در نشست گفتگو برای مشهدی دیگر مطرح شد:
شهرداری مشهد گران اداره میشود
نشست گفتگو برای مشهدی دیگر با محوریت درآمدهای پایدار شهری در پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن مشهد برگزار شد.
به گزارش ایلنا، نخستین روز از نشست گفتگو برای مشهدی دیگر با محوریت درآمدهای پایدار شهری در پژوهشکده نوینشهر معنوی ثامن با حضور سعید شعرباف، محمد سهیلی، احمد نوروزی،حسن موحدیان، جلال فیاضی و هادی مهدی نیا به عنوان کاندیداهای مطرح انتخابات پیش رو و آقایان مهدی درهمی، محمود اولاد و محمدمهدی برادران به عنوان کارشناس برگزار شد.
جواد خدایی، معاون پژوهشکده و مجری این برنامه در ابتدا توضیحاتی در خصوص نحوه پرسش و پاسخ از شرکت کنندگان ارائه داد و سپس پخش کلیپی با موضوع "درآمد پایدار شهری" پخش شد.
سعید شعرباف به قید قرعه اولین نامزدی بود که به پرسش اول درباره اینکه "با توجه به حجم بدهی و تعهدات شهرداری مشهد در کنار افزایش مستمر هزینه های جاری و رکود صنعت ساختمان، برنامه پیشنهادی شما برای بازپرداخت تعهدات و تامین هزینه های شهری چیست" پاسخ داد.
مسئول دبیرخانه شورای راهبردی پیسوت فرهنگی شهرداری مشهد گفت: مفهوم درآمد پایدار یک بخش منتسب به پایداری درآمد است. تامین درآمد باید مبتنی بر مزیت نسبی و در عین حال مقیاس پذیر باشد. در بسیاری از نقاط دنیا، حرکت به سمت مالیات بر دارایی ها و مالیات بر عواید سرمایه انجام گرفته و می توان تجربه کرد. قرار نیست از ابتدا ما بعضی سعی و خطاها را انجام دهیم.
وی ادامه داد: بسیاری از روش های تامین درآمد وابسته به اعتماد مردم است ؛ الان که مردم عوارض نمیدهند نمی توان درآمد را وابسته به این موضوع کرد. مزیت های نسبی های مشهد و سند آمایش سرزمین نیز باید مورد توجه باشد.
شعرباف با استفاده از تجربیات سایر شهرها از مدل های تامین درآمد از راه تراکم و کسب و کار مالیات بر دارایی ها و عواید سرمایه و تکنیک های متدوال افزود: می توان تجربه کرد قرار نیست آزمون و خطا انجام دهیم. بسیاری از روش های تامین درآمد وابسته به مردم است پیش زمینه ها باید فعال باشد.
پس از سخنان وی ،محمد سهیلی عضو کنونی شورای اسللامی شهر عنوان کرد: وضعیت ما از نظر تامین تعهدات چگونه است مشکل بدهی بانکی حل شده است؟ باید به نوعی باشد که بدهی برای مدیریت بعدی نماند و این خود یک سیاست باشد.
احمد نوروزی،شهردار اسبق مشهد نیز گفت : باید در راستای تامین نیاز زائران داخلی و خارجی حرکت کنیم و از این طریق درآمد کسب کنیم. باید با ارائه خدمات به زائران درآمد پایدار کسب کنیم و بدهی ها را از این طریق می توان پرداخت کرد. امکان تامین منابع ارزان برای شهرداری وجود دارد.
حسن موحدیان فرماندار سابق مشهد نیز در ادامه عنوان کرد : ما کشاورزی و صنعت در شهر مشهد نداریم و باید بر مبنای خدمات درآمد کسب کنیم. اگر زیر ساخت های شهر را ایجاد و فرهنگ مهمان نوازی را ایجاد کنیم می توانیم به اقتصاد مشهد و رونق ان کمک کنیم.
