تنها معیارهای ادبی ملاک است

نهمین جشنواره شعر فجر، بهمن و اسفند سال جاری برگزار می‌شود و تمام کتاب‌های شعر منتشر شده در سال ۹۲ در لیست‌ داوری این دوره قرار می‌گیرند. در نشست خبری این جشنواره که صبح امروز(۲۹ دی) در کانون شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد؛ اسماعیل امینی(دبیر و سخنگوی هیات علمی نهمین جشنواره شعر فجر) و مهدی قزلی(دبیر اجرابی نهمین جشنواره شعر فجر) به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل امینی در ابتدای این نشست با اشاره به درگذشت مشفق کاشانی گفت: من شخصا ۲۵،۲۶ سال از دانش او بهره می‌گرفتم. او احاطه خیلی زیادی به ادبیات داشت و از نظر ذوق هنری و به روز بودن اطلاعات در زمینه شعر هم برجسته بود. دریغ است در شرایطی صحبت می‌کنم که او دیگر در میان ما نیست. اما مطمئنا شاگردانی که پرورش داده و تاثیری که روی شعر و فرهنگ کشور گذاشته همچنان پابرجاست.

او در ادامه به برنامه‌های ویژه نهمین جشنواره شعر فجر پرداخت و اظهار داشت: تصمیمات و برنامه‌هایی که برای این دوره درنظر گرفته می‌شد باید رسمیت پیدا می‌کرد و براساس آیین‌نامه اقدام می‌کردیم. به همین دلیل اطلاع‌رسانی دقیق و نهایی به امروز موکل شد. جلسات مشورتی متعددی با اهل ادبیات و دبیران دوره‌های قبل تشکیل دادیم تا از تکرار تجربه‌های ناموفق جلوگیری کنیم و برآیند نظرات کارشناسان و آنهایی که درگیر کار اجرایی این جشنواره بودند در همه برنامه‌ها لحاظ شود.

امینی سپس درباره بخش‌های مختلف رقابتی این دوره گفت: در این دوره درنظر داریم تا فقط به داوری کتاب‌های منتشر شده در سال ۹۲ بپردازیم. در این زمینه هم هیچ گونه محدودیتی براساس نام شاعر، نام ناشر و… نداریم. کتاب‌ها در نهایت در سه شاخه شعر بزرگسال، شعر کودک و نوجوان و درباره شعر(حوزه های مسائل نظری و نقد شعر) مورد داوری قرار می‌گیرد در بخش غیررقابتی هم محافل شعرخوانی برای چهره‌های خلاق و جریان‌ساز درنظر گرفته شده است. این بخش منتخب برگزیده ندارد اما براساس انتخاب هیات علمی افرادی در شهرهای مختلف کشور و یا حتی دیگر کشورهای جهان در محافل شعرخوانی حضور خواهند داشت. البته اینکه چه کسانی برای شعرخوانی می‌روند و یا کدام کشورها میزبان آن‌ها خواهند بود هنوز مشخص نیست و بعد از قطعی شدن رایزنی‌ها نام‌ها و مکان‌ها عنوان می‌شود.

او ادامه داد: از دیگر تغییراتی که در این دوره‌ی جشنواره شاهد آن هستیم؛ مشخص شدن یک هیئت ۹نفره علمی به جای هیئت علمی گسترده‌ی سال‌های گذشته است. این ۹ نفر هم به لحاظ علمی، هنری و سوابق اجرایی در جشنواره صالح و شایسته هستند. تمامی این موارد و جلسات مشورتی باعثمی‌شود سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها شخصی و تک‌بعدی نباشد.

