ایلنا گزارش می‌دهد؛
آغاز فصل اضطراب؛ هراس و دلهره والدین و دانش‌آموزان از بازگشایی مدارس
مدارس چه اقداماتی در زمینه آموزش دانش‌آموزان برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی، فاصله گذاری اجتماعی و نکات پیشگیری از کرونا انجام داده‌اند و اگر فردی دچار بیماری کرونا باشد یا در طول حضور در کلاس‌های درس به این ویروس مبتلا شود، چه ملاحظاتی توسط مدارس در ادامه آموزش دانش‌آموزان اندیشیده شده است؟
به گزارش خبرنگار ایلنا، با پایان تعطیلات نوروزی و اعلام ستاد ملی کرونا مبنی بر بازگشایی تمام مدارس کشور، دانش‌آموزان سراسر کشور رهسپار مدارس خود شدند. بازگشایی نهادهای آموزشی کشور پس از بیست و یک ماه تعطیلی مستمر در روزگار کرونایی، با اینکه اتفاقی امیدبخش و مطلوب است، اما هم دانش‌آموزان و هم والدین آنها را دچار اضطراب و دل‌نگرانی‌هایی جدی کرده است. در شرایطی که بسیاری از مدارس کشور از نظر زیرساخت‌های ایمنی و سلامت در وضعیت نامناسبی قرار دارند و وضعیت کرونایی کشور نیز همچنان ناپایدار و نامشخص است، بازگشایی عجولانه مدارس بدون اختصاص زمان لازم برای ایجاد آمادگی روحی و روانی در دانش‌آموزان و همینطور ایجاد زیرساخت‌های فنی و بهداشتی و آموزشی برای رعایت پروتکل‌ها در مدارس می‌تواند زمینه‌ای برای افزایش میزان آمار مبتلایان به کرونا باشد و بسیاری از دانش‌آموزان و معلمان را به این ویروس مبتلا و با معضل کرونا درگیر کند.
از آن سو با طولانی شدن زمان تعطیلی مدارس و پیگیری آموزش به صورت مجازی و آنلاین در این مدت، تاثیر این نوع آموزش بر میزان یادگیری دانش‌آموزان، تا حدودی مخرب و نامطلوب بوده است. بنابراین پس از دو سال در یک دوراهی سخت بین آموزش حضوری دانش‌آموزان و سلامت آنها، در نهایت قرعه به نفع آموزش حضوری افتاد و مسئولان ناگزیر به انتخاب این گزینه سخت شدند.
طبیعی است این انتخاب، با تردیدها و نگرانی‌های زیادی از سمت دانش‌آموزان، والدین و حتی معلمان مدارس روبه‌رو شود، چرا که ویروس امیکرون همچنان در کشور جولان می‌دهد و تعطیلات نوروز هم نگرانی‌ها درباره افزایش میزان مبتلایان به این ویروس در هفته‌های پیش رو را دوچندان کرده است. درشرایطی که تاثیرات تعطیلات نوروزی بر میزان مبتلایان به کرونا دو هفته پس از پایان تعطیلات مشخص می‌شود و برخی از اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا هم از احتمال آغاز موج هفتم کرونا در کشور خبر می‌دهند، بازگشایی مدارس به صورت گسترده و تمام وقت، می‌تواند عاملی در جهت طغیان ویروس کرونا باشد و سلامت دانش‌آموزان را با خطراتی جدی روبه‌رو کند.
در وضعیتی این چنین غیرعادی و نگران‌کننده، طبیعی است که والدین از حضور فرزندان‌شان در مدارس احساس ترس و دلهره داشته باشند. آنها می‌خواهند از انجام اقدامات لازم در زمینه رعایت فاصله اجتماعی، بهداشت عمومی و سلامت دانش‌آموزان در مدارس اطمینان خاطر داشته باشند.