سید جلال فیاضی عضو کنونی شورای اسلامی شهر مشهد هم گفت: باید تکلیف لایحه درآمد پایدار مشخص شود و این لایحه در مجلس و شهرداری ها باید تعیین تکلیف شود. اقتصاد زیارت باید مورد توجه قرار بگیرد. سرمایه گذاری بخش خصوصی و اقتصاد توریسم فرهنگی و توجه به موضوع توریسم نیز دارای اهمیت است نکته خاص مربوط به شهر مشهد توجه به اقتصاد زیارت است. پایانه مشهد با تبدیل عوارض بایت مسافر از 5درصد به 9درصد تأمین شد.
سرانجام هادی مهدی نیا،رئیس دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در رد تمامی سخنان پیشین گفت: از منظر من هیچ کار نکنیم و اجازه بدهیم اقتصاد کارش را بکند .باید از حوزه اقتصاد بازار دفاع کنیم و نقش مدیریت دولتی از تصدی گری تقلیل و به طرف مدیریت ارشادی سمت و سو پیدا کند. اگر به مجموعه مدیریت شهری اجازه بدهیم و مداخله نکنیم خیلی از مشکلات حل می شود.
پس از این سخنان مهدی برادران،معاون سابق برنامه ریزی وتوسعه شهرداری مشهد که به عنوان کارشناسان در این نشست حضور داشت،به نقد نظرات عنوان شده پرداخت و گفت: متاسفانه فروش 1000میلیارد تومان تراکم شناور برای اولین بار در شهرداری مشهد اتفاق افتاده است که تاثیر قابل توجهی در درآمد آینده ما خواهد داشت.
سید جلال فیاضی،دومین فردی بود که برگه نامش در جریان قرعه کشی بیرون آمدد تا پاسخگویی سوالی با این مضمون باشد که «فروش اوراق مشارکت و تراکم ساختمانی جهت تامین منابع مالی مدیریت شهری را قبول دارد یانه و رویکرد وی در این زمینه چیست؟ »
عضو کنونی شورای شهر مشهد در این باره گفت: موضوع فروش تراکم در شرایط کنونی موجب ناهنجاری شهری میشود و در صورتی این مسئله مشکلساز نمیشود که موضوع طرح جامع و تفصیلی شهر را حل کرده باشیم در غیر این صورت مرتفعسازی به مشکلات اجتماعی میانجامد. مانند طرح ثامن که در اطراف حرم اجرا شد و چون با تراز مالی صفر صورت گرفت، به ناهنجاریهایی در اطراف حرم انجامید.
مهدی نیا نیز در این باره عنوان کرد: هیچکس سودآور بودن پروژه ها را برسی نمی کند و این درست نیست. بازگشت سرمایه عملا میسر نیست اما به عنوان یک رانت فروش اوراق اتفاق می افتد.
شعرباف فرئد بعدی بود که به این سوال پاسخ داد و گفت: فروش تراکم به عنوان درآمد پایدار محسوب نمی شود. اگر ما طرح های تفصیلی رو تمام قد اجرا کنیم آیا این طرح ها به لحاظ منطقی و علمی قابل دفاع بودند؟ و چه میزان از این طرح ها اجرایی شده است. فروش اوراق مشارکت را باید به عنوان استثنا لحاظ کرد.فروش اوراق مشارکت تعهدی است که برای دورههای بعدی شهرداری ایجاد میکنیم و از همین روی باید از زمرة درآمدهای پایدار خارج شود و باید در موارد استثنا سراغ آن رفت.
محمد سهیلی، عضو شورای کنونی شهر مشهد نیز گفت: اوراق مشارکت در حوزه حمل و نقل در شرایطی که دولت حمایت می کند مساله ای دیگر است اما درسایر حوزه ها حتما باید سود ریالی نقد در پی داشته باشد مثلا در اطراف حرم با فروش اوراق معابر جدید ایجاد شود که این ارزش ریالی را می تواند ایجاد کند.
