محمدرضا یوسفی:
اسطوره، معنای ادبیات نوین کشورهاست
بازآفرینی داستانهای شاهنامه در ۱۰۰ جلد یکی از کارهایی است که کانون پرورش فکری کودک و نوجوان انجام داده است. یوسفی معتقد است این کتاب ازنظر محتوا، کیفیت، صحافی و تصویرگری، در ایران کمنظیر است.
هر قوم و ملیتی با اسطورههاست که بخشی از هویت خود را عرضه میکند. ویژگیهای فرهنگی مردم در اسطورهها دیده میشود که بخشی از آن بار فرهنگی و بخش دیگر آن باب دینی دارد. اسطورهها معنای ادبیات نوین کشورهایی است که پیشینه تاریخی دارند.
محمدرضا یوسفی(نویسنده ادبیات کودک)، در رابطه با مجموعهای ۱۰۰ جلدی که بازآفرینی شاهنامه است به خبرنگار ایلنا گفت: این مجموعه ۱۰۰ جلدی که کار نشر آن را کانون پرورش فکری کودک و نوجوان برعهده دارد، در اصل دارای ۳ پکیج است. مجموعهای ۲۲ جلدی تحت عنوان «عاشقانهها» است که داستانهای عاشقانه شاهنامه مثل بیژن و منیژه، آبتین و فرانک و… را شامل میشود. مجموعه دیگر رمان نوجوان است که این ۴۵ جلد از این رمانها تاکنون ویرایش شده و برای نمایشگاه آماده است. مجموعه دیگر هم رمان کودک است که در سایز پالتویی بلند منتشر میشود.
او ادامه داد: من در کودکی با شاهنامه و روایتهای آن زندگی میکردم. در آن دوران در خانه همه تلویزیون نبود و هنوز از حضور پررنگ تلویزیون در خانوادهها خبری نبود. از همان دوران به داستانهای شاهنامه و نقالی علاقهمند بودم.
این نویسنده با بیان اینکه همیشه سعی کردهام در رمانهایم لحن حماسی را حفظ کنم؛ گفت: یک رمان ۵ جلدی دارم با نام «افسانههای ایران» که لحن حماسی در آن کاملاً مشهود است. این رمان که نشر پیدایش آن را منتشر کرده، تاریخ ایران را نشان میدهد. در این رمان لحن حماسی را تجربه کردم و روی این لحن بیشتر کار کردم تا سرانجام رسیدم به لحن حماسی خود فردوسی و با این لحن و به بازآفرینی داستانهای شاهنامه پرداختم.
یوسفی افزود: شاهنامه داستانهای زیادی دارد که بعضی از آنها در حد طرح و سوژه است. در بازآفرینی این داستانها باید کاری کرد که این داستانها به روش دراماتیزه به خواننده(کودک و نوجوان) منتقل شود به همین دلیل شیوه نقالها را برای بازآفرینی شاهنامه مد نظر قرار دادم.
او با بیان اینکه کودکان و والدین از این کتابها استقبال کردند؛ اظهار داشت: در برخوردهایی که با مردم و بچهها داشتم رفتار آنان نسبت به این مجموعه بسیار امیدوار کننده بود. باید بگویم که این کار در نوع خودش کار تازهای است. شاهنامه تاکنون بازنویسیهای زیادی داشته اما به ندرت پیش آمده که شاهنامه بازآفرینی شود.
این نویسنده ادامه داد: در حوزه کودک و نوجوان بازآفرینی شاهنامه، یک طرح کلی و کلان در یک پیوست مستمر نبوده. هنوز رمانها منتشر نشده باید با انتشار آنها دید که استقبال کودکان از آن چگونه خواهد بود. متأسفانه ما نشریهای در زمینه ادبیات کودک نداریم که به نقد و بررسی داستانهای منتشر شده بپردازد.
او با بیان اینکه این مجموعه به لحاظ تصویرسازی، صحافی و کتابسازی در ایران همتا ندارد؛ گفت: تلاش کردم که شاگرد خوبی برای فردوسی باشم. باید به اسطورههایمان بیشتر بها بدهیم. در جهان آن کشورهایی که امکانش را دارند برای بومی کردن فرهنگ، کارهای زیادی انجام میدهند. کشورهایی که دارای پیشینه تاریخی زیادی هستند مثل چین، ژاپن، ایران، یونان و… دارای اسطورههای زیادی هستند که به آن تکیه میکنند و کشورهایی هم که این اسطورهها را در تاریخ گذشته خویش نمییابند به اسطورهسازی دست میزنند. مثل هری پاتر، هابیتها و…
یوسفی ادامه داد: تمام ملل و اقوام جهان دارای پیشینه تاریخی فولکلور هستند و این پیشنه زمانی ارزش جهانی شدن پیدا میکند که جنبه ادبی پیدا کند. یعنی این افسانهها باید به ادبیات و هنر وارد شوند و به داستان، رمان، نقاشی و… تبدیل شوند. اسطورهها معنای ادبیات نوین کشورهایی است که پیشینه تاریخی دارند.
او با اشاره به اینکه فولکلور وقتی بخواهد وارد بازار شود باید دراماتیزه باشد؛ گفت: سعی کردم بسیاری از داستانهای شاهنامه را که حالت طرح و سوژه دارد را دراماتیزه کنم که برای کودکان و نوجوانان قابل خواندن باشد.