مدارس با تامین امکانات و زیرساخت‌های بهداشتی لازم آسودگی خاطر در والدین ایجاد کنند
در همین راستا "سیما فردوسی" روانشناس و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است در زمینه بازگشایی مدارس دو نکته را باید در نظر گرفت اول اینکه مدارس باید آمادگی حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های حضوری را داشته باشند و امکانات لازم را در زمینه رعایت پروتکل‌های بهداشتی فراهم کنند تا والدین از نزدیک ببینند که آنها چه اقداماتی را برای حفاظت دانش‌آموزان در برابر کرونا انجام می‌دهند تا خیال‌شان راحت شود بنابراین این وظیفه مهم بر عهده مدارس هست که با تامین امکانات و زیرساخت‌های بهداشتی لازم، آسودگی خاطر را به والدین بدهند. دوم اینکه والدین، فرزندان‌شان را آموزش بدهند که آنها خود، پروتکل‌های بهداشتی را جدی بگیرند، ماسک هایشان را درنیاورند، دست‌هایشان را بشویند، فاصله‌گذاری را رعایت کنند و زنگ تفریح به هم خیلی نزدیک نشوند. در واقع بازگشایی گسترده مدارس در دوران همه‌گیری کرونا دو جنبه دارد که یک جنبه آن بر عهده مدارس و جنبه دیگر آن بر عهده والدین است؛ به این صورت که مدارس باید امکانات را فراهم کنند و والدین هم باید فرزندان‌شان را آموزش دهند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه ما ناچارهستیم برای تمام دانش‌آموزان، آموزش‌های حضوری داشته باشیم و در غیر این صورت تبعات بدتری همچون افت تحصیلی و عدم مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی در انتظار دانش‌آموزان خواهد بود، به نقش مهم مشاوران در مدارس اشاره می‌کند که با بازگشایی مدارس باید فعال‌تر بوده و همیشه در مدارس حضور داشته باشند که هر زمان دانش آموزان سوال یا نیازی به راهنمایی داشتند، به نیازهای آنان پاسخ دهند و فورا به مشکل و نگرانی آنها رسیدگی کنند و اگر در موارد خاصی تشخیص می‌دهند که احتیاج به کمک‌های روانشناسانه تخصصی‌تری هست، دانش‌آموز مربوطه را به مشاوری خارج از مدرسه ارجاع دهند.
ایجاد امنیت روانی و پیشگیری از قلدری‌های رفتاری بعضی از دانش‌آموزان، مسئله مهم دیگری است که این روانشناس به آن اشاره کرد و معتقد است که برای تامین امنیت روحی و روانی دانش‌آموزان و پیشگیری از رفتارهای آسیب‌زای بعضی از آنها، باید در مدارس کلاس‌های مهارت ارتباطی برگزار شود و به دانش‌آموزان آموزش‌های لازم را بدهند که در تعاملات و ارتباطات خود چه رفتارهایی با هم داشته باشند و در مقابل از چه رفتارهایی نسبت به هم دوری کنند، چه کارهایی خوب و چه کارهایی بد است و به کدام رفتارها پاداش و تشویق تعلق می‌گیرد و کدام رفتارها تنبیه و مجازات را در پی خواهد داشت.
لزوم آموزش دستورالعمل‌های پیشگیری از کرونا به دانش‌آموزان توسط مدارس
فردوسی در پاسخ به اینکه اگر دانش‌آموزی در مدرسه به کرونا مبتلا شد، برای جلوگیری از انزوای روانی و برچسب و انگ زدن به او توسط دیگر دانش‌آموزان چه باید کرد، این‌گونه توضیح می‌دهد که در این زمینه مدارس باید بروشورهایی تهیه کنند که با توجه به سواد و توان فکری و تحصیلی دانش‌آموزان درباره سویه‌های جدید ویروس کرونا مانند امیکرون و پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های پیشگیری از آن با تصاویر و نوشته‌هایی قابل فهم و ساده به آنها آموزش داده شود.
بنابراعلام سازمان یونیسف، دولت‌ها و مقامات در هنگام تصمیم‌گیری برای بازگشایی مدارس، باید منافع و خطرات تحصیل، سلامت عمومی و عوامل اجتماعی-اقتصادی را با توجه به وضعیت خود در نظر بگیرند. در چنین شرایطی مدارس از قبل باید برنامه‌ریزی کرده باشند که تمامی اقدامات لازم و مکفی برای تامین ایمنی دانش‌آموزان، معلمان و سایر کارکنان هنگام بازگشت به مدرسه بیاندیشند تا والدین اطمینان لازم برای فرستادن فرزندان‌شان به مدارس را پیدا کنند.
