ممنوعیت انتشار کتاب؛ موضع‌گیری با ادبیات اصیل است

ایلنا: چند سالی است که وزارت ارشاد به آثار امیرحسن چهلتن؛ نویسنده، اجازه‌ی انتشار و تجدید چاپ نمی‌دهد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، چهلتن با عنوان این مسئله گفت: در واقع بعد از آخرین کتابم که در نمایشگاه کتاب سال ۸۴ و آخرین روزهای دولت آقای خاتمی عرضه شده بود، کتاب‌های جدید من اجازه‌ی انتشار دریافت نکرده‌اند. از حدود ۲ سال پیش نیز جلوی تجدید چاپ کتاب‌هایم گرفته شده است.
او افزود: روند دریافت مجوز در اداره‌ی کتاب به این صورت است که قسمتی برای تعیین تکلیف وجود دارد که جواب وضعیت کتاب را می‌دهد. در این قسمت برای یک کتاب یا اصلاحیه‌ها را مشخص می‌کنند و یا می‌گویند هنوز جواب بررسی مشخص نشده است و معمولآ جواب منفی به کتابی نمی‌دهند و آن را غیرقابل چاپ اعلام نمی‌کنند. پاسخی که هر بار به ناشر آثار من می‌دهند این است که «هنوز جوابی برای آن نیامده است».
این نویسنده از دو رمان مجموعه‌ی «تریلوژی تهران» یاد کرد و گفت: از این مجموعه، کتاب «تهران شهر بی‌آسمان» منتشر شده بود. رمان‌های «تهران خیابان انقلاب» و «آمریکایی‌کشی در تهران» این مجموعه آثاری هستند که بعد از سال‌ها هنوز اجازه‌ی انتشار ندارند. البته این آثار قبلآ به زبان‌های عربی و آلمانی ترجمه و منتشر شده‌اند و امسال هم ترجمه‌ی نروژی آن‌ها منتشر خواهد شد، اما من هم مثل هر نویسنده‌ی دیگری دوست داشتم کتابم ابتدا در کشور خودم و به زبان خودم منتشر شود.
چهلتن درباره‌ی وضعیت آثار تجدید چاپی‌اش گفت: کتاب‌های «کات منطقه ممنوعه» و «عشق و بانوی ناتمام» و یک کتاب دیگر، پس از اتمام در بازار، اواخر سال پیش برای تجدید چاپ به وزارت ارشاد فرستاده شدند و این آثار نیز به‌‌ همان سرنوشت آثار چاپ اولی‌ دچار شدند.
او ادامه داد: بعد از این اتفاقات، استنباط من و ناشر آثار (انتشارات نگاه) این بود که به هیچ یک از آثارم مجوز نخواهند داد، به همین دلیل بقیه‌ی آثار را پس از اتمام آخرین چاپ، برای اخذ مجوز نفرستادیم. ناشر معتقد است اگر برای چاپ یک کتاب، کلمه «نه» بیاید، وقتی که فضای حاکم بر جریان صدور مجوز باز‌تر شود، این آثار به دلیل اینکه بحث برانگیز بوده‌اند در آن شرایط هم به مشکل خواهند خورد.
این نویسنده ضمن ابراز بی‌اطلاعی از دلیل اجازه نیافتن آثارش برای انتشار، گفت: همانطور که گفتم بعضی از این آثار قبلآ هم منتشر و بار‌ها تجدید چاپ شده‌اند، پس مشکل و موضوع خاصی در محتوای آن‌ها نبوده که مانع چاپ مجدد آن‌ها شود.
چهلتن درخصوص اینکه آیا موضع‌گیری خاصی با او وجود دارد، گفت: این موضع‌گیری با من نیست، موضع‌گیری با ادبیات اصیل و درست است. به هر حال همانطور که وضعیت کتاب‌های دهه‌ی ۶۰، در دهه‌ی ۷۰ ادامه پیدا نکرد، الان هم ادامه نخواهد یافت. این مسئله با فضای فرهنگی ما متناسب نیست و ناچارآ باید حذف شود.
او با تأکید بر اینکه با وجود این وضعیت و عدم امکان انتشار آثارش، همچنان کار نوشتن را ادامه می‌دهد، ادامه داد: نوشتن کار من است و از صبح که بیدار می‌شوم می‌نویسم. این مسائل چیزهایی نیستند که بتوانند جلوی نوشتن من را بگیرند. این روز‌ها هم در حال نوشتن کتابی هستم که ممکن است در سال جدید تمام شود.
چهلتن با اشاره به مشکلات اقتصادی حوزه‌ی نشر و کتاب گفت: این مشکلات تهدیدهایی جدی به شمار می‌روند. برای اینکه متوجه وضعیت شویم، باید ببینیم ۵ سال قبل چند چاپخانه و صحافی داشتیم و امسال چند تا؟ تیراژ کتاب‌ها چقدر بوده و امروز چند نسخه است؟
این نویسنده افزود: مشکلات اقتصادی حوزه‌ی نشر و مشکلی مثل کاغذ می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد. به عنوان مثال برای دیگر مشاغل؛ مثلآ ماده‌ی اصلی مورد نیاز نجار، چوب است. وقتی چوب نباشد و مردم هم پول نداشته باشند، فروش محصول نجار متوقف می‌شود. بعد وقتی مثلآ یک سال که از این جریان بگذرد و اگر شرایط دوباره خوب شود و امکان خرید و فروش برقرار شود، باز هم ضرر و لطمه‌ی بزرگی به آن بخش وارد شده است؛ زیرا کسب و کار به هم خورده و رشته‌ی ارتباطی مردم با آن کالا قطع شده است. حال همین موضوع را برای جریان مهم و آسیب‌پذیری مثل کتاب و ادبیات در نظر بگیرید؛ اینکه توقف تولید و خرید و فروش کتاب چه صدمات جبران‌ناپذیری به دنبال دارد و آسیب‌های ناشی از آن تا مدت‌ها گریبان حوزه‌ی نشر را می‌گیرد.
چهلتن در پایان گفت: تاریخ ما بار‌ها چنین دوره‌هایی را از سر گذرانده است. این تاریخ سرشار از دوره‌های نابخردی و دوره‌های ترمیم صدمات هزینه‌بر آن نابخردی‌هاست. هر وقت دوره‌ای ایجاد شده که وضعیت اندکی بهبود یافته و به قول معروف نفسی کشیده‌اند، باز هم یک جریان دیگر از راه رسیده است.