کاسبی مدیران شهری و تهرانی‌ها از پایتخت/ آینده تهران را فروخته‌اند
رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران گفت: تهران از طرف مردم آن و مدیریت شهری مورد کاسبی قرار گرفته است.
حسین ایمانی جاجرمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره تعیین روزی با عنوان «روز تهران روز پایتخت» در تقویم عمومی کشور با بیان اینکه معمولا تمام شهرهای دنیا روزی را به عنوان روز تولد خود جشن می‌گیرند، گفت: چنین اقداماتی معمولا جنبه توریستی داشته و کارناوال‌ها و مراسمی نیز در این روز برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: معمولا چنین جشن‌هایی محلی بوده و نیازی نیست؛ حالت ملی پیدا کند، مگر اینکه بگوییم؛ تهران کارکردهای ملی دارد و همه کشور باید آن را جشن بگیرند که این هم توجیه ندارد، لذا مشخص نیست با وارد کردن این روز در تقویم قرار است؛ چه کاری انجام دهیم که ضروری است، توجه همه کشور به روز تولد این شهر جلب شود.
دلیلی برای ورود نام تهران در تقویم وجود ندارد
ایمانی جاجرمی با تاکید براینکه سایر شهرهای کشور هم می‌توانند؛ چنین تقاضایی داشته باشند که با احتساب 1100 شهر در کشور روزهای سال در تقویم کم می‌آید، خاطرنشان کرد: این نکته را باید در نظر گرفت که شهرها با هم رقابت دارند و امتیاز خاص درنظر گرفتن برای تهران به لحاظ عدالت سیاسی، اجتماعی و ... چندان پسندیده نیست، لذا تهران و همه شهرها می‌توانند؛ روز تولد خود را صرفا در سطح محلی جشن بگیرند.
وی با اشاره به اهمیت برخی شهرها برای کشور خود اظهار کرد: به عنوان مثال شهر استالینگراد که در مقابل ارتش نازی مقاومت کرد و 70 درصد جمعیت آن کشته شدند، می‌تواند؛ دارای اهمیت ملی باشد، اما تهران برای کشور کار و فداکاری خاصی نکرده است و شهر خرمشهر و آبادان برای چنین اقدامی مناسب‌تر به نظر می‌رسند.
رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران با تاکید براینکه اگر قرار است؛ اسم شهری در تقویم ثبت شود باید خرمشهررا در اولویت قرار داد، زیرا این شهر به خاطر کشور هزینه داده است، تصریح کرد: تهران در جنگ تخریب نشده و جمعیت خود را از دست نداده است؛ برعکس چاق‌تر و فربه‌تر شده است که این موضوع به ضرر این شهر تمام شده و بیماری آن را در پی داشته است، اما آبادان و خرمشهر نابوده شده‌اند و هنوز هم سرپا نشده‌اند، لذا اگر قرار است به شهری ادای احترام بکنیم؛ آبادان، خرمشهر، کرمانشاه، سنندج، سوسنگرد و هویزه باید در تقویم قرار بگیرند.
وی خاطرنشان کرد: برای تقدیر از یک شهر باید کارنامه آن شهر بررسی شده و مشخص شود؛ آن شهر چقدر برای منافع ملی کشور فداکاری کرده، این درحالی است که اگرچه بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاری‌ها در تهران انجام شده و مسئولان کشور نیز در تهران حضور دارند، اما کار و فداکاری خاصی که ارزش ملی داشته باشد، انجام نداده است.
جاجرمی ادامه داد: اگر تهران را به خاطر دوران مشروطه مورد تقدیر قرار دهیم؛ تبریز و اصفهان و رشت بر تهران مقدم هستند واگر بحث دفاع مقدس است که شهرهای خرمشهر و آبادان و کرمانشاه و سنندج در اولویت قراردارند.
این جامعه‌شناس شهری در خصوص اینکه می‌گویند؛ تهران ام‌القرای کشورهای اسلامی است، گفت: آیا واقعا می‌توانیم تهران را با چنین وضعیتی به عنوان الگو به کشورهای اسلامی معرفی کنیم؟ زیرا اگر شاخص‌های بین‌المللی کیفیت زندگی را بپذیریم، شهر تهران بر اساس این استانداردها واقعا پرمساله بوده و رتبه خوبی ندارد.