در این زمینه پرسش درباره چند مسئله ضروری به‌نظر می‌رسد: اینکه مدارس چه اقداماتی در زمینه آموزش دانش‌آموزان برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی، فاصله گذاری اجتماعی و نکات پیشگیری از کرونا انجام داده‌اند و اگر فردی دچار بیماری کرونا باشد یا در طول حضور در کلاس‌های درس به این ویروس مبتلا شود، چه ملاحظاتی توسط مدارس در ادامه آموزش دانش‌آموزان اندیشیده شده است؟ علاوه بر آن برای جلوگیری از زدن انگ و برچسب به دانش‌آموز بیمار چه آموزش‌هایی داده شده است و چه تمهیداتی برای حمایت از سلامت روان و آرامش روحی دانش آموزان اتخاذ شده است؟ با توجه به اینکه شستن دست‌ها عامل بسیار مهمی در جلوگیری از ابتلا به کروناست، آیا مدارس در زمینه امکانات فنی و بهداشتی مثل آب‌خوری‌ها و سرویس‌های بهداشتی که از مهم‌ترین بخش‌های فرایند بازگشایی مدارس هستند، اقدامات لازم را برای ایجاد وضعیت مطلوب انجام داده‌اند یا خیر؟ یافتن پاسخ مناسب و اطمینان‌بخش برای این پرسش‌ها و سوالاتی از این دست، می‌تواند خیال والدین و دانش‌آموزان را برای حضور در مدارس آسوده کند و بار روانی آموزش حضوری را از دوش دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان بردارد.
معلمان و کادر مدرسه باید آموزش لازم را برای مدارا با دانش‌آموزانی که از حضور در کلاس‌های درس اضطراب دارند و روش‌های آرام کردن آنها از نظر روانی را بیاموزند. با توجه به اینکه شرایط و مقررات آموزش حضوری با آموزش آنلاین متفاوت است، دانش‌آموزان در دو سال گذشته به آداب کلاس‌های آنلاین عادت کرده و پذیرش و رعایت بایدها و نبایدهای کلاس‌های حضوری برای آنها سخت است. بنابراین معلمان باید روش‌های تاب‌آوری در شرایط جدید را به آنها آموزش دهند و تا زمان عادت کردن آنها به آموزش حضوری با آنها همراهی و همدلی کنند. والدین نیز باید آموزش‌های روانشناسی دریافت کنند تا اضطراب خود را به فرزندان منتقل نکنند و با ایجاد فضایی آرام و شاد در منزل، آنها را در عبور از این شرایط سخت و عادت کردن به حضور در کلاس‌های درس یاری دهند.
با توجه به اینکه در نیمه اول سال آب و هوای کشور گرم است، در صورت وجود امکانات لازم، برگزاری کلاس‌ها در فضای باز و در نظر گرفتن ساعت‌های شناور برای زنگ‌های تفریح می‌تواند در کاهش احتمال ابتلا به کرونا مفید و مثمر ثمر باشد. مدارس باید به تمامی دانش‌آموزان خود آموزش‌های لازم در زمینه نحوه شست‌وشوی دست‌ها، آداب صحیح و بهداشتی عطسه و سرفه کردن، رعایت پروتکل‌های بهداشتی در حین خوردن و آشامیدن و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی را ارائه دهند. عوامل نظافت مدارس باید تجهیزات و فضای مدرسه را مدام تمیز و پاک کنند تا فضایی امن و سالم برای حضور دانش‌آموزان فراهم شود و نگرانی‌های خانواده‌های آنان رفع شود. در چنین شرایطی است که می‌توان هم از مزایا و مواهب آموزش حضوری سود جست و هم سلامت عمومی دانش‌آموزان را تضمین و تامین کرد.
