محمدحسین ناصربخت:
مسئولینی که قید و بند تعیین میکنند؛ انتقادپذیر باشند
اگر کمی شرایط مساعد شود حتما هنرمندان تئاتر برای تولید نمایشهای کمدی دینی پیشقدم خواهند شد.
ایلنا: محمدحسین ناصر بخت(پژوهشگر تئاتر سنتی و مدرس دانشگاه) بیان مباحث دینی در نمایشهای کمدی را بسیار تاثیرگذار دانست و گفت: هیچ اشکالی ندارد اگر مباحث و موضوعات دینی در گونهٔ نمایشهای کمدی، طرح شود. چه بسا عرفا و بزرگان دینی ما نیز در برای بیان نظرات خود از طنز استفاده میکردند.
به گزارش ایلنا به نقل از سایت صحنه، وی به بطن نمایشهای سنتی شادیآور اشاره کرد و افزود: اگر دقت کنیم میبینیم در نمایشهای سنتی شادیآور ما، همواره مفاهیم دینی و اخلاقی مستتر بودهاست. هر چند ممکن است لایهٔ بیرونی این نمایشها چندان هنجار به نظر نرسد اما در عمق، دارای لطایفی بوده و هستند که از مفاهیم دینی وام گرفته شدهاند و به نکات اخلاقی مبتنی بر تفکر مذهبی اشاره دارند.
این کارگردان تئاتر ادامه داد: اساسا در جامعهٔ سنتی ایرانی هیچ هنری نیست که بدون ارتباط با اعتقادات جامعه باشد. مذهب شیعی نیز همواره با اعتقادات جامعهٔ ایرانی عجین بوده و به عبارتی میتوان گفت هنر سنتی ایران، ذاتا مذهبی است. این از ویژگی هنر سنتی است و تئاتر سنتی ایران نیز فاقد این ویژگی نبوده و نیست.
ناصربخت با اشاره به ظرفیت تئاتر امروز، تصریح کرد: در مورد تئاترامروز نیز این ظرفیت به غایت وجود دارد که بتوان پندها، حکمتها و آموزههای اخلاقی و دینی را با زبانی طنز در نمایشها ارائه کرد. اگر کمی شرایط مساعد شود و مسئولین ضریب تحمل خود را بالاتر ببرند و با سعهٔ صدر با نمایشهای کمدی برخورد کنند حتما هنرمندان تئاتر نیز برای تولید نمایشهای کمدی دینی پیشقدم خواهند شد.
این نمایشنامهنویس اضافه کرد: مسئولینی که خط و ربطها و قید و بندها را تعیین میکنند باید کمی انتقاد پذیرتر باشند و با تحمل و گشاده دستی بیشتری به نمایشهای کمدی با مضامین دینی مجوز دهند. البته معتقدم خیلی نمیشود در مورد موضوعات دینی در گونهٔ کمدی با دست باز حرکت کرد. حتما خط و مرزهایی وجود دارد اما هیچ هنرمندی نیز به خود اجازهٔ بیاحترامی به اعتقادات مردم جامعهٔ خود را نمیدهد. ضمن اینکه انسان جایزالخطاء است. اگر هنرمندی در تولید نمایش کمدی دینی دچار خطا شد، میتوان به او تذکر داد نه اینکه کلا راه تولید این دست نمایشها را بست.
این مدرس دانشگاه تولید نمایش کمدی را سخت عنوان کرد و گفت: کار کمدی، کار سخت و پر زحمتی است. ضمن اینکه سختگیری بر اینگونه از نمایشها نیز بیشتر است. برای همین، ریسک کمدی کار کردن زیاد است. ممکن است با یک نگاه تند یک مسئول، تمام زحمات یک هنرمند و گروهش از بین برود. اگر سعهٔ صدر مسئولین بیشتر شود هنرمند هم جرات گرایش به تولید نمایشهای کمدی دینی را خواهد داشت.
ناصربخت همچنین در مورد تئاتر حوزه هنری اظهار داشت: یکی از سیاستهای حوزه هنری، ایجاد طراوت و شادابی در جامعه است ضمن اینکه ترویج مباحث اعتقادی نیز در خط مشیهای حوزه هنری قرار دارد، از این رو خیلی خوب است اگر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری تولید کمدی سالم و هنرمندانه را مورد توجه قرار دهد. چراکه شرایط اجتماعی امروزهٔ ما نیاز ویژهای به کمدی و طنز و محلی برای تخلیهٔ روحی افراد بهخصوص جوانان دارد. امروزه به دلایل مختلف، افسردگی در بین جوانان بسیار گسترش یافته و کمدی میتواند کمی این فضای افسرده را تعدیل کند.
محمدحسین ناصربخت در پایان گفت: من نیز تولید یک نمایش کمدی با موضوع تهران قدیم با عنوان «عروسی خان مظفر» را در دست دارم که به امید خدا در ابتدای نیمهٔ دوم سال، در تالار سنگلج به صحنه خواهم رفت.