به نمایش گذاشتن 9 قطعه سفال سلطان‌آباد در موزه چهارفصل اراک / سفال سلطان‌آباد مربوط به دوره ایلخانی و دارای نقوشی از پرندگان و حیوانات است

به گزارش خبرنگار ایلنا، هادی میرزایی در حاشیه مراسم رونمایی از سفال‌های سلطان‌آباد در موزه حمام تاریخی چهارفصل شهر اراک در جمع خبرنگاران، افزود: سفال سلطان‌آباد، نوعی سفال منحصر به فرد از سفال‌های تاریخی مربوط به دوره ایلخانی و قرن 7 و 8 هجری قمری است. ریشه نابودی سفال سلطان‌آباد مربوط به دوران حمله مغول‌هاست که سبب از بین رفتن آن بودند.

وی به ویژگی‌های سفال سلطان‌آباد اشاره کرده و در این خصوص ادامه داد: این نوع از سفال‌های تاریخی دارای نقوشی از پرندگان و حیوانات بوده و منتسب به منطقه سلطان‌آباد و اراک است. خوشبختانه این هنر تا به امروز حفظ شده و هنرمندانی در حال تولید و احیای سفال سلطان‌آباد هستند. امید داریم با تولید سفال سلطان‌آباد زمینه احیای این هنر تاریخی را روزگار کنونی فراهم کنیم.

مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اظهار داشت: چنین آثاری مانند سفال سلطان‌آباد به عنوان بخشی از دانش بشری که می‌توانند به نسل‌های بعد انتقال پیدا کنند در موزه‌های بومی خود به نمایش گذاشته ‌می‌شوند. با توجه به استقبال مردم و درخواست استان مرکزی می‌توانیم مدت نمایش آثار سفال سلطان‌آباد را در موزه چهارفصل اراک تمدید کنیم.

میرزایی تصریح کرد: برگزاری نمایشگاه سفال سلطان‌آباد و نمایش این سفال‌ها در موزه حمام تاریخی چهارفصل اراک با اهتمام استانداری مرکزی و فعالان حوزه آثار تاریخی صورت گرفته است. این فرصت وجود دارد تا رویدادهای دیگری شبیه به این رویداد را برگزار کنیم تا آثار تاریخی مربوط به استان مرکزی را از موزه‌های ملی کشور به این منطقه برای نمایش منتقل کنیم.

وی بیان داشت: اقداماتی که در بازسازی و احیا بازار تاریخی اراک صورت گرفته و همچنین ساخت موزه استان مرکزی، نشان‌دهنده اهتمام شکل گرفته در سطح ملی و استانی و پیگیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های همکاران اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان است. امیدواریم در آینده نزدیک شاهد تکمیل و بهره‌برداری موزه در این استان باشیم تا عموم آثار بومی این منطقه از موزه‌های ملی به سرزمین مادری خود انتقال پیدا کنند.

مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با بیان اینکه موزه‌ها اساساً با هویت و دانش نهفته آثار خود زنده‌ می‌مانند، تأکید کرد: دانش نهفته در آثار تاریخی می‌تواند نسل‌های جدید جامعه را غنی کند تا به گذشته خود افتخار کنند. نسلی که به گذشته و داشته‌های خود افتخار کند قطعاً می‌تواند در دوره عصر حاضرو کنونی خود نیز بسیار اثرگذار باشد و نقش‌آفرینی کند.

میرزایی ابراز داشت: یکی از نقدهایی که به موزه‌های ایران وارد است، تبدیل شدن موزه‌ها به گورستان اشیاء و ثابت بودن آثار تاریخی در آنها است. اما برگزاری رویدادهای متعدد در موزه‌ها، مهمترین رکن در احیاء و ارتباط موزه‌ها و میراث‌فرهنگی با جوامع محلی است. برنامه وزارت میراث‌فرهنگی، فراهم کردن زمینه انتقال و رونمایی از آثار دیده نشده یا کمتر دیده شده به سرزمین مادری خود است.

