بررسی جغرافیای تاریخ ری در پژوهشکده تاریخ اسلام

نشست «جغرافیای تاریخ منطقه ری» با حضور احمد ابوحمزه؛ روز سه‌شنبه(۲۸ بهمن) از ساعت ۱۷ الی ۱۹ در پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار می‌شود.

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ شهر ری با مساحت ۲۲۹۳ کیلومتر مربع، از شمال به تهران، از جنوب به شهرستان قم، از شرق به شهرستان ورامین و شهرستان پاکدشت، از غرب به شهرستان اسلامشهر، رباط کریم و زرندیه محدود می‌شود. شهر ری در جنوب شرقی شهر تهران و متصل به آن است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۰۶۲ متر است. آب و هوای آن معتدل و خشک است. شهرستان ری در دشت واقع شده و کو‌ه‌های آن چندان مرتفع نیستند، این کوه‌ها عبارتند از:
۱. کوه بی‌بی شهربانو که در شرق شهرستان ری واقع گشته و ارتفاعش از سطح دریا ۱۵۳۵ متر است.
۲. کوه آراد که در مرکز شهرستان ری حد فاصل بخش‌های کهریزک و فشاپویه، و در ۹ کیلومتری شمال شرقی حسن آباد واقع شده و ارتفاع آن ۱۴۲۸ متر است. از این کوه به نام‌های «اراده» یا «اراد» نیز یاد شده است.
۳. کوه مره، این کوه در جنوب غربی شهرستان ری و در جنوب شهر حسن آباد و رودشور قرار گرفته است و ارتفاع آن ۱۵۰۳ متر است.
۴. دامنه‌های شمالی کوه کورابلاغ، که یکی از کوه‌های ناحیه مرکزی است که در محل تلاقی چهر شهرستان زرندیه، ساوه، ری و قم واقع شده است. جنوب شرقی شهرستان ری به دامنه‌های شمالی این کوه ختم می‌شود.

چندین رودخانه مشهور ایران، که به حوزه البرز مرکزی ایران روان هستند، همانند رودهای کرج، شور فشاپویه، جاجرود در شهر ری جریان یافته و سپس به رودهای کرج و جاجرود می‌پیوندند:
۱. رودخانه کرج: که از کوه البرز سرچشمه گرفته و پس از عبور از چندین شهرستان استان تهران به حوضه دریاچه نمک قم می‌ریزد. این رودخانه با جهت شمال غربی جنوب شرقی سرتاسر شهرستان ری را می‌پیماید و پس از پیوستن به یکی از شاخه‌های جاجرود به دریاچه نمک می‌ریزد.
۲. رودخانه جاجرود: یکی از رودهای دائمی و مهم است که با مسیر کلی جنوبی جاری است و در‌‌نهایت به دریاچه نمک قم می‌ریزد شاخه‌ای از این رود از ناحیه مرز شرقی شهرستان ری عبور می‌کند.
۳. رود شورفشاپویه: رود طولانی شور با جهت شمال غربی جنوب شرقی عرض شهرستان ری را طی می‌کند. این رود از ۶ کیلومتری جنوب حسن آباد فشاپویه عبور می‌کند و به شوره زار شرق حوض سلطان قم می‌ریزد.

این شهرستان دارای سه بخش فشاپویه، کهریزک و مرکزی و ۶ دهستان و ۱۳۰ روستای دارای سکنه است.

ری تنها منطقه باستانی استان تهران است، که دارای آثار تاریخی و مکان‌های دیدنی زیادی است. جاذبه‌های تاریخی شهرستان ری بر جاذبه‌های طبیعی منطقه غالب است.

قدمت طولانی و سابقه کهن ری سبب شده که آثار تاریخی بسیار قدیمی در این شهرستان وجود داشته باشد. برخی از این آثار عبارتند از: تپه می‌ل، آتشکده بهرام، چشمه علی، دژ رشکان، کاروانسرای شاه عباسی، برج طغرل، قلعه تبرک، برج نقاره خانه، زندان هارون، کاروانسرای کنارگرد، قلعه گبری.

شهرستان ری پیش از آنکه به دلیل آثار تاریخی و باستانی مشهور باشد، به عنوان یک شهرستان مذهبی شناخته می‌شود. آرامگاه‌های متعددی از منسوبان به امامان شیعیان در آن وجود دارد، آرامگاه شاه عبدالعظیم از مهم‌ترین آثار مذهبی این شهرستان است. برخی از این آرامگاه‌ها عبارتند از: آرامگاه ابن بابویه، آرامگاه امامزاده ابراهیم، آرامگاه امامزاده حمزه، آرامگاهامامزاده ابوالقاسم، آرامگاه امامزاده اسماعیل، آرامگاه امامزاده رقیه، آرامگاه شاهزاده ابراهیم و شاهزاده اسحاق، آرامگاه امامزاده شعیب، آرامگاه امامزاده طاهر، آرامگاه بی‌بی شهربانو.