ایلنا از عوامل مهاجرت به شیراز گزارش می‌دهد؛
تمرکز امکانات در شهرهای فارس و خشکیدگی استان ؛عامل حاشیه‌نشینی در شهر راز
از گذشته تاکنون مهاجرت از روستا به شهر عمدتا به دلیل جاذبه های شهری و دافعه زندگی روستایی است؛ دافعه‌ای که به خاطر نبود آب ، بیکاری و نداشتن امکانات رفاهی و آموزشی مناسب ، روستاییان را از زادگاه خود راهی کلانشهرهایی همچون شیراز می کند.
به گزارش ایلنا، مهاجرت نیروی کار ارزان قیمت پس از خشکیدگی سال‌های اخیر کشور به سمت کلانشهرها روندی ادامه‌دار است که باعث شده تا مناطقی بسیار پرجمعیت مانند کلانشهرها و مناطقی کم جمعیت در دیگر مناطق را شاهد باشیم.
مشکلات این مهاجران که مجبورند برای کسب روزی مسافت طولانی را طی کنند تا به مقصدی برسند که در آن به حداقل ها دسترسی بهتری داشته باشند به اینجا ختم نمی‌شود؛ نخستین پدیده‌ای که پس از مهاجرت در کلانشهرها به وقوع می پیوندد حاشیه نشینی در شهرها است که خود مشکلات و پیامدهای ناشی از توسعه نامتوازن شهرها و افسارگسیختگی فرهنگِ شهرنشینی را به دنبال دارد.
براساس آماری که سال گذشته در رسانه‌ها منتشر شد، ۱۲درصد جمعیت استان فارس، یعنی چیزی حدود ۶۰۰هزار نفر حاشیه‌نشین هستند. از این تعداد ۲۰۰ تا ۳۰۰هزار نفر فقط در اطراف شهر شیراز ساکنند.
مسئولان فارس نبود آب و کاهش بارندگی‌ها را مهم‌ترین عامل به وجود آمدن حاشیه‌نشینی در استان می‌دانند، زیرا بسیاری از ساکنان شهرستان‌ها و روستاهای استان که ارتزاق شان کشاورزی بود در چند سال گذشته به دلیل خشکیدگی و نباریدن باران، درآمدشان را از دست داده و برای یافتن کارهای خدماتی در حواشی شهر ساکن می‌شوند.
تمرکز امکانات در کلانشهرها عامل مهاجرت به شهرهای بزرگ است
از همین رو است که رئیس مرکز پژوهش‌های جوی دانشگاه شیراز در نشست تخصصی «مدیریت نامتوازن شهری و بحران‌های پیش‌رو» معتقد است که تمرکز امکانات عامل شکل گیری سیل مهاجرت به سمت شهرهای بزرگ است و می گوید: سیل مهاجرت به شهرهای بزرگ باعث گسترش ساخت و سازهای غیر فنی شده است و می‌توان مدعی بود که علت هجوم به شهرها، سودجویی و منفعت طلبی برخی افراد در سطح کلان کشور است.
سید محمدجعفر ناظم‌السادات با بیان اینکه درآمد حاصل از این ساخت و سازها و پول‌های مردم به جیب عده‌ای سودجو و منفعت طلب می‌رود که در مدیریت‌ها سهیم هستند، می افزاید: اگر می‌خواهیم از هجوم مردم به کلانشهرها جلوگیری کنیم باید به جای تشویق مردم به ساخت و ساز، انگیزه‌ای در آنها برای زندگی در شهرهای کوچک ایجاد کنیم و امتیازاتی برای زندگی در این شهرها در نظر بگیریم؛ هرچند نمی‌توان مهاجرت‌های مردم را کنترل کرد اما باید تلاش کرد تا از نظر اقتصادی شرایطی برای زندگی کردن بدون دغدغه آنها در شهرهای کوچک فراهم کنیم.
وی با اشاره به اینکه گسترش فیزیکی شهرها، محیط زیست و منابع آبی را با مشکلات بسیاری مواجه کرده ، ادامه می دهد: در شرایط کنونی مردم باید در شهری زندگی کنند که با بحران خشکسالی و کمبود آب دست و پنجه نرم می‌کند و هوایش مملو از مواد آلاینده و مضر است.