سخنگوی هیات علمی نهمین جشنواره شعر فجر با اشاره به تغییر روال عرضه شعر به صورت مستقیم در دوره‌های گذشته گفت: در این دوره ارسال مستقیم شعر نخواهیم داشت چراکه مشکلاتی را به وجود می آورد. به عنوان مثال مشخص نمی‌شد شعرهای ارسالی در چه سالی سروده شده است و یا حتی صحت نام شاعر هم تایید نمی‌شد و بعضا با مواردی رو به رو می‌شدیم که شخص دیگری خودش را صاحب اثر دیگری معرفی می‌کرد با درنظر گرفتن محمل کتاب با عنوان میزان داوری دیگر چنین مشکلاتی وجود نخواهد داشت. به همین دلیل هم طبعا فراخوانی نیاز نبوده چراکه تمامی کتاب‌هایی که در سال ۹۲ مجوز گرفته و منتشر شده‌اند؛ در لیست داوری‌ها قرار می‌گیرند، البته چنانچه ناشر یا مولفی خودش کتابی را برای جشنواره ارسال کند؛ هم استقبال می‌کنیم.

امینی در ادامه افزود: جشنواره شعر فجر امسال شعاری نخواهد داشت چراکه براساس نظر تمام اعضای هیئت علمی تصمیم گرفتیم که اگر از شعار فاصله بگیریم کار اصولی‌تری خواهد بود. در زمینه‌ی چند صدایی هم باید بگویم که شرط شرکت در این جشنواره شاعر بودن و شعر قابل خواندن و باارزش سرودن است. معیارهای بررسی و حضور شاعران هم تنها ملاک‌های ادبی است و نگرش‌های سیاسی اشخاص دخالت داده نخواهد شد. اساسا نه اهل فرهنگ دیدی سیاسی دارند و سیاست برایشان مهم است و نه سیاسی‌ها با معیارهای ادبی آشنا هستند که بخواهیم این دو مقوله را با هم مخلوط کنیم. درواقع ما در این جشنواره خط قرمز سیاسی نداریم بلکه خط قرمز‌هایمان ادبی و فرهنگی است، آن هم در چارچوب شعر و فرهنگ ملی و دینی ایران با پشتوانه‌ی هزارسال شعر فارسی.

او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا مثل سال‌های گذشته داوری‌ها به صورت مدام روی سایت قرار می‌گیرد، گفت: آیا در سال گذشته که داوری‌ها به اصطلاح در اتاق شیشه‌ای انجام شد نتیجه‌ی خوبی گرفتیم؟ معیارهای داوری را روشن و شفاف مشخص است و نام داوران را هم بعد از اعلام نامزدها اعلام می‌کنیم تا بار مسئولیتی لازم را بر خود احساس کنند، اما اینکه بیاییم و روال داوری را هم علنی برگزار کنیم باعثحاشیه‌سازی‌های متعددی می‌شود که به هیچ وجه برای ادبیات خوب نیست.

مهدی قزلی هم در این رابطه گفت: شاید بتوان درمورد کلیات دوره‌های گذشته صحبت کرد اما بهتر است تمرکز اصلی بر روی جشنواره پیش رو باشد. سایت جشنواره(‌(www. fajrpoem. com تا آخر هفته در دسترس قرار می‌گیرد و اخبار مرتبط و اطلاعات لازم را در اختیار علاقه‌مندان می‌گذارد.

او در ادامه زمان شروع و افتتاح جشنواره را همزمان با دهه‌ی فجر عنوان کرد و گفت: روز افتتاحیه احتمال زیاد ۲۰ بهمن است که بهانه‌ی دهه‌ی فجر را از دست ندهیم اما به دلیل اینکه تحت تاثیر سایر جشنواره‌های این دوره قرار نگیرد اختتامیه را در نیمه‌ی اسفندماه برگزار می‌کنیم.

دبیر اجرابی نهمین جشنواره شعر فجر همچنین درباره‌ی میزان جوایز نفرات برگزیده و شایسته‌ی تقدیر این دوره گفت: در هرکدام از سه بخش یک نفر به عنوان برگزیده معرفی می‌شود که ۳۰سکه به عنوان جایزه دریافت می‌کند. جایزه‌ی شاعرانی هم که به عنوان شایسته‌ی تقدیر شناخته می‌شوند ۵ سکه است. نگرانی خاصی هم بایت تامین اعتبار جوایز نداریم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هزینه‌ جوایز را پرداخت می‌کند.