رضا داوری اردکانی:
تفاوت دیدگاه‌ها در فرهنگ به جان مردم نفوذ کرده/ فرهنگ درگیر سوتفاهم شده است
عضو فرهنگستان علوم گفت: تفاوت دیدگاه‌ها در فرهنگ به جان مردم نفوذ کرده و امروزه فرهنگ درگیر سوء‌تفاهم شده است.
به گزارش ایلنا، رضا داوری اردکانی عصر امروز در هفتمین نشست مسئله فرهنگ در سرای اهل قلم اظهار داشت: فرهنگ وقتی نوای موفقیت دارد که با جان و مغز آن را دریابیم. وقتی بخش‌های فرهنگی سایت‌ها را باز می‌کنیم تنها سینما و تئاتر می‌بینیم و تفاوت دیدگاه در فرهنگ آن‌وقت این موضوعات به جان مردم نفوذ می‌کند و آنها را دچار سوء‌تفاهم می‌کند.
وی افزود: زندگی دو صورت دارد که به هم پیوسته‌اند و از هم جدا نیستند. یک صورت، به‌معنای زیست‌شناسی است که از تولد شروع می‌شود و به مرگ منتهی می‌شود و زندگی دیگر از مرگ شروع می‌شود، برمی‌گردد و به زندگی آینده می‌رود. زندگی دوم در مقابل فناست. براساس تفکر و ساختن و بنا کردن است. آدمی موجودی است که تاریخ را می‌سازد، ولی نه به قصد؛ بلکه با اختیار می‌سازد. آدمی‌ست که بنا می‌کند، بنای فرهنگ هم با آدمی است. علم و ادب و تاریخ و شعر با آدمی ساخته می‌شود. این یک موهبتی است که به انسان شده و هیچ موجود دیگری این موهبت را ندارد. هیچ موجود دیگری تاریخ ندارد؛ یعنی وجود خودش را پایدار نمی‌کند.
داوری اردکانی انسان را موجودی محدود دانست و گفت: ما تنها موجودی هستیم که می‌دانیم فانی و محدود هستیم و می‌خواهیم این محدودیت را در هم بشکنیم. فرهنگ، درهم شکستن این محدودیت است. بشر همیشه با فرهنگ بوده و ما هیچ بشری را نمی‌شناسیم که آداب و فرهنگ و اعتقاد نداشته باشد. در قدیم سعادت و رستگاری غایت بوده، فرهنگ در قیاس با زندگی معمولی و گذران معیشت غایت است و این زندگی باید تابع آن باشد.
داوری اظهار داشت: در دوره جدید اتفاقی افتاده و آن اینکه فرهنگ در خدمت بشر است. شما نمی‌توانید بگویید اروپا فرهنگ را پایین آورد تا سطح گذران معیشت بشر بالا برود؛ بلکه زندگی بشر را ارتقا داد. در هیچ یک از فرهنگ‌های قدیم، فرهنگ برای تمدن نیست و کمکی به آن نمی‌کند ولی در دوره جدید کل فرهنگ برای زندگی است. اصلاً مسئله فرهنگ و زندگی در دوره جدید مطرح می‌شود. به‌عنوان مثال، اومانیست‌ها بر خلاف آنچه گفته می‌شود، بی‌دین نبودند، ولی دین را به فرهنگ تبدیل کردند.
او با بیان اینکه همه بخش‌های فرهنگ به زندگی انسانی و به جامعه انسانی می‌پردازد، افزود: سیاست امروز بخشی از فلسفه و بخشی از جامعه است و همه درهم تنیده‌اند. وقتی با دقت نگاه می‌کنیم، میان سیاست و علم و فرهنگ و تاریخ، تناسب وجود دارد و این تناسب تمدن را پیش می‌برد.
داوری با اشاره به کلام حضرت علی(ع) گفت: ایشان علم را دو گونه می‌دانند، علمی که به جان می‌زند و علمی که به تن می‌زند، علمی که به جان می‌زند آدمی را دگرگون می‌کند. علمی که به تن می‌زند، تن آن را حمل می‌کند و جان را درگیر نمی‌کند. علمی که به جان بزند، معرفت و فرهنگ است.
عضو فرهنگستان علوم با اشاره ادامه نیافتن رشد فرهنگی گفت: نسل ما، شاعران بزرگ تاریخ ایران را داشته، ذوق ایرج‌میرزا، با توان ادبی ملک‌الشعرای بهار، شاعرانی چون شاملو یا اخوان ثالث دیگر تکرار نشده‌اند، بعد از صادق هدایت، هیچ داستان‌نویسی خود را با او مقایسه نمی‌کند.
