بروز بیماری‌های نوظهور در حوضه دریاچه ارومیه محتمل است

به گزارش ایلنا از پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، علیرضا سید قریشی در حاشیه بازدید از سایت توسعه کشاورزی پایدار در حوضه دریاچه ارومیه در جمع خبرنگاران افزود:پارک ملی دریاچه ارومیه با وسعتی حدود پنج هزار و 700 کیلومترمربع ثبت بین المللی شده و وسعت حوضه آبریز این دریاچه نیز 57 هزار کیلومترمربع است.

وی اظهار کرد: در 30 تا 40 سال گذشته به دلیل سوءمدیریت در منابع آبی و کاهش بارندگی و افزایش دما شاهد تغییر در اکوسیستم دریاچه ارومیه شدیم.

وی افزود: از اواخر دهه 70 وارد یک دوره کاهش بارندگی و خشکسالی شدیم که برخی از کارشناسان معتقدند زمان شروع بحران دریاچه از این دهه است اما واقعیت این است که کاهش بارندگی سبب کم شدن روان آب ها به سطح دریاچه ارومیه شد.

قریشی ادامه داد: از سال 81 و 82 که تا حدودی میزان بارندگی به حد طبیعی رسید ، متاسفانه ورودی روان آب ها دیگر به وضعیت قبل بازنگشت که این نشان دهنده مدیریت نادرست منابع آبی در این حوضه آبی است.

قریشی ادامه داد: توسعه کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بدون در نظر گرفتن توان منابع آبی و حقابه این دریاچه انجام شد بنابراین عوامل مختلف از جمله دخالت های انسانی و مسایل طبیعی در کنار هم دریاچه را به شرایط بحرانی کنونی کشاند.

وی گفت: در 18 سال گذشته میزان متوسط ورودی آب به دریاچه ارومیه 2.4 میلیارد مترمکعب بوده است در حالی که در 42 سال اول این میزان 4.9میلیارد مترمکعب بود؛ به عبارتی در چند سال گذشته حدود 300 میلیون مترمکعب آب ورودی به دریاچه ارومیه کاهش یافته است.

وی گفت : هرچقدر منابع آبی کاهش یافت، سطح زیر کشت افزایش یافت که این مساله موجب شد آب ورودی به دریاچه ارومیه در حد بسیار زیاد و محسوس کاهش یابد که همزمان با آن نیز افزایش دما و تبخیر را نیز شاهد هستیم.

وی ادامه داد: از سال 76-77 تاکنون تراز آب دریاچه ارومیه حدود 8 متر کاهش یافته است و اکنون قطعا برای احیای مجدد آن باید تمام این عوامل مدنظر قرار گیرند، از سطح تراز هزار و 278 در سال 76 اکنون به تراز 1270.61 رسیده ایم.

وی تاکید کرد: سازمان محیط زیست مخالف توسعه نیست اما در حاشیه اکوسیستم هایی مانند دریاچه ارومیه اولویت باید مدیریت توسعه پایدار باشد.

قریشی گفت: در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه قطعا مشکلاتی مانند بروز گرد و غبار نمک از سطح دریاچه ، کاهش شدید سطح آب های زیرزمینی و احتمال بروز بیماری های نوظهور مواجه خواهیم شد.

وی گفت: به علت خشک شدن سطح دریاچه ، جزایر موجود در آن به هم متصل شده اند بنابراین احتمال دارد حیات وحش موجود در این جزایر خارج و شرایطی بحرانی را در منطقه ایجاد کنند.

وی ادامه داد: در حال حاضر سطح تراز اکولوژیک دریاچه (حداقل تراز آب دریاچه) هزار و 274 متر از سطح آب های آزاد است که در حال حاضر 3.46 متر کمتر از این تراز اکولوژیک قرار دارد.

وی با اشاره به این که با یک سری اقدامات انجام شده و میزان بارندگی سطح تراز آب دریاچه ثابت مانده است، گفت: در چند سال گذشته به طور معمول در فاصله دو سال بین 20 تا 30 سانتی متر سطح آب دریاچه کاهش می یافت اما امسال این وضعیت تثبیت شده است به طوری که سطح تراز آب دریاچه در سال گذشته 1270.68 متر بود که این تراز امسال به 1270.61 رسیده است.

قریشی ادامه داد:پتانسیل آب تجدیدپذیر در حوضه دریاچه ارومیه 7 میلیارد مترمکعب است که معمولا برای 20 تا 40 درصد این پتانسیل در سطح جهانی برنامه ریزی می شود در واقع به نوعی ذخیره سازی می شوند. شاخص سازمان ملل برای آب های تجدیدپذیر به این گونه است که اگر از 20 درصد استفاده شود ایمن ، 20 تا 40 درصد قابل قبول و بیش از 40 درصد پرخطر است در حالی که در حوضه دریاچه ارومیه از بیش از 70 درصد این پتانسیل استفاده می شود.

دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران و در منطقه آذربایجان واقع شده است. این دریاچه طبق آخرین تقسیمات کشوری، بین دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی تقسیم شده است. دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه آب شور دنیا است.

آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتا از رودخانه های زرینه رود، سیمینه رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می شود.

چند سالی است به علت خشکسالی و مدیریت نادرست منابع آب این حوضه آبی به خشکی مواجه شده و اکنون بیش از 95 درصد آب خود را از دست داده است.