تدبیر قوه قضاییه برای کاهش مشکلات حوزه کار/ استفاده از ظرفیت سمن‌ها برای کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها/ اثربخشی همکاری با نهادهای مردمی تا پایان سال ۹۹/ افزایش پرونده‌های ورودی در ایام کرونا

 «احمد هنری» مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره دستورالعمل ابلاغ شده از سوی رییس قوه قضاییه برای تعامل با سازمان‌های مردم نهاد گفت: در دستورالعمل ابلاغ شده از سوی آیت‌الله رییسی به مجموعه معاونت پیشگیری به موضوعات مختلفی اشاره شده است و هدف از آن این بوده است که برای انجام یک سری از وظایف حاکمیتی که به عهده قوه قضاییه تعیین شده است از ظرفیت‌های نهادهای مردمی استفاده شود، برهمین اساس نیز این دستورالعمل به معاونت پیشگیری ابلاغ و کارگروه‌هایی تشکیل شد.

وی با اشاره به شناسایی سمن‌ها و نهادهای مردمی ادامه داد: در ابتدا معاونت و اداره کل مشارکت‌های مردمی بانک اطلاعاتی را ایجاد کردند تا سمن‌‌ها و نهادهای مردمی که می‌توانستند در این راستا به ما کمک کنند شناسایی شوند، در حال حاضر نیز این کار تقریبا تمام شده است و بانک اطلاعاتی کامل شده است. نمی‌توانم بگویم این کار بی‌نظیر است، اما کار کم‌نظیری است و از تمام استان‌‌ها اطلاعات جمع‌آوری شده است و سعی کرده‌ایم با سرشبکه‌ها و انجمن‌‌ها و نهادهای مردمی جلسه داشته باشیم در هفته گذشته نیز با انجمن‌های سلامت که حدود هزار سمن زیرمجموعه دارد، جلسه داشتیم.

مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با اشاره به جلسات برگزار شده توسط این معاونت با سمن‌های مختلف تصریح کرد: در این جلسات محورها تعیین و مشخص شده است که به چه صورتی می‌توانند عمل کنند و تعامل و هم‌افزایی معاونت را توضیح داده‌ایم. الان جلسات ادامه دارد و تدوین راهنمای اجرایی هم که در این دستورالعمل به آن اشاره شده، تقریبا نهایی شده است، اظهارنظر در تمام استان‌‌ها و همه سمن‌‌ها جمع‌آوری شده است.

بخشی از وظایف حاکمیتی قوه قضاییه به عهده نهادهای مردمی گذاشته می‌شود

هنری با تاکید براینکه در تعامل با سمن‌ها یک سری از وظایف حاکمیتی که در قوه قضاییه تعریف شده است به عهده نهادهای مردم گذاشته می‌شود، خاطرنشان کرد: در ابتدای شروع کار یک سری از نهادها تمایلی برای همکاری با قوه قضاییه نداشتند، از همین‌رو ما تلاش کردیم تا حساسیت‌های اولیه را کم کنیم و در جلسات با سمن‌ها اعلام کردیم با توجه به دستور رییس قوه قضاییه تمایل به همکاری با سمن‌ها را داریم تا آنها بتوانند در برنامه تحول قوه قضاییه به ما کمک کنند. درحال حاضر  نیز این بستر همکاری آماده شده است و سمن‌‌ها به صورت دائم به مجموعه ما در حال رفت و آمد هستند.

وی ادامه داد: همانطور که می‌دانید در دستورالعمل یک سری الزامات و یک سری اقدامات در نظر گرفته شده است. در خصوص اجرای الزامات برای آنها زمان تعیین شده است و تلاش کردیم تا حدودی با توجه به وضعیت کرونا زمان‌بندی در این الزامات رعایت شود و قرار است، گزارش نهایی کارهای انجام شده در این راستا خدمت ریاست قوه قضاییه اعلام شود.

بین سمن‌ها تقسیم کار  شده است

مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با بیان اینکه همکاری ما با سمن‌ها براساس وظایفی است که آنها برای خودشان تعریف کرده‌اند، تصریح کرد: برخی از سمن‌ها در حوزه سلامت، برخی در حوزه محیط‌زیست و برخی در سایر حوزه‌های دیگر فعال هستند، از همین‌رو ما تقسیم کاری انجام داده‌ایم تا تداخلی در کار سمن‌ها ایجاد نشود و ما نیز بدانیم که کدام سمن چه ظرفیتی دارد و متناسب با ظرفیت آ‌نها بتوانیم تعامل لازم را داشته باشیم.

هنری با بیان اینکه در حقیقت همکاری با سمن‌ها موضوع محور شده است، گفت: کارگروه‌های تشکیل شده متناسب با سرشبکه‌هاست و قرار است این سرشبکه‌ها سمن‌‌ها را در استان‌ها به ما معرفی کنند تا این سمن‌ها تحت پوشش ما قرار گرفته و آنها را به معاونت‌های اجتماعی استان‌ها مرتبط کنیم تا هم کار تسریع شود و هم چابک‌سازی صورت بگیرد.