احمد نوروزی هم عغنوان کرد: تراکم فروشی آن هم از نوع شناور آن فاجعه است. شهرداری اصلا کاسب خوبی نیست و این غلط است که شهرداری خودش درآمدزایی کند. روند کار در شهرداری و ضوابط آن قاتل سود و سرمایهگذاری است. باید کار را در شهرداری تعریف کنیم ولی اجرا را به بخش خصوصی بسپریم و شهرداری از قبل درآمد آنها سود کند.
سرانجام حسن موحدیان در پاسخ به اسن سوال گفت: حقوق مردم را با تراکم فروشی فروختند. متاسفانه مردم مطالبه نمی کنند. جاهایی که حضور بخش خصوصی امکان پذیر نیست اوراق مشارکت می تواند موثر باشد. اوراق مشارکت دست اندازی می شود و این را باید حل کرد.
سید مهدی درهمی،مدیر سابق طرح میدان شهدای مشهد که به عنوان کارشناس در این نشست حاضر شده بود، در نقد سخنان 6نماینده طیف های مختلف سیاسی اجتماعی مشهد درباره اوراق مشارکت گفت : فروش اوراق مشارکت در تمام دنیا حتی شهرهایی که درآمد خوبی دارند انجام میشود و من متاسفم که عزیزان قانون و آییننامة اجرایی فروش اوراق مشارکت را مطالعه نکرده اند. پولدارترین شهرداریهای دنیا مثل سیدنی از طریق فروش اوراق مشارکت تامین اعتبار میکنند و فقط باید روش انجام آن را بلد باشیم.
وی افزود : این خبر جناب سهیلی مبنی بر اینکه سهم فروش تراکم در درآمدهای شهرداری را میخواهیم به صفر برسانیم، خبر بسیار خوبی است. فروش تراکم شناور بدون تردید خطاست و ایجاد دین برای آینده مدیریت شهری است.
همچنین مهدی برادران نیز عنوان کرد: بانک ناظر بر این پروژه هاست و جابجایی خارج از این حوزه تخلف محسوب می شود.اگر تورم 10 درصد و اوراق مشارکت شهری 25 درصد باشد این به نفع مدیریت شهری نیست
محمود اولاد ،دیگر کار شناس حاضر در این نشست که پژوهشگر حوزه اقتصا شهری است،نیز ضمن تفکیک حق توسعه و حق مالکیت عنوان کرد: ما به ازای تراکم تا تراکم مناسب حق توسعه است که آن میزان را باید فروخت و استفاده کرد و مازاد تراکم تخلف محسوب می شود.
هادی مهدی نیا پاسخ دهنده اولیه به سومین سوال مطرح شده از سوی مجری برنامه بود . سوالی با مضمون « نحوه مدیریت و کاهش هزینه ها و بهره وری حداکثری در حوزه مدیریت شهری مشهد را تاکنون چگونه ارزیابی می کنید و راهکار مشخص شما برای تحقق این امر چیست؟» که این استاد دانشگاه متمایل به اصلاح طلبان پاسخ داد: کاهش هزینه ها یکی از راهکارهای درآمد پایدار است و به معنای کاهش بر هزینه اداره شهر است و شهر مشهد تا امروز گران اداره شده است؛ یکی دیگر از راهکارها اجرای تمام و کمال دولت الکترونیک است، همچنین شفاف سازی مراودات مالی شهرداری، کاهش هزینه ها راهکار علمی دارد و می توان شهر را ارزان تر اداره کرد.
سعید شعر باف نیز در این باره گفت: برای اداره شهر تقریبا هزار میلیارد سالانه خرج می کنیم و یکسری بریز و پپاش ها و حیف و میل هایی وجود دارد که باید بررسی شود ؛ اما برای کاهش هزینه ها باید ساختارهایی که عدد بزرگ ایجاد می کند و به شدت کهنه اند را تغییر دهیم، این با تغییرات ساختاری عملی است.