وی اضافه کرد: امروزه برگزاری رویدادهای متنوع از جمله برگزاری نمایشگاه‌های موزه‌ای و برگزاری رویدادهایی که بتوانند دانش نهفته در آثار را به مردم بومی انتقال دهند، نقش مؤثری در ارتقاء سواد میراثی جامعه و ایجاد حس همبستگی، وحدت ملی و انسجام سرزمینی ایجاد می‌کنند. برگزاری رویدادها نیازمند همکاری تمامی آحاد جامعه، نهادها و دستگاه‌های اجرایی ذیربط است.

مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به نقش رسانه‌ها در بسط و گسترش آثار باستانی و هنرهای تاریخی این مرز و بوم اشاره کرده و در این خصوص گفت: رسانه‌ها یکی از مهمترین ابزارهای انتقال سواد میراث‌فرهنگی و معرفی آثار باستانی و تاریخی هستند. رسانه‌ها می‌توانند انتقال‌دهنده و روایت‌گر دقیق و صحیح دوران‌های مختلف و متعدد تاریخی کشور باشند. 

سفال سلطان‌آباد در تمام دنیا با همین نام شناخته می‌شود

یک محقق و پژوهشگر در زمینه سفال‌های سلطان آباد نیز در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران گفت: علت نامگذاری سفال سلطان‌آباد این است که در زمانی که این سفال‌ها در منطقه استان مرکزی و دشت فراهان پیدا شدند، اسم این منطقه سلطان‌آباد بوده و افرادی که این سفال را پیدا کردند، اسم سلطان‌آباد را روی این آثار گذاشتند. سفال سلطان‌آباد در تمام دنیا با همین نام شناخته می‌شود.

نشاط رضایی ویژگی‌های سفال سلطان‌آباد اشاره کرده و در این خصوص افزود: این سفال یک گونه از سفال زیرلعابی است که حدود 750 تا 850 سال پیش در این منطقه تولید می‌شده است. این نوع سفال نقوش و ویژگی‌هایی دارد که به سادگی قابل تمیز دادن از باقی سفال‌هاست. با توجه به ورود این سفال‌ها به موزه حمام تاریخی چهارفصل اراک این آمادگی را دارم که با روش‌های احیاء و بازآفرینی نقوش، ویژگی‌های این سفال را با علاقه‌مندان به اشتراک بگذارم.

وی ادامه داد: قریب به 12 سال است که بر روی سفال سلطان آباد کار می‌کنم و 7 سال است که این نوع سفال را تجاری‌سازی کرده‌ام. با فعالیت‌هایی که داشتم، توانسته‌ام این سفال را به کشورهای مختلف دنیا صادر کنم. در بازه زمانی که بر روی این سفال‌ها تحقیق و پژوهش داشته‌ام، بالغ بر 124 سفال سلطان آباد را از موزه‌های مختلف دنیا و کشور جمع‌آوری و مورد بررسی قرار داده‌ام.

این محقق و پژوهشگر سفال‌های سلطان‌آباد به تلاش‌های صورت گرفته در احیای این سفال‌ها اشاره کرده و اظهار داشت: هدف از احیای سفال سلطان‌آباد در کنار زنده کردن بخشی از فرهنگ این مرز و بوم، وارد کردن این مصنوع دستی به زندگی مردم با کاربری روز است تا این هنر از پوسته تجمل و کالای کلکسیونی خارج شود و در آمیختگی با ایده‌های نو، کاربری ملموس در روزمره‌های مردم داشته باشد.

رضایی با تأکید بر اینکه احیای سفال سلطان‌آباد می‌تواند تولید ثروت و اشتغال‌زایی را برای استان مرکزی رقم بزند، تصریح کرد: هدف این است که ساختار فیزیکی ظروف سفالی احیاء شده سفال سلطان‌آباد و لعاب و تکنیک‌های کاربردی، قرابت لازم را با نمونه‌های اصلی داشته باشد. برای این منظور آزمون‌ها و خطاهای زیادی انجام شده است. در این راستا حساسیت بالایی در حفظ آرایه‌های اصیل، طرح‌ها و محتوای شکلی و کیفیت تولیدات وجود دارد.