فرهنگستان زبان و ادب فارسی اعلام نظر کند!

ایلنا: مهرداد کاظم‌زاده(مدیر و صاحب امتیاز نشر مازیار) که از ابتدا امتیاز نشر سری فرهنگ عامه‌ی «کتاب‌کوچه» نوشته‌ی شاعر و پژوهشگر بزرگ معاصر؛ احمد شاملو را در اختیار دارد، بار دیگر از به تعویق افتادن سیر انتشار این فرهنگ ارزشمند خبر داد.

وی ضمن بیان این خبر؛ به خبرنگار ایلنا توضیح داد: دوازدهم تیرماه سال ۹۱، جلد دوازدهم از فرهنگ کوچه را که شامل حرف «چ» است، برای اخذ مجوز به دایره‌ی کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحویل دادیم که پس از چند ماه با اصلاحات سنگینی روبرو شد.

کاظم‌زاده ضمن بیان این مطلب که این بار اول نیست که ممیزان اداره‌ی کتاب به این فرهنگ شناخته شده ایراداتی را وارد می‌کنند، گفت: از آنجایی که اعمال اصلاحات مذکور، عملا باعث از بین رفتن میراث ماندگار زنده‌یاد احمد شاملو می‌شود، این‌بار نیز مطابق با سنوات پیشین درصدد برآمدم تا سوءتفاهمات موجود را برطرف کنم. لذا به رای اداره‌ی کتاب اعتراض کردم.
وی با اشاره به این مساله که تنها یکی از اصلاحیه‌های وارده؛ ۹ صفحه از کتاب را دربردارد، افزود: همانطور که اطلاع دارید چیدمان فرهنگ‌ها براساس کلید‌واژه‌ها صورت می‌گیرد. به گونه‌ای که این کلیدواژه‌ها هستند که در ترکیبات مختلف؛ معانی و مفاهیم مختلفی را ایجاد می‌کنند. حالا درنظر داشته باشید که ممیزان بگویند خود کلید واژه باید حذف شود! طبیعتا حذف این کلید واژه به قیمت حذف چندین صفحه از فرهنگ کتاب کوچه تمام می‌شود و این منطقی نیست.

مدیر انتشارات مازیار اظهار داشت: با پیگیری‌های مکرر؛ نهایتا به من اعلام کردند که فرهنگستان زبان و ادب فارسی به عنوان تخصصی‌ترین مرکز زبان در کشور می‌بایست روی انتشار جلد دوازدهم فرهنگ کوچه نظر بدهد. براین اساس حرف «چ» به همراه نامه‌ای از سوی اداره‌ی کتاب، به فرهنگستان زبان و ادب فارسی ارسال شد. اما با گذشت چند ماه، هیچ تغییری در رای صادره از سوی دایره‌ی نشر داده نشده است.

وی ضمن بیان این مطلب که عدم تغییر حکم اداره‌ی کتاب، به شکل ضمنی نشان از عدم موافقت فرهنگستان زبان و ادب فارسی با انتشار این کتاب دارد؛ ادامه داد: انتظار ما از کار‌شناسان فرهنگستان این است که به شکل تخصصی با این فرهنگ برخورد کرده و رایشان را نیز به شکل شفاف اعلام کنند. طبیعتا آن‌ها به ماهیت این کتاب توجه دارند و می‌دانند که کارکرد‌ها و مخطبان اصلی‌اش چه کسانی هستند.

کاظم‌زاده گفت: فرهنگ‌ عامه؛ نه تنها یک مرجع زبانی چشمگیر به حساب می‌آید، به لحاظ تاریخی نیز از اهمیت‌های بسزایی برخوردار است. همانطور که از نام این کتاب برمی‌آید، ما در این فرهنگ با فرهنگ روایی مردم واجه هستیم که نمی‌شود آن‌ها را انکار کرد. از این گذشته؛ اصلا رسالت این فرهنگ، ضبط و ثبت کردن اصطلاحات عامیانه و جلوگیری از فراموش شدن آن‌هاست.

وی ضمن بیان این مطلب که کلمات مورد ایراد اداره‌ی کتاب، عینان در فرهنگ لغات دیگر (اعم از فارسی به فارسی؛ فارسی به انگلیسی و...) وجود دارد؛ افزود: من خودم را امانتدار زنده‌یاد شاملو می‌دانم و به هیچ وجه راضی نمی‌شوم فرهنگ کوچه با این شرایط منتشر شود.

مدیر انتشارات مازیار افزود: توجیه ممیزان اداره‌ی کتاب این است که انتشار این کتاب باعث ترویج گفتارهای ناصحیح در جامعه می‌شود. حال آنکه اولا مخاطب فرهنگ‌ها کودکان و نوجوانان و حتی جوانان نیستند که از آن تاثی بگیرند، ثانیا؛ نگاهی به گفتمان‌های رایج در بین جوانان امروزی بیاندازید! آیا انواع و اقسام الفاظ ناشایست در روابط و مناسبت‌های اجتماعی‌شان شنیده نمی‌شود؟ به اعتقاد من راه ترویج اخلاق؛ ممانعت از انتشار فرهنگ عامه نیست؛ بلکه راه‌های دیگری دارد.