده و جای آن  زیرگذر بسازند.

میراث فرهنگی توقفی برای توسعه شوش

این پل روگذر در مسیر ترانزیتی اهواز به تهران بود و همه رهگذران به محوطه‌ها، کاخ و قلعه باستانی شوش اشراف داشتند.اما اکنون مدیران شهری شوش در حال پافشاری برای ساخت زیرگذر هستند تا دیگر شوش باستانی در دید رهگذران نباشد. گویا مدیران شوش فقط در کلام سخن از میراث دوستی می گویند وگرنه، میراث فرهنگی را توقفی برای توسعه شوش می دانند. 

گهستونی ادامه داد: در روزهای گذشته با شروع غیرقانونی و بدون مجوز از نهادهای ذیصلاح، بیل میکانیکی‌ها به محدوده کارگاهی پل زیرگذر وارد شدند و اقدام به ایجاد نوارهای حفاری کردند. پس از آگاهی از این موضوع دوستداران میراث فرهنگی و نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی وارد عمل شدند و پس از چالش‌های بسیار مانع کار شدند.

این فعال میراث فرهنگی گفت: مخالفان ساخت زیرگذر فراخوان تجمع در مقابل محوطه باستانی شوش دادند. آنها خواهان حضور مسئولان ارشد میراث فرهنگی کشور شدند. وی نیز آمد و دستور توقف داد اما در ساعات پایانی شب گذشته بار دیگر بیل‌های میکانیکی با هدایت فرماندار و شهردار و نماینده مجلس وارد محدوده کارگاهی شدند تا کار را از سر بگیرند که باردیگر یگان حفاظت میراث فرهنگی مانع انجام کار شد و پروژه باردیگر متوقف شد.

وی تصریح کرد:7دی ماه بود که علی‌اصغر مونسان رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور اعلام کرد مجوز تخریب و تعرض به محوطه‌های باستانی را نمی‌دهیم. پس از آن محمد‌حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور به خوزستان سفر کرد و از محل مورد مناقشه بازدید کرد. وی در این سفر توانست استاندار خوزستان را مجاب کند تا پایان بررسی های کارشناسی مراحل ایجاد زیر گذر متوقف شود .

گهستونی گفت: زیر گذر در محلی معروف به چهارراه شوش و بلوار دقیقا روی عرصه میراث فرهنگی بوده و یک چهارم زیرگذر در عرصه ثبت جهانی است.

 مثل کبک سرتان را در برف فرو نکنید

وی گفت: موضوع شوش و ایجاد زیرگذر آن، فقط برای اثبات لج و لج بازی  یک عده‌ است در حالی که این موضوع  درحال تبدیل شدن به یک چالش جدی است. به نظرم شوش قربانی یک شوی تبلیغاتی شده و کسی به فکر خطر خروج آن از ثبت جهانی نیست. انجمن‌ها و دوستداران میراث فرهنگی وظیفه دارند موضوع زیرگذر را کارشناسی کنند. خودشان را گول نزنند و مثل کبک سرشان را در برف فرو نکنند.

 به نظرم شوش قربانی یک شوی تبلیغاتی شده و کسی به فکر خطر خروج آن از ثبت جهانی نیست. انجمن‌ها و دوستداران میراث فرهنگی وظیفه دارند موضوع زیرگذر را کارشناسی کنند. خودشان را گول نزنند و مثل کبک سرشان را در برف فرو نکنند

این فعال میراث فرهنگی با اشاره به اینکه شهر تاریخی شوش بالاخره ثبت جهانی است یا نیست اضافه کرد: اگر هست که باید بر اساس ضوابط ثبت ملی و ثبت جهانی با آن رفتار شود. هر شهری باید توابع ضوابط و قوانین باشد و بر آن اساس توسعه پیدا کند. طبق شنیده ها عده ای از مسئولان شوش به برخی کارشناسان می گویند که شما گزارش‌های لازم میراثی را به استان و تهران اعلام نکنید. آیا چنین مسئولانی عرق ملی دارند؟

وی اضافه کرد: استاندار خوزستان چرا به مسئولان شوش ضوابط جهانی را یادآور نمی‌شود؟ آیا از ضوابط آن باخبرید ؟ آیا مشاور فرماندار و آن شورای میراثی که در فرمانداری تشکیل شده و مشاور‌ان میراث نماینده مجلس به تعهدات و ضوابط خود عمل می‌کنند و فرماندار و نماینده را متوجه ارزش‌های میراثی شهر مهمی چون شوش نمی‌کنند؟

