نشست خبری هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی برگزار شد/ تلاش برای جلوگیری از حضور گروه‌های تکراری/ ذات موسیقی نواحی اجرا در میان مردم است
هرمزگان رنگین‌کمان موسیقی اقوام ایران است
نشست خبری هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران به دبیری فواد توحیدی صبح امروز در سالن جلسات دفتر موسیقی برگزار شد. مدیر کل اداره ارشاد استان هرمزگان، مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و سرپرست دفتر موسیقی در این رویداد حضور داشتند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران صبح امروز یکشنبه سی و یکم فروردین‌ماه در سالن جلسات دفتر موسیقی واقع در ساختمان معاونت هنری، برگزار شد.
احمد صدری (سرپرست دفتر موسیقی)، فواد توحیدی (دبیر جشنواره)، محمدعلی مرآتی (مدیرعامل انجمن موسیقی ایران) و فرخنده جلالی (مدیرکل ارشاد استان هرمزگان) در این رویداد حضور داشتند.
در ابتدای برنامه احمد صدری ضمن ابراز خرسندی از دیدار با اهالی رسانه بیان کرد: برگزاری هفدهمین دوره از جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران سال گذشته با تاخیرهایی همراه بود. قرار بود این رویداد در اسفندماه برگزار شود که با ماه مبارک رمضان مقارن شد. حال قصد داریم جشنواره را در زمان تعیین شده برگزار کنیم. تلاشمان این است جشنواره هجدهم را نیز امسال برگزار کنیم که در صورت انجام کارها برگزاری آن حدودا در نیمه دوم سال خواهد بود.
او با اشاره به اینکه جشنواره موسیقی نواحی امسال در استان هرمزگان و شهر بندرعباس برگزار می‌شود، ادامه داد: خوشبختانه یکی از دغدغه‌های خانم جلالی مدیر کل ارشاد استان هرمزگان موسیقی نواحی است و ایشان در این رابط پشتیبان ما هستند. آقای فواد توحیدی هم که امسال دبیر جشنواره را به عهده گرفته‌اند، خودشان از پژوهشگران خوب موسیقی اقوام کشور هستند.
صدری با تاکید بر اینکه تلاش‌ها برای بالا بردن کیفیت جشنواره ادامه دارد، گفت: تلاش ما فقط اجرا نیست و به بخش مدیریتی هم ورود خواهیم کرد. آقای مراتی هم پژوهشگر موسیقی اقوام هستند و خودشان دو دوره دبیری جشنواره را به عهده داشته‌اند اما خب در ادامه روند، فرم برگزاری تغییر کرد و حال ایشان در بخش محتوایی جشنواره کنارمان هستند.
موسیقی یکی است و این کلام است که تغییر می‌کند
صدری در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره توجه نسل جوان به موسیقی نواحی گفت: امروز همه چیز تحت تاثیر آی تی است چون رویکرد دیگری از هستی‌شناسی را برای انسان باز کرده است؛ به گونه‌ای که تا دهه هفتاد کسی باور نمی‌کرد بشود از مکان دیگری چیزی را زنده ببیند. در تمام جهان رسانه وحدت یافته است و تمام عناصر فرهنگی تحت تاثیر این امر بوده است. این رویه بر موسیقی هم تاثیر گذاشته است. در اکثر کشورهای دنیا می‌بینید موسیقی یکی است و کلام تغییر کرده است؛ چرا که موسیقی امری ثابت است. نمی‌توان گفت توجهی به‌ای تی نداریم بلکه تصور می‌شود توجهی وجود ندارد.
او ادامه داد: اما در موسیقی اقوام می‌بینیم که مثلا در جشنواره‌ای چون جوان، بهترین اجراها به گروه الف تعلق دارد و این را در منتهی اینها دیده نمی‌شوند؛ چون عموما تولید محتوا و تکرر و تکثر اینستاگرام را می‌بینیم. همین الان فرم جدید اجرا متعلق به استان کرمانشاه است و می‌بینیم همان قالب در موسیقی استان‌های دیگر هم استفاده می‌شود. منتهی چون این موارد را در فضای مجازی نمی‌بینم تصور می‌کنیم اتفاقی رخ نداده!