وی در واکنش به اینکه در حال حاضر برخی از سمن‌های کودکان کار در دادگاه‌ها برای اثبات تخلفات خانواده‌ها با مشکلاتی روبرو هستند، تصریح کرد: این موضوع نیز در دستورالعمل اشاره شده است که روسای دادگستری‌ها و محاکم در راستای این دستورالعمل با سمن‌ها ارتباط داشته باشند. همچنین یکی از الزامات این دستورالعمل ایجاد یک سامانه است که در حال حاضر کارهای آن انجام شده است. این سامانه، سمن‌ها را نسبت به ارتباط‌شان با قوه‌قضاییه دسته‌بندی می‌کند، یعنی به راحتی قاضیان در دادگستری‌ها و محاکم می‌توانند از روی این سامانه سمن مربوطه را شناسایی کرده و کودک و یا زن بی‌سرپرست را به آن سامانه معرفی کنند.

دستورالعمل تعامل با سازمان‌های مردم نهاد به تمام استان‌‌ها ابلاغ شده است

مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه درباره همکاری مسئولان استانی با سمن‌ها گفت: دستورالعمل به تمام استان‌‌ها ابلاغ شده است و اجرای آن الزامی است و روسای دادگستری‌ها در استان‌ها به این دستورالعمل واقف هستند. همچنین معاونت‌های پیشگیری در استان‌ها هم کاملا به این قضیه واقف هستند و همکاری لازم را دارند و در مجموع بازخورد خوبی داشته است. در حال حاضر نیز تمام استان‌‌ها به ما اعلام کرده‌اند که چه تعداد سمن در چه زمینه‌ای در استان‌‌ها فعال هستند و اطلاعات آنها در بانک اطلاعاتی مشخص شده است.

هنری در پاسخ به این سوال که در چه زمانی می‌توانیم نتیجه اقدامات انجام شده براساس این دستورالعمل را شاهد باشیم، خاطرنشان کرد: از آنجا که قوه قضاییه با ورودی شدیدی از پرونده‌ها مواجه است، رییس قوه قضاییه به این نتیجه رسیده است که برای کاهش پرونده‌های ورودی از ظرفیت‌ نهادهای مردمی نیز استفاده شود تا ما بتوانیم ورود پرونده‌ها را به دادگستری کاهش دهیم. یکی از راه‌هایی که بعد از انقلاب رییس قوه قضاییه به آن رسیده است این موضوع است که باید از ظرفیت نهادهای مردمی استفاده شود. ما خوشبین هستیم که تا پایان سال ۹۹ یک خروجی و اثربخشی خوبی از ورود سمن‌‌ها به برخی از وظایف حاکمیتی قوه قضاییه شاهد باشیم. در این دستورالعمل نیز ذکر شده است که تا پایان سال باید اثربخشی این دستورالعمل را به ریاست قوه قضاییه گزارش دهیم.

در ایام کرونا پرونده‌های ورودی زیادتر شده است

وی در پاسخ به این سوال که پیش‌بینی می‌کنید؛ با استفاده از این دستورالعمل چقدر با کاهش ورودی پرونده‌ها مواجه شوید، تصریح کرد: برخی از مسائل سیاسی، اقتصادی و موضوعاتی که در سطح کشور ایجاد می‌شود، در شکل‌گیری پرونده‌ها متفاوت است و گاهی اوقات براساس یک اظهار ظر و یک سیاست‌گذاری ورودی پرونده‌ ما زیاد می‌شود. به طور مثال در ایام کرونا ورودی پرونده‌های ما زیادتر شده است، اما این دستورالعمل بسیار جامع است و می‌تواند به بدنه قوه قضاییه کمک کند و ما حداکثر استفاده از نهادهای مردمی را داشته باشیم ما نیز خوشبین هستیم، چرا که نهادهای مردمی با یک دیدگاه مثبت وارد شده‌اند.

مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه درباره سامانه سجام تصریح کرد: بیش از دو سال است که عملیاتی شده است و یکی از سامانه‌های موثر و اثربخش بوده است. ما در این سامانه پیش‌بینی کرده‌ایم که براساس برنامه حدود دو میلیون دیده‌بان در این سامانه ثبت‌نام کنند، الان حدود بیش از ۱۰۰ هزار نفر در این سامانه به صورت دیده‌بان ثبت‌نام کرده‌اند.

هنری درباره استفاده از ظرفیت سامانه سجام برای کاهش مشکلات در حوزه کارگری نیز گفت: ما معتقدیم محیط‌های کارگری حداکثر استفاده را می‌توانند از این سامانه داشته باشند و به طور قطع این سامانه می‌تواند بسیاری از مشکلات حوزه کار و کارگری را به سرعت حل کند، این سامانه به صورت مستقیم در ارتباط با دادگستری‌هاست و گزارشاتی که به این سامانه ارسال می‌شود، بعد از صحت‌سنجی که انجام می‌شود، کامل در اختیار دادستان شهرستان قرار می‌گیرد و به مشکلی که از این طریق گزارش شده است به سرعت رسیدگی می‌شود.