مواجه کشور با 20 میلیارد و 500 میلیون مترمکعب کم‌آبی

به گزارش ایلنا، بنفشه زهرایی در همایش تخصصی آب و آینده در اراک، افزود: این میزان کمبود، 2 برابر مصرف در بخش‌های صنعت و آشامیدنی و یک چهارم برداشت در بخش کشاورزی است. این عدد بزرگتر از آن است که بتوان با طرح‌هایی مانند انتقال آب دریا، باروری ابرها و یا تخصیص پساب جبران شود.

وی ادامه داد: بسیاری از هدف‌گذاری‌های کشور در مقوله آب، بیشتر در جهت آبرسانی‌های جدید است. البته چاره‌ای هم نیست و باید شرایط را تحمل کرد تا بخشی از تنش‌ها رفع شود. تمامی برنامه‌ها نشانگر این است که نه تنها به سمت کاهش مصرف آب پیش نمی‌رویم، بلکه برنامه‌ریزی کلان کشور در جهت افزایش مصرف است.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو و دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی اظهار داشت: اکنون تغذیه آبخوان‌ها دچار مشکل شده و افزایش برداشت مستقیم از رودخانه در استان‌های کشور گزارش شده است.

زهرایی با ابراز تأسف از اینکه توسعه کشت دیم موجب شده تا کاهش تولید آب در استان‌ها شکل گیرد، تصریح کرد: کاهش تغذیه آبخوان، افزایش برداشت رودخانه‌ها، کشت دیم و افزایش پوشش مصنوعی، در واقع تمامی این موارد موجب شده تا مرگ آبخوانها تسریع شود.

وی بیان داشت: اکنون بسیاری از استانهای ایران با فقر شدید منابع آبی مواجه هستند و مشکل افزایش جمعیت و مهاجرپذیری شدید را تجربه می‌کنند. این در حالی است که استان مرکزی علاوه بر مهاجر فرست بودن، سرانه منابع آب تجدیدپذیری بالایی دارد. این 2 عامل مهم فرصتی برای این استان از تنش‌های بحرانی آبی است.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو و دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی تأکید کرد: اگر سرانه منابع آب تجدیدپذیر استان‌های مختلف کشور را مقایسه کنیم، می‌بینیم که استان مرکزی با 1531 مترمکعب برای هر نفر در سال در وضعیت سرانه خوبی قرار دارد.

زهرایی ابراز داشت: البته این شرایط برای استان مرکزی در سطح ایده‌آل نیست که هیچ‌گاه با تنش آبی مواجه نشود. تنها می‌توان به جرأت عنوان کرد که این استان در مقایسه با سایر استان‌ها در وضعیت بهتری قرار دارد.

وی اضافه کرد: در حال حاضر 585 میلیون مترمکعب سهم کاهش مصرف در استان مرکزی است که در هدف‌گذاری‌های برنامه سازگاری کم‌آبی باید اتفاق افتد. به همین میزان که کاهش مصرف در استان مرکزی اتفاق افتاده، کاهش برداشت نیز شکل گرفته است.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو و دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی در این رابطه گفت: میزان برداشت‌های آب در استان مرکزی از 2759 میلیون مترمکعب در اواخر دهه 80 به 2105 میلیون مترمکعب در دهه 90 رسیده است. این بدان معنا است که کاهش میزان مصرف اتفاق افتاده است.

زهرایی افزود: هدفگذاری برای این بود تا تالاب‌ها و رودخانه‌های استان مرکزی احیا شود و منابع آب زیرزمینی افت نکند، اما این اتفاق نیفتاد و تنش آبی در استان مرکزی تشدید و وضع آبخوان‌ها بدتر شد. باید پذیرفت که استان مرکزی در وضعیت آب نمی‌تواند به پیش از دهه 80 برسد، زیرا طبیعت کارایی سال‌های گذشته را ندارد.

وی به ظرفیت دانشگاه‌های کشور برای بررسی وضعیت آب‌های زیرزمینی اشاره کرده و ادامه داد: دانشگاه اراک می‌تواند نفوذ آب‌های زیرزمینی در استان مرکزی را به صورت تحقیق علمی مورد بررسی قرار دهد تا از این طریق بتوان شرایط کم‌آبی در این استان را مورد بررسی قرار داد.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو و دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی درباره روند گرمایش جهانی کره زمین، اظهار داشت: یکی از بزرگترین اشتباهات سیاست‌گذاران در حوزه تغییر اقلیم این است که که تصور می‌کنند اثرات حوزه اقلیم تدریجی است.

زهرایی تصریح کرد: در پاسخ به این سیاست‌گذاران باید عنوان کرد که این‌گونه نیست بلکه اثرات تغییر اقلیم، شیفت ناگهانی است. کشوری مانند چین با وجود جمعیت بالا توانسته نیاز آبی را پایین آورد. این تجربه باید مورد توجه سایر کشورها قرار گیرد.