تهران شرایط بسیار بدی دارد
وی تصریح کرد: تهران به لحاظ ساخت و ساز شرایط بسیار بدی داشته و قسمت عمده‌ای از فضاهای آن ساخته شده است. پیاده‌رو ندارد، بحث محله تقریبا در آن از بین رفته است و از آنجایی که شهری جوان است؛ آثار تاریخی چندانی هم ندارد، باید دید چه چیزی باعث می‌شود که تهران را ام‌القرای کشورهای السلامی بنامیم؟ مصلی این شهر سال‌هاست که در حال ساخت بوده و هنوز به پایان نرسیده است. فرودگاه این شهر نیز شرایط بسیار بدی دارد؛ عمر تاسیسات زیربنایی آن نیز به پایان رسیده است و به لحاظ ترافیکی هم مشکلات عدیده‌ای دارد.
جاجرمی با تاکید براینکه برای حضور در یک رقابت باید مزیت‌هایی داشت، در غیر این‌صورت مورد تمسخر قرار می‌گیریم، افزود: آیا تهران می‌تواند با استانبول، قاهره و... به لحاظ شهری و تاریخی رقابت کند؟
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه تهران عمدتا کارکرد سیاسی –اداری داشته است و شهرهایی مثل تبریز، اصفهان و مشهد قدمت بیشتری دارند، اظهار کرد: مشارکت‌های مردمی در تبریز بی‌نظیر است یا شهرسازی ایرانی اسلامی را در اصفهان شاهد هستیم، اما آنچه به دست قاجار در تهران ساخته شده در برابر آثار تاریخی شیراز و اصفهان ارزش زیادی ندارد.
وی با تاکید براینکه ما هم کار زیادی برای تهران انجام نداده‌ایم، یادآور شد: پیش از انقلاب قرار بود یک مرکز شهری مدرن در تپه‌های عباس‌آباد به عنوان شهرستان پهلوی ساخته شود که قدرت رقابت با سایر مراکز شهری مدرن دنیا را داشته باشد، اما آن پرورژه به دلیل جاه‌طلبی رژیم گذشته و کمبود منابع مالی عملا بسته شد. بعد از انقلاب هم به علت درگیری در جنگ و ضرورت بازسازی کشور عملا شهر تهران به دست فراموشی سپرده شد.
دل تهرانی‌ها برای تهران نمی‌سوزد
این جامعه‌شناس شهری با بیان اینکه برای عمران این شهر تنها به ساخت چند بزرگراه اکتفا کردیم که باعث افزایش حمل و نقل با خودرو شخصی شده و در واقع به ضرر این شهر بوده و آلودگی و ترافیک آن را رقم زده است، اظهار کرد: از دهه 70 به بعد آینده شهر تهران فروخته شد به بیان دیگر هر نقطه این شهر که قابل ساخت بوده و می‌توانست به فضای سبز و مدنیت و فضاهای شهری اختصاص یابد را فروخته‌ایم؛ یعنی تهران از طرف مردم آن و مدیریت شهری مورد کاسبی قرار گرفته است.
جاجرمی با تصریح براینکه مردم تهران دلشان برای این شهر نمی‌سوزد و برای هیچ کس آینده شهر و محله مهم نیست، اضافه کرد: سوال من این است که چرا شهردار پاریس اطراف برج ایفل تراکم نمی‌فروشد یا شهردار لندن در جاهایی که ارزش تجاری بالا دارد؛ چنین کاری نمی‌کند، دلیل این موضوع ترس آنها از واکنش مردم است، اما در سکوت دولت، مردم و مدیریت شهری، شهر فروخته شده و چیزی برای حضور آن در مسابقه جهانی باقی نمانده است.
وی با اشاره به پایین بودن رتبه ایران در گزارش سالانه موسسه مرسر تاکید کرد: این موسسه هرساله درباره کیفیت زندگی در شهرهای مختلف گزارشی را ارائه داده و شهرها را رتبه‌بندی می کند، لذا اگر می‌خواهند برای تهران کاری کنند باید شرایطی فراهم کنند که رتبه تهران در شاخص‌های این موسسه دو پله رتبه بالاتر برود.