محمد سهیلی،عضوم اصولگرای کنونی شورای شهر نیز عنوان کرد : شاید نتوانیم بگوییم شهر گران اداره می شود؛ کنترل کلان بودجه باید مورد توجه باشد هنوز عملکرد بودجه جاری به هزار میلیارد نرسیده است، اگر کمتر از نرخ تورم افزایش بودجه را مهار کنیم موثر است؛ همچنین کاهش رانت هم راه دیگری است.
در همین حال احمد نوروزی،شهردار اسبق مشهد گفت : باید شفاف سازی شود و تمام مراودات مالی از طریق مناقصه باید انجام شود؛ برآورد قطار شهری هنوز مشخص نیست چرا مناقصه انجام نگرفت؟، در سال 80 قیمت آسفالت به مناقصه رفت و کیفیت افزایش و به نرخ 75 انجام شد؛ فعالیت ها تا زمانی که در درون شهرداری ها انجام می شود قابل رقابت نیست؛ اگر در این سیستم، شهرداری الکترونیک به وجود می آمد شفاف سازی می شد و امروز این شفافیت در کاهش هزینه ها موثر بود..
همچنین حسن موحدیان،فرماندار مشهد در دولت گذشته عنوان کرد: هر راهبردی ساختار مناسب خود را می خواهد، ساختار شهرداری برای ماموریت فعلی هزینه بر است؛ شهرداری پول را می خورد و ماموریت را انجام نمی دهد.دولت الکترونیک را آدم بی سواد نمی تواند اجرا بکند، افراد بی سواد بکار گرفته شده اند؛ کارمند الهیات درشهرداری نمی خواهیم ما برای ایجاد شهر الکترونیک نیازمند کارمند الکترونیک هستیم، تمامی حوزه ها باید تخصصی اداره شوند.
سید جلال فیاضی،رئیس جبهه پیروان خط امام ورهبری هم گفت: فقدان شفافیت در شهرداری و مکانیزه شدن باید بررسی شود.از مسائل دیگر فقدان مدیریت واحد شهری است که کارهای موازی را دامن می زند؛ در برخی سیستم ها به دلیل فقدان سرمایه هزینه بالا می کنیم و به بخش خصوصی واگذار نمی کنیم؛ مثل سیستم ناوگان حمل و نقل عمومی، اگر با اطمینان به بخش خصوصی بدهیم دیگر نیازی به دادن سوبسید نیستیم. هزینه های نمایشی و همایش هم در شهرداری فراوانند و قابل صرفه جویی است.
پس از این سخنان نوبت به کارشناسان رسید تا نقطه نظرات خود را درباره این سخنان بیان کنند.
مهدی برادران گفت:صحبت دکتر مهدینیا درباره دولت الکترونیک بسیار جالب بود، اما این نکته حاشیه ای را عرض کنم که عنوان «دولت الکترونیک» به «مدیریت هوشمند شهری» تغییر کرده است و خوب است که دوستان به این نکته توجه داشته باشند.
سید مهدی درهمی نیز عنوان کرد: شهرداری ها پنج برابر ظرفیت خود نیروی انسانی دارند. نیروی انسانی مازاد موجب افزایش رانت در شهرداری می شود. بودجه ها باید اختصاصی شوند و اگر بودجه سیاسی تعریف نشده نداریم نباید بودجه را خرج مسائل سیاسی کنیم. شهرها و به طور خاص شهرداری مشهد گران اداره می شود.
سوال چهارم "تاثیر حضور بنگاههای اقتصادی و جریانهای سیاسی در مدیریت شهری را چگونه ارزیابی نموده و به صورت مشخص بفرمایید برنامه شما برای مواجهه با این جریانات چیست "؟ بود، که بر اساس قرعه احمد نوروزی،شهردار اسبق مشهد و نامزد اصلاح طلبان در انتخابات پیش روی شورای اسلامی شهر پاسخگوی اولیه آن شد.
