در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
انسداد چاههای مجاز و غیرمجاز برای پیشگیری از برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی
رییس سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به برنامههای پیشگیری از فرونشست گفت: زمانی منافع ملی ما ایجاب میکند، حتی چاههای دارای مجوز نیز باید بسته شود.
«محمد حسن نامی» رییس سازمان مدیریت بحران کشور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره فرونشست و اقداماتی که در راستای کاهش این بحران در کشور انجام شده است، گفت: فرونشست به عواملی نظیر برداشت بیش از حد نصاب آبهای زیرسطحی و همچنین تخلیه گاز، نفت و… وجود دارد. برای رفع فرونشست هم راهی وجود ندارد، مگر اینکه بتوانیم آن را تامین کنیم.
وی ادامه داد: در مباحث بینالمللی اینگونه مطرح میشود که وقتی بیش از ۲۰ درصد آبهای زیرسطحی برداشت شود در واقع از خط قرمز برداشت آب عبور کردهایم. این در حالی است که ما در برخی از دشتها بیش از این مقدار آب برداشت کردهایم. به طور مثال مشهد در دهه ۵۰ بعد از ۲۰ الی ۲۵ متر کندن زمین به آب میرسیدیم، اما الان باید ۳۵۰ متر به بالا حفاری کرد تا به آب رسید و این نشان میدهد که ما از این خط قرمزها خیلی بیشتر برداشت کردهایم که این امر باید جبران شود.
رییس سازمان مدیریت بحران کشور خاطرنشان کرد: البته ما در این خصوص برنامههایی داریم که این برنامهها نیاز به کارهای جدی دارد از جمله ایجاد سدهای زیرزمینی در مناطقی که دارای فرونشست است به ویژه در مناطق شرق کشور که خشک و نیمه خشک هستند. سدهای زیرزمینی تونلهای بزرگی هستند به طور مثال تونلهایی به طول ۵ کیلومتر به ارتفاع ۱۵ الی ۲۵ متر با عرض ۱۰ تا ۲۰ متر که با تونلهای فرعی در ارتباط است و آبهای سطحی به این تونلها هدایت میشود. با این کار در حقیقت هم آب بیشتری به سفرههای زیرزمینی منتقل میشود و هم این کار میتواند از فرونشست جلوگیری کند.
نامی تصریح کرد: در فرودگاهها به ویژه در باند برخاست و نشست هواپیما باید درخصوص زیرسازی آن اقدامات سازهای مناسب انجام شود تا فرونشست باعث نشود، مشکلاتی برای هواپیما در هنگام فرود ایجاد شود. در مناطقی که راهآهن عبور میکند و یا تاسیسات حساس و حیاتی و قابل حفاظت هستند ما در مرحله اول برای این مکانها برنامه داریم البته این اقدامات طبق برنامه نیاز به هزینه دارد و به ترتریب کار را شروع کردهایم و این اقدامات در حال انجام است.
وی ادامه داد: اولین کمک به جلوگیری از فرونشست این است که از برداشت آبهای زیرسطحی جلوگیری کنیم و این برداشت را به ترتیب کم و کمتر کنیم تا آبهای دریافتی یعنی نزولات آسمانی بتواند بخشی از آبهای زیرزمینی را تامین کند. همانطور که مستحضر هستید وقتی که برداشت آب از سفرههای زیرزمینی انجام میشود اگر بعد از مدتی آب در این سفرههای زیرزمینی جایگزین نشود به ترتیب این سفرهها از بین میرود و مرگ سفرههای زیرزمینی را شاهد خواهیم بود و بعدها اگر آبی هم وجود داشته باشد دیگر سفره زیرزمینی وجود ندارد که این آب در آنجا جایگزین شود در نتیجه تلاش ما حفظ سفرههای زیرزمینی است.
رییس سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به اینکه ما همچنان تعداد زیادی چاه بدون مجوز و با مجوز داریم، گفت: زمانی منافع ملی ما ایجاب میکند که حتی چاههای دارای مجوز نیز بسته شود. امروزه فرهنگ ویلانشینی به ویژه ویلاهای نزدیک شهرها به صورت یک فرهنگ رایج درآمده است و همه تلاش میکنند تا در این ویلاها آب هم داشته باشند و این آب بیشتر در استخرها استفاده میشود آب این استخرها در ۴ ماه گرم سال یعنی از ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریور نزدیک به یک سوم آن تبخیر میشود. خوشبختانه وزارت نیرو و برخی از سازمانهایی که در این خصوص درگیر هستند برنامههای خوبی در این خصوص داشتهاند و قوه قضاییه نیز پشتیبانی خوبی از این اقدامات داشته است تا این چاهها پر شوند یا به گونهای مسدود شوند که مطمئن شویم آبی از چاه کشیده نمیشود. این کار در حال انجام است اما نیاز به پیگیری بیشتری دارد تا این چاهها کم و کمتر شود.