در سه سال گذشته برخی داروها از بازار رسمی خارج و به بازار غیررسمی وارد شد/ رفع کمبود داروی بیماران هموفیلی تا پایان دی

«حمیدرضا اینانلو» مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با بیان اینکه درحال حاضر مهم‌ترین وظیفه ما ایجاد دسترسی پایدار به داروهاست، به خبرنگار ایلنا گفت: با توجه به محدودیت‌های منابع ارزی در کشور و اینکه در شروع نیمه دوم سال جاری ارز کافی برای تامین داروهای موردنیاز بیماران به ما تخصیص داده نشده است، اولویت‌بندی لازم را انجام داده‌ایم تا دچار کمبودهای گسترده نشویم و تمرکز اصلی‌مان را بر تامین دارو گذاشتیم تا در پایان سال بتوانیم پایداری در تامین دارو را برای آن‌ها ایجاد کنیم. در کنار آن نظارت جدی بر کیفیت داروهایی که تامین می‌کنیم، خواهیم داشت تا داروهایی که به دست مردم می‌رسد و بیماران آن را مصرف می‌کنند، از کیفیت لازم برخوردار باشند و بتوانند باعث افزایش سلامت بیماران شوند. 

او افزود: همان طور که گفته شد در شروع نیمه دوم سال جاری ارز لازم برای تامین دارو به سازمان غذا و دارو تخصیص داده نشد، اما خوشبختانه با دستوری که چند هفته پیش ریاست محترم جمهور دادند و دستور تامین ارز موردنیاز را برای تامین دارو تا پایان سال جاری صادر کردند، امیدواریم با اولویت‌بندی درست و تامین داروهای حیاتی و ضروری بیماران، کمبودها را به کمتر از مقدار فعلی برسانیم. 

اینانلو گفت: تا پایان آذرماه برآورد ما این بود که کمبودها بین ۴۰ تا ۴۲ قلم است. ما کمبودهای دارویی را براساس نام ژنریک داروها درنظر می‌گیریم و از نظر منطقی کمبود داروهای برند که معادل تولید داخل وجود دارد، از نظر سازمان غذا و دارو جزو کمبودها به حساب نمی‌آید، زیرا ما با منابع ارزی که دراختیار داریم و براساس آن اولویت‌بندی لازم را انجام می‌دهیم، برای تامین داروهای تولید داخل و وارداتی برنامه ریزی می‌کنیم و با توجه به پیشرفت‌های خوبی که در تولید دارو در داخل کشور داشتیم و نظارت جدی که بر کیفیت آن‌ها داریم، محوریت ما تامین دارو با تولیدات داخل است. 

اینانلو گفت: کمبود داروهای برند که مشابه تولیدات داخل دارند از نظر ما مشمول کمبود دارو محسوب نمی‌شود. از طرفی تجویز تک نسخه‌ای از سوی پزشکان نیز ممنوع است و به هیچ عنوان جزو اقلام دارای کمبود به حساب نمی‌آید. بی‌شک اگر ارز لازم تامین شود و ما با چالش ارزی روبرو نشویم، کمبودها را به کمتر از ۲۰ قلم می‌رسانیم. 

اینانلو با اشاره به مشکل قاچاق دارو از کشور گفت: یارانه‌ای که دولت به اسم ارز ترجیحی به صنعت داروسازی کشور می‌دهد، جهت محافظت مالی از بیماران و افزایش دسترسی مردم به داروست. ممکن است در مسیر تخصیص ارز ترجیحی که در این چندسال به ابتدای زنجیره اختصاص می‌یافت، تا به انتهای زنجیره و به دست مصرف کننده واقعی برسد، عده‌ای از این بستر سوءاستفاده کرده و دلالان و سودجویان و قاچاقچیان، بخشی از داروها را از مسیر اصلی خودش خارج کنند و در مسیر غیررسمی آن را عرضه کنند، به ویژه در داروهای گران قیمتی که یارانه بخش عمده‌ای از قیمت آن را پوشش می‌دهد، چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد. 

او گفت: به همین دلیل دولت محترم دغدغه این را دارد که ضمن حفاظت مالی از بیماران، مسیر تخصیص یارانه را اصلاح کنند و یارانه به جای اینکه به ابتدای زنجیره داده شود، به انتهای زنجیره اختصاص یابد و در آنجا از مصرف کننده واقعی حمایت شود، زیرا اختلاف ارز ۴۲۰۰ تومانی با بازار آزاد، برای برخی جذاب است و متاسفانه این سودجویی‌ها در این سه سال صورت گرفته است که برخی داروها از بازار رسمی خارج شده و به بازار غیررسمی وارد شده است. 

او در ارتباط با کمبود داروی فاکتور ۹ که مربوط به بیماران هموفیلی است، گفت: کمبود این دارو که اخیرا نیز رسانه‌ای شد، به دلیل همان مشکل در تخصیص ارز بود. در برخی از رسانه‌ها بیان شده بود که موجودی این دارو به صفر رسیده است. چنین چیزی حقیقت ندارد و موجودی این داروها صفر نیست و ما حداقل موجودی لازم را داریم. 

اینانلو گفت: ما ادعا نداریم که موجودی کافی برای این دارو وجود دارد، زیرا ارز موردنیاز در شروع نیمه دوم سال جاری تخصیص داده نشده است و دستوری هم که ریاست محترم جمهور دادند، در چند هفته اخیر صادر شده است و اثرگذاری آن در تامین دارو طبیعتا زمانی حداقل ۴۰ تا ۴۵ روزه را به خود اختصاص می‌دهد. 

او افزود: به همین خاطر ما حداقل موجودی را که از فاکتور ۹ داریم براساس استعلامی که از معاونت درمان صورت می‌گیرد، برای مصارف اضطراری توزیع می‌کنیم، اما خوشبختانه همان طور که رییس جمهور محترم دستور تامین ارز را دادند، برنامه ریزی لازم را انجام داده‌ایم و تا پایان دی ماه تقریبا کمبودهای این دارو را برطرف خواهیم کرد و برنامه ریزی پایداری نیز برای تامین دارو در ماه‌های بهمن و اسفند و تا پایان سال جاری داریم که برای بیماران هموفیلی‌مان به مقدار کافی داروی فاکتور ۹ تامین شود.

مونا رجبی