نوروزی گفت: شهر را باید بر اساس منافع مشترکی که همه جریانها دارند مدیریت کرد و پیش برد نه بر اساس تعارض. رفتار در شورای شهر باید غیرسیاسی باشد، در شهرداری میخواهیم کار توسعه و عمران شهر را پیش ببریم و اگر این موضوع ملاک کار قرار بگیرد نوعی رقابت سازنده میان جریانهای مختلف شکل میگیرد.
وی افزود: در برابر سهمخواهی این بنگاهها چه میکنید؟ وقتی شفافیت وجود داشته باشد میتوانین در برابر این سهمخواهیها ایستادگی کنیم. در شورای اول چون شفافیت وجود داشت به تعادلی در برابر این سهمخواهیها رسیدیم.
حسن موحدیان نیز گفت: در شورای شهر افراد باید اهداف مشترک داشته باشند. اگر هدف مشترک وجود نداشته باشد منافع حزبی غلبه میکند اما اگر هدف مشترک وجود داشته باشد اختلافها به نعمت تبدیل میشود. یکی از آفتهای کار این است که وقتی وارد شورای میشویم از نیروهای کارآزموده قبلی استفاده نمیکنیم و میخواهیم نیروهای خودمان را تحمیل کنیم.
سید جلال فیاضی هم عنوان کرد: در مورد سهمخواهیهای اقتصادی، تنها راهحل داشتن شفافیت است. اگر شفافیت وجود داشته باشد، سهمخواهی کنترل میشود.درباره جریانهای سیاسی باید بگویم اگر جریانهای سیاسی رفتارشان مبتنی بر منافع گروهی نباشد، مشکلی ایجاد نمیشود. وقتی منافع گروهی بر منافع شهر ترجیح پیدا کند، مشکل ایجاد میشود. اگر شفافیت وجود داشته باشد و جریانهای سیاسیای که به قدرت میرسند منافع شهر را در اولویت قرار دهند، مشکلی ایجاد نمیشود.
هادی مهدی نیا نیز گفت: دو مدل اساسی در مدیریت شهری وجود دارد. در مدل اول یعنی شورا-شهردار مجموعه شهر به صورت سیاسی، حزبی، دولت های محلی و با شفافیت اداره می گردند. و در مدل دوم یعنی شورا-مدیر شهر که به نظر می آید می خواسته از سیاست دور بماند شورا باید تعامل سازنده بکند و برنامه ها باید شفاف باشد
شعرباف نیز در پاسخ به این سوال عنوان کرد: انحصار ثروت و قدرت در یک فضای غیرشفاف اتفاقاتی را رقم میزند که در مشهد نیز رخ داده است. برخلاف گفتههای مهندس فیاضی ما اکنون در زمانی هستیم که باید از ورود افرادی که در کانونهای قدرت و ثروت شهر هستند به مناصب مدیریتی جلوگیری کنیم.
محمد سهیلی نیز : حاشیه سود مناسب برای بنگاههای اقتصادی یکی از راهکارهاست. راهکار دوم جلوگیری از رانت و زیادهخواهی است. با این دو راهکار میتوان سود جریانهای اقتصادی را کنترل کرد. در مورد گروههای سیاسی، از یک طرف باید از آنها بخواهیم این گروهها اهداف و گرایشهایشان را شفاف کنند و از سوی دیگر باید تصمیمها را شفاف کنیم
پس از این سخنان محمود اولاد به عنوان کارشناس گفت: در مشهد به واسطه حضور امام رضا(ع) ساختار متفاوتی در اداره شهر وجود دارد. پس همانطور که در تهران به دلیل حضور دولت رابطه دولت و شهرداری و تاثیر حضور دولت بر مدیریت شهر بررسی میشود، در مشهد نیز باید رابطه شهرداری و آستان قدس و تاثیر حضور حضرت رضا بر مدیریت شهر چیست. اگر حرم مطهر رضوی در مشهد نبود، یک و نیم میلیون حاشیهنشین به وجود نمیآمد، بنابراین باید رابطه آستان قدس و شهرداری و سهم آستان قدس در حل برخی مشکلات مربوط به حضور حرم رضوی بررسی شود.
