حضور نهادهای مسئول در کلاس درس خارج" آسیب‌های اجتماعی" حوزه علمیه قم/ صدور فتوی برای آسیب‌ها

به گزارش خبرنگار ایلنا، حوزه علمیه قم برای نخستین بار تصمیم به تدریس درس خارج "آسیب‌های اجتماعی" گرفته تا بدین وسیله کمکی به حل آسیب‌های اجتماعی کند و ضمن بررسی احکام آسیب‌های اجتماعی از نظر فقهی در این باره فتوا دهد. این درس توسط آیت‌الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی تدریس می‌شود.

تشکیل گروه‌های علمی در حوزه‌های مختلف آسیب‌های اجتماعی

آیت‌الله احمدی فقیه‌یزدی (مدرس درس خارج " آسیب‌های اجتماعی" در حوزه علمیه قم) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره راه‌اندازی این درس گفت: در حال حاضر هدف ما از ارائه درس خارج "آسیب‌های اجتماعی" این است که به نتیجه خوبی از این کار برسیم، ضمن اینکه برنامه‌هایی هم در این زمینه در نظر گرفته‌ایم.

به دلیل مهم و گسترده بودن آسیب‌های اجتماعی، گروه‌های علمی را تنظیم کرده‌ایم که هر کدام بخش‌هایی از این  آسیب‌ها را به منظور بررسی به عهده گرفته‌اند، بنابراین همت‌مان بر این است که این اقدامات، نتیجه صالحی داشته باشد و توفیق الهی شامل‌ حالمان شود.

وی ادامه داد: غیر از اینکه خصوصیات این آسیب‌ها را شناسایی می‌کنیم، موازین و مسائل در این رابطه را با دستورات الهی، قرآن و سنت اهل بیت تطبیق می‌دهیم. همچنین ‌به صورت جداگانه برای شناسایی آسیب‌های مختلف برنامه‌هایی داریم.

آیت‌الله احمدی‌ فقیه‌یزدی با اشاره به اینکه آسیب‌های اجتماعی گسترده هستند، گفت: به دلیل مهم و گسترده بودن آسیب‌های اجتماعی، گروه‌های علمی را تنظیم کرده‌ایم که هر کدام بخش‌هایی از آسیب‌های اجتماعی را به عهده گرفته‌اند، بنابراین همت‌مان بر این است که این اقدامات، نتیجه صالحی داشته باشد و توفیق الهی شامل‌ حالمان شود.

وی در پاسخ به این سوال که فتواهایی که برای آسیب‌های اجتماعی داده می‌شود، چه کمکی به حل این آسیب‌ها خواهد کرد؟ گفت: هر حکم و دستوری، تبعاتی دارد و حتی قوانین نیز همینطور هستند؛ یعنی یک سری تبعات منفی و مثبت دارد. همچنین احساساتی که در انسان‌ها به وجود می‌آید؛ می‌تواند منفی یا مثبت باشد و گاهی هم ممکن است، اگر احساساتِ منفی درست هدایت شود به نتیجه درست برسد، اما اگر رها شود، همان نکات مثبت باقی‌مانده نیز تبدیل به نکات منفی خواهد شد. از این رو همه چیز باید درست سنجیده و کارشناسی شود و ما باید در خصوص تبعات هر حکم و قانونی برنامه‌ریزی‌های مدون داشته باشیم.

مدرس حوزه علمیه قم افزود: این کار در هیچ جای دنیا به آن صورت که باید جدی گرفته نمی‌شود و به آن اهمیت نمی‌دهند، اما اسلام به این امر اهمیت داده، لذا وقتی دستورات قرآنی را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم کسانی که به عنوان حاکم برنامه‌هایی دارند را در این زمینه مسئول قرار داده و آنها وظیفه دارند، همه این جهات را بسنجند.

در پرداختن به آسیب‌های اجتماعی نیاز به همفکری و همکاری دانشگاه‌ها و نهادهای دیگر داریم تا آنها به لحاظ موضوع‌شناسی و به لحاظ احکامی که منطبق بر آسیب‌ها است، با ما همراهی کنند تا به نتایج خوبی در این‌باره دست یابیم.

آیت الله احمدی فقیه‌یزدی تصریح کرد: در هر صورت این بار سنگینی است و باید روی آن برنامه‌های کارشناسی صحیح انجام شود و در عین حال کسانی که بصیر به کار هستند، وارد شوند و بعد آسیب‌شناسی کنند و برای پیشگیری و جلوگیری از آن باید دستوراتی که اسلام و قرآن داده است را به درستی با مسائل روز منطبق کنند.

