برگزاری دوره آموزش رایگان چموشدوزی در گیلان
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان از برگزاری دوره آموزشی چموش دوزی بهصورت رایگان خبر داد.
به گزارش ایلنا از رشت، هنرˈچموشدوزی به عنوان یکی از صنایع دستی بسیار معروف استان گیلان در ماسوله به شمار میآید که قدمت آن به حدود300سال میرسد.
از گذشته تا کنون معروفترین چموشدوزان گیلان در شهرک تاریخی ماسوله بهسر میبرند و بیشتر چموشهای مورد استفاده مردمان این استان بخصوص اهالی منطقه فومنات (غرب گیلان) به دست آنان تهیه میشد.
در زمانه ای نه چندان دور، چموش یا کفش و پایافزار تمام چرم،مخصوص گیلهمردان و روستاییانˈبدون پاشنهˈو در انواع و اقسام مختلف مورد استفاده اغلب ساکنان گیلان بود.
این پاپوش که در ساخت آن از میخ و چسب استفاده نشده و تمام اتصالات آن صرفا با دوخت و بدون پاشنه است،از مهر اصالت سازمان یونسکو برخوردار است.
نوع متداول آن، دارای بند و تسمههای بلنداست که به ساق پا پیچیده میشود و نوع دیگر دارای تسمه و بند است،ولی همانند نوع بنددار،نوکی عقابی و برگشته دارد.
در کتاب سرزمین و مردم فومنات نوشتهˈکیوان پندیˈآمده است:چموش را غالبا از چرم ساده و بدون رنگ تهیه میکردند، اما اگر میخواستند که چرم را رنگ کنند، از رنگ گیاهی همچون رنگ پوست انار استفاده میشده است.
چموش اصیل را از چرم دباغی شدهˈگاومیش برای مردان ˈیا بزˈبرای زنانˈمیساختند و به همین جهت در جاهایی که دوخت چموش متداول بود،تشکیلات دباغی و دباغخانه رو به راه و دباغخانههایی در حوالی چموش دوزان وجود داشت.
کارگاههای دباغی که خود نیز از مشاغل قدیمی این منطقه،به خصوص صنایع دباغی ماسوله را تشکیل میداد، کارش تبدیل پوست گاو و گوسفند به چرم بود.
در گذشته نه چندان دور و قبل رواج شیوه های نوین عمل آوری چرم،برای تهیه چرم مورد استفاده چموش،پوست گاو و بز را به دباغخانه آورده،اول آن را نمک میزدند، بعد در آهک میخوابانیدند،سپس موی آن را بر می داشتند و آنگاه در آب انار ترش، پخته و در حوض میانداختند تا پوست رنگ بگیرد.
بعد از آن چرم را روی تخت انداخته،لوله میکردند،سپس در آب فرو میکردند تا شوری آن برود،بعد در کنار هم آویزان میکردند تا هوا خورده و خشک بشود.
بعد از این مرحله پوست را صاف نموده مجددا در آب میانداختند،آن وقت آن را روی تخت خوابانیده،آن راˈشلفاˈ(یک نوع ضربه زدن به پوست)میزدند و محصول به عمل آمده را تحویل چرمفروشان و کفاشان میدادند.
بنابراین گزارش و اعلام سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان،صنعت چموش دوزی شهر تاریخی ماسوله استان گیلان سال گذشته موفق به دریافت مهر اصالت از سوی سازمان فرهنگی یونسکو شده است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان با اشاره به نقش صنایع دستی در تحقق توسعه پایداراظهار داشت:هر کدام از رشتههای صنایع دستی میتوانند عرصهای برای اشتغال زایی باشند.
وی؛چموش را از رشته های ارزنده گیلان در حوزه صنایع دستی معرفی نمود و افزود:در راستای معرفی این هنر و جلوگیری از منسوخ شدن آن کارگاه آموزش چموش برای علاقمندان به این رشته برگزار می شود.
شاه محمدی از رایگان بودن دوره مذکور خبر داد و گفت:هنری که از دامان فرهنگ، طبیعت و رسوم هر منطقه نشات گرفته،میراثی گرانبهاست که فراموشی آنهابه نوعی فراموشی بخشی از فرهنگ دیرینه کشور تلقی می شود.
این مسئول فروش محصولات صنایع دستی را یکی از دغدغههای هنرمندان دانست و خاطرنشان کرد:بازارهای صنایع دستی و نمایشگاه ها فرصتی مناسب برای عرضه محصولات تولیدی در حوزه صنایع دستی بوده که طی سالهای اخیر در نقطه توجه اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان قرار گرفته است.