سید مهدی درهمی دیگر کارشناسی بود که درباره این سوال اعلام نظر کرد و گفت : عموم اعضای شورا باید اعلام کند و کسی نباید به دنبال تمامیت خواهی، سهم خواهی و جریان سازی باشد و باید هم پیمان شود و شورا نباید مکان یارکشی باشد.
سوال پنجم را که "وجود رانتهایی چون رانتهای اقتصادی و ارتباطی در مسیر استفاده از فرصتها و امکانات شهری برنامه شما در شفافیت عملکرد شهری و اعضای شورای شهر چیست" بود، محمد سهیلی عضو اصولگرای کنونی شورای اسلامی شهر این گونه پاسخ داد: شهرداری مجموعه ایست که بیش از چهل درصد منابع از راه رانت تامین می شود، رانت اجتناب ناپذیر است باید از رویکرد آی تی استفاده کنیم و مقابله با رانت را کاهش دهیم .تلفیق بودجه یک رویکرد قدیمی است رویکردهای فعلی جوابگو نیست باید یک رویکرد تعریف شده داشته باشیم باید در خصوص ساز و کارها بازنگری کنیم و فرصت ها را به محرومین بدهیم و فعالیت ها در فضای مجازی صورت بگیرد.
احمد نوروزی،نامزد اصلاح طلبان در پاسخ به سخنان سهیلی گفت: شفافسازی مهمترین راهکار مبارزه با رانت است. اگر شفایت را در تمام زمینهها داشته باشیم و به مردم اجازه دهیم از آن استفاده کنند، جلوی رانت گرفته میشود. سیستم های نظارتی ما مبارزه با معلول است و مشکل ایجاد میکند. اگر تصمیمگیریها پشت درهای بسته انجام نشود و رسانهها اطلاعات داشته باشند و بتوانند نقد کنند، مشکلات حل میشود..
حسن موحدیاننیز درباره این سوال عنوان کرد: به نظر من قسمت اختیارات شفاف نیست. یعنی افرادی هستند که اختیارات غیرشفاف دارند و همین اختیارات مشکل ساز میشود. موضوع دوم آگاه کردن مردم به حقوقشان است. راهکار سوم کوتاه کردن فرایندهاست، انقدر فرایندهای ما طولانی است که هرچقدر هم آن را کنترل کنیم بالاخره یک جایی رانت ایجاد میشود.
سید جلال فیاضی نیز گفت: یکی از مهمترین بخشهای شفافسازی، شفافسازی اطلاعات است و رانت اقتصادی از رانت اطلاعاتی ناشی میشود. وجود امضای طلایی باید با استفاده از راهکار شهر الکترونیک حل شود. تعدد طرحهای تفصیلی و جامع خیلی مشکل ایجاد میکند، بنگاهها هر طرحی که حساب کنند به نتیجه متفاوتی میرسند. ایجاد رصدخانه شهری، ترک تشریفات اداری زیاده از حد، خط قرمز نبودن شهردار در نظارت و جلوگیری از دور زدن قانون از طریق نظارت مستمر از دیگر راهکارهاست.
هادی مهدینیا هم گفت: سپهر عمومی جامعه محل تعامل سه نهاد قدرت است: مدیریت شهری، بنگاههای اقتصادی و رسانهها.مردم برای اینکه بتوانند اعمال قدرت کنند به ابزار قدرت نیاز دارند و شفافیت بخشی از این ابزار است و بخشی از ابزار هم نهادهای نظارتی است که مدیریت شهری و بنگاهها را کنترل میکنند، سندیکاهای صنفی و سازمانهای مردمنهاد از دیگر ابزارها هستند.