وی خاطرنشان کرد: فعلا شش گروه تنظیم کردیم که برای هر قسمتی از درس خارج "آسیب‌های اجتماعی" کاری را انجام می‌دهند، اما این کار گسترده است و ما برای پرداختن به آن نیاز به همفکری و همکاری دانشگاه‌ها و نهادهای دیگر داریم تا آنها به لحاظ موضوع‌شناسی و به لحاظ احکامی که منطبق بر آسیب‌ها است با ما همراهی کنند تا به نتایج خوبی در این‌باره دست یابیم. این اتفاق کاری نو است و تازه شروع شده است.

آیت‌الله احمدی فقیه‌یزدی تصریح کرد: این درس خارج فقه است و طی فراخوانی که آیت‌الله اعرافی، رئیس حوزه علمیه داده بودند، تعدادی از ما نزد ایشان رفتیم و فهمیدیم که بالاخره نیاز است، دو روز در هفته این درس را آموزش بدهیم. البته خیلی واضح است که این کار گسترده است و ما به آن اندازه‌ای که توان داشتیم، کار را شروع کردیم.

حضور نهادهای مرتبط با آسیب‌ها در کلاس درس خارج "آسیب‌های اجتماعی"

وی با بیان اینکه ارگان‌هاو نهادهایی که در زمینه آسیب‌های اجتماعی فعالیت دارند، می‌توانند در این زمینه سوالات خود را عنوان کنند، گفت: برخی از این ارگان‌ها هم در کلاس‌های ما شرکت می‌کنند، اما با توجه به پیچیدگی مساله، این ارگان‌ها با بصیرتی که در آسیب‌های اجتماعی دارند، می‌توانند به ما نیز کمک کنند حتی سوالاتشان هم برای ما کمک‌کننده است، زیرا می‌خواهیم بر اساس آن برنامه‌ریزی علمی و فقهی داشته باشیم.

 ارگان‌های مربوطه با بصیرتی که در آسیب‌های اجتماعی دارند، می‌توانند به ما کمک کنند، حتی سوالاتشان هم برای ما کمک‌کننده است، زیرا ما می‌خواهیم براساس سوالات آنها برنامه‌ریزی علمی و فقهی داشته باشیم.

مدرس حوزه علمیه قم افزود: این ارگان‌ها از قبل هم خیلی جدی بودند، اما عمده مساله فراتر از این حرف‌هاست، زیرا انسان مسائل خیلی بزرگ و ابعاد وسیعی دارد که باید به آن رسیدگی کرد. قرآن برای انسان اهمیت ویژه قائل است، زیرا فطرت انسانی به همه موجوات عالم ارائه شد، اما هیچ کدام نپذیرفتند و تحمل نکردند جز انسان، اما همین انسان با جهالت به خودش ظلم می‌کند. اگر انسان با علم  و دانش جلو برود و ظلم نکند، کامل است و رشد می‌کند و هیچ آسیبی هم او را گرفتار نخواهد کرد.

آیت‌الله احمدی فقیه‌یزدی گفت: البته در این جا مساله مهم برای ما انطباق است که این جدا از جنبه فقهی انطباق مسائل حکمی قرآن بر موارد است و در واقع اجتهاد جدا می‌خواهد، نخست اجتهاد در استنباط اصل حکم و دوم اجتهاد در انطباق حکم بر موضوع. به همین دلیل از کسانی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، کمک می‌خواهیم تا در این زمینه با ما همکاری کنند.

اصلاح جامعه مهم‌تر از اصلاح فرد است

وی درباره صدور فتوا در حوزه آسیب‌های اجتماعی گفت: این جا مهم تعریف انسان است. بنا به تعریفی که قرآن از انسان دارد، باید آسیب‌ها و مسائل انسان بر اساس آن تحلیل شود.

اگر انسان اراده الهی و خدایی داشته باشد، جامعه به سمت ارزش‌ها خواهد رفت و دیگر آسیب‌ها انسان را تهدید نخواهد کرد.

او اضافه کرد: قرآن مسائل اجتماعی را مهم‌تر از مسائل فردی می‌داند. اصلاح فرد خیلی مهم است، ولی بالاتر از اصلاح فرد، اصلاح جامعه را عنوان می‌کند و می‌فرماید: آمدن پیغمبران پشت سر هم به این دلیل است که قوانین و مقررات با فطرت انسانی منطبق شوند تا جامعه رو به عدل و درستی حرکت کند، اما جوامع  بشری تا می‌خواهند به این جو نزدیک شوند، هوای نفس، گرفتاری‌، خودبینی‌، خودپسندی‌، ‌قلدری و... اوضاع را به هم می‌زند و خراب می‌کند.

مدرس درس خارج "آسیب‌های اجتماعی" در حوزه علمیه قم در پایان اظهار داشت: انسان باید صاحب علم و عدل باشد. اراده داشتن نیز بسیار مهم است، اینکه انسان اراده الهی و خدایی داشته باشد، جامعه به سمت ارزش‌ها خواهد رفت و خلیفه الله نیز ارزشمند می‌شود و دیگر آسیب‌ها انسان را تهدید نخواهند کرد.