معاون وزیر آموزش و پرورش:
بخشی از جدول عناوین دروس از دهه ۸۰ تاکنون تغییری نداشته است
معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از تشکیل کارگروه بازنگری کتب دوره متوسطه دوم خبر داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حجت‌الاسلام والمسلمین «علی لطیفی» معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه سند تحول از سال ۹۰ تألیف شده و نظام آموزشی ۶_۳_۳ به وجود آمد، بیان کرد: آن زمان سازمان مکلف شد یک سری کتب درسی برای سال ششم تحصیلی که ایجاد شده بود تهیه کند. سازمان ناگهان درگیر فرایند تولید شد بدون اینکه پیش نیازهای کافی داشته باشد. کتاب درسی قبل از نگاشت نیازمند طرح نقش و برنامه است. به واسطه فشار زمانی که روی سازمان بود و پیش نیازهایش تعبیه نشده بود کار خودش را پیش برد و فقط توانستیم تعدیل مطالب کتب درسی را پی بگیریم. این اقدامات را همسوسازی نام نهادند و معتقد بودند که تحولات متناسب با اسناد نیست و با توجه به محدودیت زمانی همسوسازی شده است. آموزش معلمان و انسجام کتاب‌ها در آن دوره انجام‌شده بدون اجرای آزمایشی سراسری اجرا می‌شدند.
لطیفی ادامه داد: در همه جای دنیا فرایند تألیف کتاب درسی به این گونه است که دوره آزمایشی را طی می‌کنند اما از سال ۹۱ تا ۹۷ بدون طی دوره آزمایشی برای کتب، کار پیش رفت اجرای کتاب نو نگاشت بدون دوره آموزشی موجب می‌شود معلمان ندانند چه باید بکنند. از سال ۹۸ فرایند زحمت‌آور پایان یافت و سازمان برای اجرای اسناد تحولی و کتب درسی اقدام کرد.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: پرسش‌های جدی وجود دارد و یکی از این پرسش‌های جدی این است که مگر محتوای آموزشی نباید متناسب با نیاز دانش آموز و جامعه باشد؟ چرا هنوز محتوای آموزش و تاکید آن روی دروسی است که خلاصه شده فضای مطالب دانشگاهی است پس نیاز زندگی فردی و جمعی دانش آموزان کجا باید پاسخ داده شود؟ تا کی صرفا سازمان پژوهش می‌خواهد خودش تألیف کننده کتاب درسی باشد؟ قرار نیست چارچوب کتب درسی با اقتضائات بومی هماهنگ شود و از ظرفیت‌های متعدد بیرون از سازمان استفاده کرد؟ آیا محتواها باید صرفا در قالب کتاب باشد؟ آیا جز کتاب نمی‌توان محتوا را در قالب‌های دیگر و جدیدی تعریف کرد؟ هدف دوره‌های تحصیلی چیست و…
او افزود: نقشه راه اجرایی‌سازی برنامه درسی در مدرسه کاری بود که ما برای پاسخ به این سوالات انجام دادیم. ما باید سه خدمت به مدرسه برسانیم؛ باید راهنمای عملی برای برنامه درسی ملی در سطح مدارس ارائه بدهیم. عوامل مدرسه باید آگاه باشند تا برنامه درسی را چگونه اجرا کنند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تاکید کرد: برخی انتظارات در سطح کتاب درسی تامین نمی‌شود و برنامه می‌خواهد پس مدرسه باید شرایطی داشته باشد تا برنامه‌هایش را اجرا کند. به مدرسه ابتدایی باید بگوییم هدف برنامه درسی چیست؟ ماموریت دوم ما این است که دست معلم و مدرسه را از محتوا و منابعی که اهداف تعلیم و تربیت را تأمین می‌کند پر کنیم. ما صرفا نباید کتاب‌های واحد و یک دست به معلمان بدهیم شاید گاهی برخی فعالیت‌ها و مواد چندرسانه‌ای بتواند به ما در کلاس درس کمک کند. لزوما قرار نیست سازمان این مواد و منابع را تولید کند البته رهاسازی صورت نمی‌گیرد و در گام‌های اول خودمان هم در تولید حضور داریم.
