رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با در گفتوگو با ایلنا:
ضرورت ورود نهادهای نظارتی به مسئله «سلبریتیسازی کودکان در فضای مجازی»/ والدین نباید کودک را ابزار تفاخر و درآمدزایی کنند
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک بر ضرورت ورود نهادهای نظارتی به مسئله «سلبریتیسازی کودکان در فضای مجازی» تاکید کرد.
«مجتبی همتی فر» رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در خصوص کار کودکان در فضای مجازی و آموزش در خصوص این موضوع عنوان کرد: بحث استفاده از کودک در فضای مجازی تحت عناوینی مانند مدلینگ و… بیشتر به والدین آنها برمیگردد؛ کودک فهمی از این اتفاق ندارد و این والدین هستند که معمولا خواسته یا ناخواسته درگیر فضایی میشوند که کودکشان در مسیری قرار داده میشود که تناسبی با هدف دوره کودکی ندارد و به نوعی ابزار درآمد اقتصادی یا کسب شهرت و… میشود.
او تصریح کرد: این موضوع با حقوق کودک نیز در تعارض است. بخشی از وظایف سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک این است که به حقوق کودک توجه کند، اما صرفا مسئولیت سازمان ما نیست. در تعریفی که از کار در فضای مجازی میشود، اگر یکی از مصادیق کودک آزاری محسوب شود، چه بسا بتوان برخورد قانونی با این کار کرد که البته این اقدام از وظایف قوه قضاییه است.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک ادامه داد: وجهی که ما در نظر داریم این است که چنین موضوعی نیاز به فرهنگسازی دارد. ما باید کاری کنیم والدین کودکان را ابزار تفاخر قرار ندهند. موضوع کار کودکان در فضای مجازی شکلهای مختلفی میتواند داشته باشد؛ خانواده ممکن است او را ابزار فخر فروشی کند گاهی هم ممکن است برای نابغه نشان دادن فرزندشان او را وارد آموزشهایی کنند که ارزش دریافتی ندارد و ما اصلا چنین اقداماتی را توصیه نمیکنیم.
همتی فر با بیان اینکه والدین باید در ورود به این فضاها مراقبت کنند، اضافه کرد: خانواده در این شرایط گاهی کودک را وارد فعالیتهای نمایشی میکند و با ایجاد فضای کسب و کار، از طریق کودک درآمدزایی میکند و در این وضع کودک ممکن است آسیب ببیند و نتواند دوران کودکی خود را به شکل مناسبی طی کند و تحت شعاع قرار بگیرد و چه بسا از مسیر طبیعی منحرف شود و اثرات روانی روی او گذاشته شود. از سوی دیگر کودک ممکن است تبدیل به یک سلبریتی و فرد مشهور شود که این مورد نیز واقعا برای کودکان توصیه نمیشود و نیاز است که نهادهای نظارتی به این موضوع ورود پیدا کند و سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تا جایی که امکانات در اختیار دارد میتواند به این موضوع ورود پیدا کند.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در ادامه در پاسخ به پرسشی در مورد سنجش میزان هوش کودکان توضیح داد: براساس سند تحول بنیادین باید پرونده رشدی تربیتی را از بدو تولد تا پایان دوره تحصیل افراد تشکیل دهیم که بخشی از این کار زیر نظر سازمان آموزش و پرورش استثنایی است و با مشارکت یکدیگر این کار را انجام میدهیم. سنجهها و شاخصهایی وجود دارد و مسیرهایی طراحی شده تا سلامت بچهها را بتوان ثبت کرد؛ مثلا ببینیم کودک قد و وزن و رشد مناسبی داشته یا نه؟ آیا دچار سوء تغذیه است؟ و... در این مسیر وزارت بهداشت نیز اطلاعات کودکان را ثبت میکند.
او افزود: بخشی دیگر از این سنجش، بررسی آمادگی تحصیلی بچههاست که مقدمات لازم برای تشخیص برخی اختلالات آماده شود و از سوی دیگر مداخله بهنگام صورت بگیرد تا اختلال مدنظر برطرف شود. طرحی را با آموزش و پرورش استثنایی طراحی کردیم و در حال اجرای آزمایشی است و براین مبنا امسال سنجش بدو ورود و کلاس اول از همین حالا شروع شده و تاکید و استدلالی که برای آن داریم این است که اگر اختلالی تشخیص داده شد، با آموزشی که معلمان و مربیان توانمند دیدهاند، اختلالات را کم یا برطرف کنیم.
همتی فر یادآور شد: من تعبیر سنجش IQ کودکان را به کار نمیبرم بلکه معتقدم ما به دنبال شناسایی علائق و استعدادهای بچهها هستیم. این کاری فرایندی است نه فعالیتی که با تست انجام شود. این اقدام موجب برچسبگذاری روی کودک میشود. وقتی کودکان در فعالیتهای مداخلهای قرار میگیرند این مداخله ارتباطی موجب افزایش درصد IQ در یک تست شود. در واقع میزان IQ کودک تغییر نکرده بلکه بیان موضوع در مرحله تست به صورتی بوده که به نظر هوش کودک بالا یا پایین است.
وی ادامه داد:بنابراین ما به جای اینکه روی سنجهها و آزمونها تاکید کنیم باید به این سمت برویم که کودکستان موقعیتهایی به وجود آورند که بچهها علائقشان را بشناسند، تجربه کنند و وقتی به انتخاب رشته رسیدند به تدریج علایق و استعداد آنها شناخته شده باشد. پرونده رشدی همین هدف را دارد؛ با ثبت مشاهدات و ایجاد فرصتهای غنی، شرایط را برای بروز استعداد کودک فراهم کنیم. به جای اینکه دنبال عدد باشیم پروندهای کیفی از کودکان تهیه میکنیم نام این طرح پرونده رشدی تربیتی است که در سند تحول دولت نیز به آن اشاره شده است.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک اظهار کرد: در کل کشور حدود ۳۵ هزار مرکز فعال دارای مجوز از بهزیستی و آموزش و پرورش مرتبط با کودک داریم و در فرآیند تطبیق نیز ۲۰ هزار متقاضی تطبیق مدرک و مجوز مرکز خود هستند. هنوز درخواست مجوز جدید را باز نکردهایم به این دلیل که باید به درگاه مجوز دولت متصل شویم و از آن طریق مجوز صادر کنیم. بر اساس بودجه سال ۱۴۰۱ هر صدور هرگونه مجوزی از مجرایی غیر از درگاه دولت غیرقانونی است. بنابراین به محض اتصال امکان صدور مجوز جدید برای کودکستانها آغاز میشود و احتمالا در سال تحصیلی بعد این امکان فراهم خواهد شد.