شیراز در آستانه بحران عظیم بی آبی
ناظم‌السادات با نگرانی از اینکه شیراز در آستانه بحران عظیم بی آبی قرار دارد، می‌گوید: آب نیست و آبی که هست هم پاسخگوی نیاز مردم نیست؛ اگر به این مشکلات رسیدگی نشود قطعا شاهد اتفاقات ناخوشایند خواهیم بود.
وی یادآور می شود:باید از مسئولان مطالبه‌گری کنیم و از آنها بخواهیم تا از نظرات و پیشنهاد متخصصان، نیروهای محلی، فرمانداران و بخشداران برای حل مشکلات استان بهره بگیرند تا با اختیاراتی که به این افراد می‌دهند بتوانیم از این بحران‌ها گذر کنیم.
فضاهای شهری شیراز با مشکلات بسیاری مواجه است
استادیار گروه شهرسازی دانشگاه شیراز نیز با اشاره به اینکه فضاهای شهری در شیراز با مشکلات بسیاری مواجه است،می گوید: باید نگاه‌مان را از شعارزدگی دور کنیم، اکتفا کردن به شعار و بیان کردن صرف نظریه‌های غربی و آوردن این نظریه‌ها به حوزه شهرسازی کاری عبث است؛ باید به صورت عملگرا وارد صحنه شویم.
مجتبی آراسته با بیان اینکه در سال‌های گذشته مباحث بسیاری درباره حل بحران‌ها مطرح شد اما گوش شنوایی برای شنیدن این سخنان نبود، تاکید می کند: عدم توجه به این مباحث باعث شد که شاهد افزایش روز افزون این بحران‌ها باشیم.
وی یکی از مهم‌ترین بحران‌های حال حاضر شیراز و فارس را محیط‌زیستی و کمبود آب می‌داند و می‌گوید: در شرایط کنونی به صورت جدی با مشکل خشکسالی و کمبود آب روبه‌رو هستیم؛ در طول سال‌های گذشته از آب‌های زیرزمینی بیش از حد استفاده کرده‌ایم و نهادهای متولی که نظارت بر این امور را بر عهده داشتند بسیار کوتاهی کردند.
ریشه بحران‌های شهری در برنامه ریزی شهری
یک پژوهشکر حوزه شهری نیز در ادامه با اشاره به اینکه ریشه بحران های شهری را باید در برنامه ریزی شهری بیابیم، تاکید کرد: در طول سال های گذشته شاهد گسترش نامتوازن شهری بودیم.
باقری با بحران زا خواندن تراکم جمعیتی در شهرهای بزرگ تاکید می کند: مشکلی که در حوزه زیست محیطی داریم ریشه اقتصادی دارد؛ برخی معتقدند برای ساختمان سازی نیازی به نظریه پرداز نداریم در صورتی که برای رسیدن به هدف درست نمی توان از وسیله و ابزار نادرست استفاده کنیم.
ورود مدیران نامرتبط به عرصه مدیریت شهری به جای مدیران دانشگاهی
دبیرکل انجمن وفاق و توسعه دانشجویان دانشگاه شیراز نیز با انتقاد از ورود مدیران نامرتبط به عرصه مدیریت شهری به جای مدیران دانشگاهی، می گوید: مهم‌ترین نتیجه‌ای که می‌توان از جایگزینی مدیران دانشگاهی با مدیران قرارگاهی و نامرتبط گرفت این است که به بحران‌های شهری و مدیریت شهری با دید غیرعلمی نگاه می شود.
پدرام پورقدیری با بیان اینکه فضای نامطلوب حاکم بر کشور کار را برای دانشگاهیان درباره اظهار نظر در مسائل شهری سخت کرده است، خاطرنشان می کند: استادان و مدرسان دانشگاه به دلیل فضای بسته و نگرانی‌های ناشی از این فضا از اظهار نظر پیرامون مسائلی همچون طرح حرم تا حرم که منجر به تخریب بخش قابل توجهی از بافت فرهنگی تاریخی می شود، خودداری می‌کنند.