سرانجام سعید شعرباف عنوان کرد: کلیاتی مثل دولت الکترونیک خوب است، اما چون نمیتوانیم آن را محقق کنیم، شعار است. شفاف کردن درآمدها، انتشار کل بودجه سالانه شهرداری، انتشار کل طرحها و لوایح و منطق استدلالی پشت آنها و... مصادیق شفافیت است اما محقق نمیشود؛ پس شعاری است.
در بخش کارشناسی مزتب با این سوال ابتدا محمود اولاد گفت : نکاتی که عرض میکنم، تکمیل صحبتهای دوستان است. بحث استفاده از فرصتها و امکانات شهرداری هم در سوال بود و من از همین قسمت شروع میکنم. آیا در شهر صدای همه سه و نیم میلیون نفر یکسان شنیده میشود، یا برخی گروهها صدایشان بلندتر است؟ صداهایی بلندتر هستند که نماینده دارند یا پول و ثروت به شهر میآورند. اما این وسط سهم شهروندانی که صدایشان شنیده نمیشود چه میشود؟ باید نظام پاسخگویی را فراهم کنیم و در نبود این ساختار پاسخگویی، باید هر یک از نمایندگان خودش را صدای یک منطقه از شهر و مردم آن منطقه بکند و خواستههای آنها را منتقل کند.
مهدی برادران نیز در تکمیل پاسخ های نمایندگان جریان ها گفت : در سوال به شفافیت شهرداری و شورای شهر اشاره شده بود که دوستان فقط به شهرداری توجه کردند. در بحث بنگاههای اقتصادی بحثهای خوبی مطرح شد اما بحث بنگاههای سیاسی مغفول ماند. در حوزة شورای شهر من درخواست دارم یکی از اولویتهای دوستان اصلاح آییننامه در راستای شفافیت باشد. فساد اعضای شورای شهر ما اعمال خلاف شرع نیست، بلکه عمل نکردن و وقت نگذاشتن در حوزه تخصصیشان فساد است. همین شورای فعلی تعداد جلسات غیرعلنی شورا را ده برابر کرد و این مخالف شفافیت است.
« رویکرد شما در جذب سرمایه های داخلی و خارجی جهت تامین درآمدهای مدیریت شهری در عین رعایت اصول توسعه پایدار چیست؟ »به عنوان سوال پایانی نخستین شب از سلسله نشست های «گفتگو برای مشهدی دیگر» از سوی جواد خدایی مجری برنامه مطرح شد که حسن موحدیان بدان پاسخ داد : اگر زائر نیاید اقتصاد مشهد فلج است. پس باید کاری کنیم که زائر در مشهد از حضورش در این شهر لذت ببرد اما در کنار این باید کاری کنیم که زائر در مشهد بماند و منابعش را در مشهد خرج کند و از قبل این هزینهها شهر را اداره کنیم. مشهدیها نباید و نمیتوانند هزینههای حضور زائر در مشهد را تامین کنند. بنابراین دادن زمین برای ایجاد زائرسرای ارزانقیمت ممکن و مطلوب نیست.
سید جلال فیاضی هم گفت: اولین کار این است که لایحه درآمدهای پایدار شهرداری را مشخص کنیم. این مسئله باید در سطح ملی حل شود و سهم شهرداریها از مالیتها مشخص شود. در مورد خاص مشهد، باید برای اقتصاد زائر برنامهریزی کرد. عادلانه کردن بهای خدمات شهروندی یکی دیگر از موارد است. نکته آخر اقتصادی کردن پروژهای شهری و واگذاری آن به بخش خصوصی است.
هادی مهدی نیا نیز درباره این سوال اینگونه اظهار نظر کرد: درآمدهای ناپایدار شهرداریها باید اصلاح و مشخص شود. نسبت بودجه شهرداری به جی دی پی باید مشخص شود. در کشورهای توسعهیافته زیر 13درصد است و در کشور ما بیش از 20درصد است که باید اصلاح شود. شهرداریهای ما به درامدهای ناپایدار عادت کردهاند و این موضوع باید اصلاح شود که اصلاح آن یک فرایند زمانبر است و در یک یا دو شورا انجام نمیشود.
