واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی بسیار خطرناک است/ میراث فرهنگی را نباید قربانی منافع خود کنیم

حکمت الله ملاصالحی در مورد واگذاری کاروانسرای بیستون به بخش خصوصی برای تبدیل‌شدن به مرکز اقامتی گفت: واگذاری بناها و بافت‌های تاریخی کشور به بخش خصوصی بسیار کار خطرناکی است، اما متاسفانه شاهدیم ارزش‌های فرهنگی در حال سلاخی‌شدن در  محراب سود هستند.

وی افزود: در همه جای دنیا مرسوم است که گاهی تنها برای صیانت از یک بنای تاریخی از بخش خصوصی و حتی کارشناسان مردمی استفاده می‌شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: هیچ وقت نمی بینیم که  برای چنین طرح هایی از کارشناسان استفاده کنند، یا برنامه‌ریزی از پیش داشته باشند و یا نشست و سمیناری برای ارزیابی سود و زیان این گونه برنامه ها با حضور کارشناسان برگزار کنند؛ در حالی که انجام این اقدامات نیاز به کارشناسی دقیقی دارد تا مشخص شود، بخش خصوصی و یا سازمان‌های مردم نهاد تا چه حد می توانند، در چنین مباحثی وارد شوند، نه این که به صورت یکباره اعلام شود که فلان اثر به صورت کلی واگذار شد.

وی با بیان اینکه این نگرانی وجود دارد که همین کار را  با تخت جمشید و میدان نقش جهان نیز انجام دهند ، گفت: در سال‌های پیش شاهد بودیم که چه بر سر منابع طبیعی و محیط زیست آوردند و حالا که دست سودجویان از آن کوتاه شده نوبت به میراث فرهنگی رسیده است.

 این استاد دانشگاه آتن در پاسخ به این سوال که آیا در کشورهای دیگر نیز چنین واگذاری‌هایی صورت می گیرد، توضیح داد: در کشورهای دیگر برنامه‌هایی که در زمینه همکاری با  بخش خصوصی وجود دارد، قابل قیاس با آنچه در ایران می‌بینیم، نیست. آنجا در راستای صیانت از میراث فرهنگی و توسعه میراث فرهنگی است و بخش خصوصی بدون چشم داشتی کمک می کند، اما در ایران بخش خصوصی در پی استفاده خودش است.

ملاصالحی با بیان اینکه نگرانم که فردا موزه ها را هم به بخش خصوصی واگذار کنند، افزود: اینها میراث هزاران نسل است و تنها برای ما نیست، چگونه می‌توانیم این میراث را قربانی منافع خود کنیم؟

پایه‌گذار فلسفه باستان شناسی در ایران اظهار کرد: در یونان که کشوری کوچک و با امکانات مالی محدود است،  بخش خصوصی ثروتش را برای صیانت از تاریخ کشورش هزینه می کند و تمامی مدیران نیز اهمیت ویژه‌ای برای این حوزه قائل هستند، اما در ایران کمتر  شاهد چنین وقایعی هستیم.

وی ادامه داد : برای نمونه شهرداری تهران ممکن است، برای یک پل هزینه های گزافی را بپردازد اما برای بافت تاریخی تهران که با تاریخ معاصر ایران در هم تنیده شده است، هزینه آنچنانی نمی‌شود. این در حالی است که می شود؛ تهران را به بهشتی از بافت های سنتی تبدیل کرد تا مهری بر هویت تهران باشد و  شناسنامه تهران در جهان اینگونه معرفی شود،  اما اصلا به چنین مسائلی اهمیت نمی‌دهیم.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: به هر حال  واگذاری کاروانسرای بیستون خطرات بسیاری دارد، من آرزویم احیای این بناهاست، اما  نه به این شکل، بلکه باید در کنار این آثار بناهایی متناسب ساخته شود تا این بافت‌ها به عنوان موزه رونق بگیرند، نه اینکه مستقیم وارد بنا شویم، زیرا در این صورت بنا آسیب خواهد دید.