معاون امور اجتماعی بهزیستی در گفتوگو با ایلنا:
اعلام آمار فرزندخواندگی در کشور/ "شیرخوارگاه" در کشورهای توسعهیافته وجود ندارد/ نیازمند سپردن کودکان به خانواده «امین موقت» یا «جایگزین» هستیم
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره مشکل کمبود مربی در شیرخوارگاهها گفت: یکی از بهترین راهها برای جبران کمبود نیرو استفاده بیش از پیش از ظرفیت فرزندخواندگی است.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور «حبیبالله مسعودی فرید» در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به این سوال که برای جبران کمبود مربیان شیرخوارگاهها چه تدابیری در نظر گرفتهاید؟ گفت: در این خصوص ما روشهای مختلفی را مورد بررسی قرار دادیم، اما شاید بهترین راه این باشد که از نیروهای جدید استفاده کنیم و در همین راستا با سازمان برنامه و بودجه و امور استخدامی صحبتهایی داشتیم تا اگر بتوانند، کمبود نیرو را جبران کنیم.
وی ادامه داد: با توجه به محدودیت استخدام در کشور که جزئی از سیاستها طی ۱۰ الی ۱۵ سال گذشته بوده، باید بتوانیم از ظرفیتهای بخش خصوصی و غیردولتی برای بخش لجستیک یا پشتیبانی شیرخوارگاهها بیشتر استفاده کنیم. ممکن است در برخی از استانها ظرفیت خیرین خوب باشد و ممکن است، در برخی جاها این ظرفیت در حد مطلوب نباشد و نتوانیم از آنها استفاده کنیم.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: اما مهمترین نکته برای جبران کمبود نیرو در شیرخوارگاهها این است که بسیار فعالانهتر از گذشته روی بحث فرزندخواندگی فعالیت کنیم، یعنی هر چقدر میزان فرزندخواندگی را افزایش دهیم و یا از مدلهای امین موقت و ... استفاده کنیم و تمام تلاش خود را انجام دهیم تا کودک به داخل خانواده برود، فشار در شیرخوارگاهها کمتر خواهد شد.
فرید با بیان اینکه در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دیگر چیزی به اسم شیرخوارگاه وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورها خانوادههایی از قبل شناسایی شده و آموزش داده شدهاند و کودک یا به عنوان فرزندخوانده وارد این خانوادهها میشود و یا به عنوان امین موقت کودک وارد خانواده میشود، حتی در برخی از کشورها نیز برای نگهداری کودکان به خانوادهها پول هم پرداخت میشود که البته ما هم از همین روش استفاده میکنیم و همچنین بر روی رفتارهای خانواده با کودک از طریق موسسات و خیریههایی که دارای مجوز از سازمان بهزیستی بوده، نظارت میکنیم.
وی ادامه داد: باید تلاش کنیم تا به جای اینکه ۱۵ الی ۲۰ کودک در یک مرکز داشته باشیم به یک خانواده دو بچه داده شود و بچه در خانواده نگهداری شود. از بهمن ماه نیز میزان یارانه مراکز شبه خانواده و خانواده جایگزین به ۶۵۰ هزار تومان رساندیم و امیدواریم این موضوع بتواند تداوم داشته باشد. اولویت اصلی ما این است که کودک در درون خانواده باشد و حتی هزینهای که برای نگهداری کودک در خانواده جایگزین و مراکز شبه خانواده پرداخت میشد را در یک سطح قرار دادیم و اولویت ما این است که کودک در داخل خانواده باشد.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی با بیان اینکه طی چند سال گذشته حدود ۱۰ هزار کودک در ۶۸۰ مرکز شبه خانواده نگهداری میشوند، تصریح کرد: این عدد چند سالی است که ثابت مانده و دلیل آن هم این است که ما بر روی روشهایی مانند فرزندخواندگی و امین موقت بسیار تلاش میکنیم تا از این طریق کودک در خانواده حضور داشته باشد. به طور متوسط سالانه بین ۱۷۰۰ تا ۲ هزار کودک تحت پوشش بهزیستی به انواع مختلف فرزندخواندگی به خانوادهها سپرده میشوند.
فرید ادامه داد: در مراکز، کودکان دائما با مربیهای مختلف روبرو هستند و گاهی اوقات از یک مرکز به مرکز دیگری منتقل میشوند و دائما با سبکهای مختلف تربیتی رو به رو هستند، از همین رو ارتباط عاطفی پایداری در کودک شکل نمیگیرد و این کودک در آینده نمیتواند ارتباط عاطفی پایدار داشته باشد، چراکه فضایی برای او ایجاد نشده که ارتباط عاطفی پایدار را یاد بگیرد، بنابراین تلاش ما این است که کودک هر چند برای مدتی در درون خانواده امین موقت یا خانواده جایگزین حضور داشته باشد.
وی افزود: مطالعات نیز نشان داده است که حتی اگر کودک یکسال در مکانی باشد که مربیان و مراقبان ثابت داشته باشد، اگرچه ممکن است دلبستگی ایجاد شود، اما همین مدت باعث میشود کودک رشد شناختی بهتری داشته باشد و در همه دنیا پژوهشها این موضوع را تایید میکند.
فرید تصریح کرد: اعلام کردهایم، مراکز شبه خانواده اگر به طور مثال از فرزندان ۳ تا ۶ سال نگهداری میکنند، میتوانند چنانچه تمایل داشته باشند از کودکان ۶ تا ۱۲ سال نیز نگهداری کنند. این مراکز چنانچه دارای صلاحیت باشند، ما به آنها به سرعت مجوز لازم را برای نگهداری میدهیم تا حداقل کودکی که وارد یک مرکز میشود، برای مدت زمان طولانی در یک مرکز باشد و مدام جابجا نشود.