سعید شعرباف نیز پاسخ داد: چند کار باید انجام بشود: تمرکز بر سرمایه گذاری خارجی با محوریت جهان اسلام؛ تنوع در بستههای سرمایهگذاری، استفاده از منابع درآمدی مقیاس وسیع مانند وقف؛ پهنههای مناسب برای هویت مشهد باید در طرحهای تفصیلی مشخص شود و برای آن به دنبال جذب سرمایه باشیم و از بین بردن واگذاریهای از پیش تعیین شده
محمد سهیلی هم گفت : پیشبینی شورای فعلی این بود که درآمدهای پایدار را از 18 درصد به 45 درصد برسانیم. راهکارهای آن عبارتند از: توجه به ارزش افزوده؛ توجه به عوارض نوسازی که مجلس نیز این اجازه را به ما میدهد.
و سرانجام احمد نوروزی توضیح داد: با استفاده از اختیارات شهرداری قابلیت زیادی برای ایجاد درآمدهای پایدار وجود دارد. یکی از این قابلیتها بحث زائر است. برای مثال به دلیل نبود مدیریت خیلی از فضاهای خالی شهر در طول سال استفاده نمیشود. اگر شهر هوشمند شکل بگیرد این امر به راحتی قابل تحقق است.
پس از این سخنان نمایندگان جریان های فکری و مدیریتی مشهد، سید مهدی درهمی عنوان کرد: در خیلی از کشورهای پیشرفته به دلیل اینکه ساخت و ساز در کلانشهرها کاهش یافته است، درآمد شهرداری از این موضوع را حذف کردهاند. متأسفانه ما دو مقطع مدیریت شهری را پشت سر گذاشتیم: یکی دورهای که شهرداری با صدور مجوزهای زیاد درآمدهای شهر را پیشخور کرد و دیگری دورهای که با فروش تراکمهای شناور درآمدهای آینده را پیشخور کرد. خدمات شهری را باید با قیمت واقعی ارائه کنیم. چرا ما جرئت نمیکنیم هزینه خدمات شهری را از مردم بگیرم؟ چون ما این خدمات را اینقدر پرهزینه ارائه میکنیم که نمیتوانیم بهای واقعی را از مردم بگیریم. پس باید با اصلاح کردن مدیریت و ساختارها هزینه این خدمات را کاهش دهیم و سپس آن را از مردم بگیریم.
محمود اولاد هم گفت: یک خانوار 4نفره باید سالانه ده میلیون بپردازد تا شهر اداره شود و این مبلغ زیاد است. بخشی از زیاد بودن این مطلب به دلیل این است که هزینه خدمات در کشور ما بالا درمیآید، اما یک بخش ماجرا به این دلیل است که چون ما تا کنون این هزینهها را نگرفتهایم، کششپذیری پرداخت این هزینهها از سوی مردم وجود ندارد. همچنین 70 درصد از درآمدی که مربوط به ساخت و ساز است، امروزه دیگر تمام شده است. هم اکنون شش میلیون متر مربع مازاد تجاری داریم و دیگر نمیتوانیم از طریق ساختوساز درآمد کسب کنیم. بنابراین درآمد ساختوساز و فروش تراکم تمام شده است و اصلا تصور نکنید میتوانید روی آن برنامهریزی کنید.
گفتنی است سلسله نشست های «گفتگو برای مشهدی دیگر؛مروری بر مهمترین چالش های پساانتخاباتی شورا» دو شب دیگر با موضوعات «سرمایه اجتماعی و هویت شهری مشهد و توسعه شهری مشهد، چیستی و چگونگی» به میزبانی پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن برگزار خواهد شد.