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی در مورد هشت گام در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بیان کرد: تدوین چارچوب انسجام بخش به برنامه درسی و محتوا یکی از گام هاست. در این راستا تدوین نظام‌واره‌های شایسته‌های پایه و عمومی را پی گیری کردیم و اعتباربخشی برای آن انجام شده. چهار شایستگی هویت ایرانی اسلامی و توانمندی هویتی مورد نیاز دانش آموز با سه بعد دینی، معنوی، انقلابی و جنسیتی و خانواده در این هویت بخشی مورد تاکید است. دومین شایستگی، شایستگی تفکر و تعقل است. شایستگی تفکر ابعاد حقیقت جویی، تمرکز و بینش و تفکر نقادانه، جستجوگری کنجکاوی و خلاقیت دارد. شایستگی دیگر ارتباط موثر و مسئولانه است. ضعف زمینه‌های ارتباطی یکی از ضعف‌های امروز بچه‌های ماست. شایستگی دیگر خودسازی یا مدیریت خود است.
به گفته معاون وزیر یکی از نقص‌های سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نبود مطالعات جدید نیازسنجی فرهنگی و تربیتی است که بدانیم که آسیب‌هایی داریم و نیاز دانش آموزان چیست که باید تامین شود. او گفت: با کمک یافته‌های سایر مراکز و تعامل با ۴۰ مرکز بالغ بر ۱۰۰ پژوهش به دست ما رسید و مجموعه‌ای مهارت و مفاهیم ضروری برای دانش آموزان را تهیه کردیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اضافه کرد: در گام دوم طرح واره تحولی راهنمای برنامه درسی را اصلاح خواهیم کرد و نگارش نهایی آن انجام می‌شود و ۱۱ حوزه یادگیری در برنامه درسی تعریف شده و نقشه کلی یادگیری در این سیر با شایستگی‌ها تلفیق می‌شود.
لطیفی عنوان کرد: بازطراحی جدول عناوین دروس و زمان آموزش از دیگر تحولات است. بخشی از جدول عناوین دروس از دهه ۸۰ تا کنون تغییری نداشته است. هم اکنون چهار رشته نظری و دو شاخه فنی و حرفه‌ای و کاردانش داریم حالا اینکه باید این وضعیت همین‌گونه باقی بماند یا تغییر کند از پرسش‌های سال‌های اخیر است و ما کارگروهی را تشکیل داده‌ایم تا بازنگری دوره متوسطه دوم صورت بگیرد.
او گفت: بررسی طرح مطالعاتی و سرکشی همکاران ما به مدارس مختلف سراسر کشور در راستای تهیه راهنمای عمل مدرسه، متناسب با اقتضائات زیست بوم از دیگر کارهایی است که صورت گرفته است.
لطیفی با اشاره به دوره تربیت مولف که‌این روزها در مدرسه دارالفنون برگزار می‌شود، گفت: از معلمان با تجربه شهر تهران، شهرستان‌های آن و استان البرز دعوت کردیم تا در بسته‌های یاددهی و یادگیری و تألیف کتب مشارکت کنند و کمک آن‌ها را داشته باشیم.
معاون وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: ۵۶ کتاب از سال قبل تقویت یا بهسازی شد مثلا از منظر سواد رسانه‌ای و مجازی این تغییر در کتب ابتدایی رخ داد. موارد جدیدی از اسناد مرتبط با اسناد لانه جاسوسی نیز البته با حساسیت متناسب با سن دانش آموزان و هم سو با محتوای درسی به کتاب‌ها اضافه شد و ۳۰ سند از استاد لانه جاسوسی به کتاب‌ها اضافه شد. ۳کتاب نو نگاشت داریم که برای اجرای آزمایشی است.کتاب کار و فناوری نیز نو نگاشت است. بخش قابل توجهی از این کتاب رمزنگاری شده و محتوای چندرسانه‌ای دارد. همچنین ۹ هزار و ۸۵ محتوا را در قالب رمزینه در کتب درسی داشتیم که متنوع هم بودند و قطعا یادگیری را ارتقا می‌بخشد.
او گفت: سال قبل ۷۰ درصد کاغذ کتاب از شرکت‌های داخلی و ۱۰۰ درصد مقوای کتاب داخلی بود. امسال کل فرایند تهیه کاغذ از محل شرکت‌های داخلی تهیه می‌شود و این افتخاری برای نظام آموزش و پرورش کشور است. برای سال تحصیلی ۱۴۰۳ به تهیه ۱۰۰ درصدی کاغذ و مقوای کتب درسی می‌رسیم.
