سه چهارم سالمندانِ مجرد زن هستند/ "ازدواج سالمند" باید عرف شود

«حسام‌الدین علامه» رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه توجه به موضوع سالمندی یک امر بین بخشی است، گفت: موضوعات مرتبط با سالمندی هم از لحاظ مسائل اجرایی و هم از لحاظ مسائل قضایی و قانونی و همچنین از لحاظ قانون‌گذاری احتیاج به توجه قوای سه گانه دارد از این رو کار بسیار خوبی در مجلس یازدهم صورت گرفته است و تشکیل فراکسیون سلامت سالمندان در این مجلس به سرانجام رسید.

وی ادامه داد: هفته گذشته دومین جلسه این فراکسیون برگزار شد و البته اولین جلسه‌ای بود که این فراکسیون از دبیرخانه شورا دعوت کرده بود تا در جلسه آنها حضور داشته باشیم. در این جلسه بیشتر چالش‌های حوزه سالمندی بحث شد و موضوع خلاء یک قانون روزآمد و بدون ابهام درباره تولیت و نحوه تعامل و هماهنگی دستگاه‌های اجرایی در پیشبرد برنامه‌های سالمندی به بحث گذاشته شد. همچنین موضوع عدم ابلاغ آیین نامه داخلی شورای عالی سالمندان که بیش از یکماه است، توسط رییس شورای ملی سالمندان برای سازمان برنامه و بودجه فرستاده شده تا رایزنی برای نهایی شدن این آیین نامه صورت بگیرد، نیز در این جلسه مطرح شد.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور خاطرنشان کرد: همچنین در مورد لزوم ارائه لایحه جامع حقوقی برای سالمندان بحث شد و گزارشی را در این خصوص دبیرخانه در این فراکسیون ارائه کرد. در حال حاضر سرفصل‌های اصلی لایحه جامع انجام شده است و در جلسه بعدی شورا با فراکسیون به بحث گذاشته خواهد شد. همینطور رییس فراکسیون درباره بودجه دبیرخانه سوالاتی را مطرح کردند و متعجب شدند که چرا با وجود اینکه بسیاری از مراکز تحقیقاتی و مراکز اجرایی کوچک در کشور بودجه مستقل دارند، شورای ملی سالمندان و دبیرخانه شورا ردیف بودجه مستقل ندارند و قول داده‌اند که این موضوع را پیگیری کرده تا بودجه مستقلی را برای شورای ملی سالمندان با هماهنگی با کمیسیون تلفیق در نظر بگیرند.

علامه در خصوص بودجه شورای ملی سالمندان گفت: ما به صورت مستقل بودجه نداریم و بودجه ما در ذیل فعالیت‌های بهزیستی محسوب می‌شود. البته برای سال 1400 حدود 22 و نیم میلیارد تومان درخواست کرده بودیم که حدود 10 میلیارد تومان از سمت بهزیستی برای سازمان برنامه و بودجه رفته است و در حال حاضر اطلاع دقیقی ندارم که در بودجه ارائه شده به مجلس این رقم در نظر گرفته شده است یا خیر.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره ازدواج سالمندان و در نظر گرفتن مشوق‌هایی برای آن‌ها گفت: در حقیقت بحث ازدواج به دو دلیل مهم است یکی ازدواج جوانان است که هم از نظر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی مهم است و هم از نظر فرزندآوری و در حقیقت یک راهکار برای مقابله با بحران جمعیتی است که کشور با آن مواجه شده است. در خصوص ازدواج سالمندان این موضوع مطرح است که سالمندان از نظر مباحثی مانند ملزومات اولیه ازدواج مانند مسکن، لوازم زندگی و ... وضعیت حداقلی را برای شروع یک زندگی مشترک دارند، اما با توجه به اینکه وجود همسر و همدم در دوران سالمندی برای جلوگیری از انزوای سالمندان و آرامش و سلامت روانی سالمندان بسیار موثر است و به زندگی مستقل سالمندان و کاهش هزینه‌های اقامت سالمندان در مراکز اقامتی و همچنین نگهداری سالمندان در درون خانواده بسیار کمک می‌کند، بنابراین امر ازدواج سالمندان امر بسیار مهمی است.

علامه با بیان اینکه ما با پدیده تجرد قطعی مواجه هستیم، تصریح کرد: پدیده تجرد قطعی سن ازدواج را بالا برده است و همچنین با موضوع طلاق به عنوان یک آسیب اجتماعی در سال‌های اخیر مواجه هستیم به طوری که الان بیش از دو میلیون نفر از سالمندان ما تنها هستند، بنابراین ازدواج سالمندان بسیار مهم و لازم است ولی سالمندان بیشتر از اینکه احتیاج به وام داشته باشند به فرهنگ‌سازی برای عرفی کردن و هنجار کردن ازدواج سالمندان احتیاج دارند. حدود بیش از سه چهارم سالمندان تنهای ما زنان هستند، بنابراین لازم است فرهنگ‌سازی کافی و یک بسته قوانین و هنجارهای اجتماعی و قراردادی برای تسهیل ازدواج سالمندان زن تنها اتفاق بیفتد و این بیشتر یک کار رسانه‌ای و فرهنگ‌سازی را می‌طلبد. البته در خصوص اختصاص وام ازدواج به سالمندان هم می‌تواند درصدی از وام ازدواجی باشد که به جوانان تعلق می‌گیرد.

وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا محدودیت‌های ایجاد شده در ایام کرونا باعث افسردگی بیشتر در سالمندان شده است یا خیر؟ تصریح کرد: از نظر مطالعه آماری باید وزارت بهداشت که مسئولیت سلامت جسمی و روانی سالمندان را برعهده دارند اعلام کنند که آیا کار پیمایشی در این خصوص صورت گرفته است یا خیر.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور خاطرنشان کرد: طبیعی است با توجه به اینکه گروه هدف بیماری کرونا و عوارض آن در سالمندان شدیدتر بوده است، سالمندان به توصیه مقامات حوزه سلامت گوش فراداده و بیشتر در منزل هستند و کمتر مشارکت اجتماعی دارند و نسبت به سابق رفت و آمدهایشان کمتر شده است. بنابراین در کنار احتیاطی که در جامعه القا شده است بخشی هم ترس غلط است که باعث می‌شود سلامت روان یک سالمند بهم بریزد برای همین ما توصیه داریم که حتما تماس تلفنی و تصویری با سالمندان جزو برنامه‌های مستمر خانواده‌ها و حتی گروه‌های داوطلب قرار بگیرد و ساعتی را به صحبت کردن با سالمندان اختصاص دهند تا نیازهای روحی و روانی آنها برآورده شود و آرامش برای آنها ایجاد شود.