گهستونی عنوان کرد: آیا فضایی برای اعتراض‌های مدنی در حوزه میراث وجود ندارد؟ چرا مدام متولیان زیرگذر با طرح این موضوع که ما مصوبه شورای تامین شهرستان را داریم سعی در برخورد با منتقدان و نادیده گرفتن ضوابط ثبت جهانی دارند؟

نسبت به اجرای این طرح بدبین‌ام

وی اظهار داشت: پل روگذر را خراب کردند تا با پشت پا زدن به ضوابط عرصه جهانی، زیر گذر احداث کنند. احداث زیر گذر به معنای از بین رفتن آثار تاریخی زیر‌زمین است. چرا بر خلاف قوانینی که به صراحت به ما می‌گویند قبل از هرگونه عملیات عمرانی باید از مراجع و دستگاه‌های ذی‌صلاح با کسب استعلام، مجوز لازم بلامانع را از طرف مجری طرح اخذ شود با این حال هیچ مجوزی مبنی بر حفر زیرگذر از سوی میراث جهانی شوش صادر نشده است؟ آیا توقف پل روگذر نظام مافی را از یاد برده‌ایم که با صرف هزینه‌های هنگفت، سازمان میراث فرهنگی مانع ادامه روند این کار شد، یا اینکه مدرسه کنار فلکه ساعت را فراموش کرده‌ایم که میراث فرهنگی بازهم مانع از ادامه روند توسعه آن شده است.

حذف پل روگذر از نظر ضوابط حاکم بر میراث جهانی شوش بلامانع است ولی حفر زیرگذر و تعریض جاده و تغییر در وضعیت موجود برخلاف ضوابط است و در آینده مشکل اساسی پیش روی شهر ایجاد می‌شود

گهستونی افزود: چرا متولیان امر قبل از تعطیلی پروژه فکر آینده نه چندان دور و توقف عملیات اجرایی آن توسط میراث فرهنگی را نمی‌کنند؟ در صورتی که مجوز زیرگذر توسط سازمان میراث فرهنگی صادر نشود پاسخگوی وضعیت آشفته پیش رو چه کسی خواهد بود؟ چرا مجوز قطعی و رسمی از میراث فرهنگی اخذ و کسب استعلام نشده است؟ بدیهی است که حذف پل روگذر از نظر ضوابط حاکم بر میراث جهانی شوش بلامانع است ولی حفر زیرگذر و تعریض جاده و تغییر در وضعیت موجود برخلاف ضوابط است و در آینده مشکل اساسی پیش روی شهر ایجاد می‌شود.

چرا عهدشکنی ؟

وی اضافه کرد: ناگفته نماند شهرداری متولی تامین  20 درصد از هزینه‌های آین پروژه شده است، اگر آقایان مسئول شهرداری شوش تامین هزینه‌های هنگفت این‌چنینی را در صندوق ذخیره خود دارند چرا فکری به حال مشکلات توسعه شهری شوش نمی‌کنند و به دنبال یک پروژه ملی نیستند،مگر همین مسئولان شهرستانی و استانی رأی به اینکه شوش ثبت جهانی شود و پرونده‌اش در یونسکو مطرح شود، ندادند، حال چرا اینقدر عهدشکنی و قانون‌شکنی می‌کنند و ضوابط میراث جهانی را نادیده می‌گیرند؟

شهر شوش از جمله کهن‌ترین شهرهای باستانی ایران است که اقتصاد، تحول و توسعه در آن باید متکی به ارزش‌های میراثی آن باشد. شوش بیش از آنکه از بی‌خردی متولیان میراث فرهنگی دچار عقب ماندگی باشد، از بی‌دانشی و بی‌تعهدی برخی مدیران و متولیان شهرستان  و استان خسته است.

شهر شوش از جمله کهن‌ترین شهرهای باستانی ایران است که اقتصاد، تحول و توسعه در آن باید متکی به ارزش‌های میراثی آن باشد. شوش بیش از آنکه از بی‌خردی متولیان میراث فرهنگی دچار عقب ماندگی باشد، از بی‌دانشی و بی‌تعهدی برخی مدیران و متولیان شهرستان  و استان خسته است

گزارش : مریم بازوند