موسیقی اقوام مختلف تابع زبان است
او تاکید کرد: موسیقی اقوام مختلف تابع زبان است. کسی که کلام تنبور یارسان را اجرا می‌کند برای فارس زبانان قابل ارتباط نیست چون زبان و کلام متفاوت است. کما اینکه مثلا در برگزاری کنسرت لری در تهران بیشتر لرزبان‌ها هستند که به سالن می‌روند. مهم این است زبان در بستر خودش جریان دارد.
قرار نیست جوانان موسیقی را همانطور که هست اجرا کنند
صدری گفت: موضوع دیگر میراثی است که اساسش تقلید است. جوان امروز تلاش می‌کند همان موسیقی را به بیان جدید بیاورد اما زبان را تغییر نمی‌دهد. ما نیز نباید بگوییم جوانان موسیقی را حتما حتما همانطور که هست اجرا کنند. اخیرا بچه‌های شرق خراسان دارند شیوه‌های جدید را تجریه می‌کنند؛ مثلا رباب را با دوتار می‌نوازنند. اصالت در ساختار موسیقی است نه در صورتش.
هرمزگان رنگین کمان اقوام ایران است
در ادامه برنامه فرخنده جلالی که در دولت چهاردم به عنوان مدیر کل ارشاد استان هرمزگان منتصب شده نیز درباره برگزاری دوره هفدهم جشنواره موسیقی نواحی در هرمزگان توضیحاتی داد.
جلالی در ابتدای صحبت‌هایش گفت: قطعا از پیش از جشنواره هفدهم اهالی رسانه را در کنار خودمان داشته‌ایم و همواره قدردانتان هستیم.
او گفت: اینکه میزبانی جشنواره امسال به عهده هرمزگان است اتفاقی است که به لطف خانم دکتر نادره رضایی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رخ داده است. در ادامه باید بگویم قطعا یکی از دلایل این انتخاب غنای موسیقی هرمزگان و دیرینگی آن بوده است.
وی اذعان داشت: مزیت دیگر این بود که هرمزگان سالهاست محل زیست اقوام مختلف ایرانی است. مثلا ما می‌گوییم لر یا ترکمن هرمزگانی؛ موضوع تا این حد جدی است. چنین همزیستی در هرمزگان شکل گرفته که این اتفاق هم بر غنای موسیقی‌مان افزوده است. این رنگین کمان کامل است و برگزاری جشنواره نیز وقاق و مشارکت بیشتری را طلب می‌کند. در واقع باید گفت موسیقی اقوام میراث ماندگار همه ایرانی‌هاست و ما نیز به آن افتخار می‌کنیم.
او در ادامه گفت: برای برگزاری بهتر جشنواره استاندارد تمام قد کنارمان بود و اتاق بازرگانی و دیگر نهادها حمایتمان کردند تا این چراغ روشن بماند و این میراث را به نسل‌های بعد برسانیم.
ارائه ضمنی آمار شرکت‌کنندگان/تکنوازی‌ها افزایش یافته‌اند
جلالی در ادامه به ارائه آماری ضمنی از شرکت‌کنندگان پرداخت.
او گفت: امسال از بیست و دو استان میهمان داریم و تعداد گروه‌ها سی و چهارتاست و صد و شش هنرمند در جشنواره امسال حضور خواهند داشت. با این توضیح که از استان هرمزگان به عنوان میزبان شش گروه حضور یافته است. هفت استان نیز با دو گروه به جشنواره آمده‌اند که کرمان، سیستان، فارس و خراسان برخی از آنها هستند. باقی استان‌ها نیز هر کدام یک گروه در جشنواره امسال خواهند داشت.
او تاکید کرد: اتفاق مثبت دیگر این است که تکنوازی‌ها هم در رویداد امسال افزایش یافته‌اند. در جشنواره امسال دوازده تک‌نوازی، شش دو نوازی داریم و بقیه گروه‌نوازی هستند.
وی ادامه داد: در بخش پژوهش تعاملات بیشتر است و بیست پژوهشگر را میزبانی می‌کنیم. طی این برنامه‌ها، در رابطه با سازها و ابزارها نشست خواهیم داشت. از طرفی، تلاشمان این است سازهای تخصصی موسیقی هرمزگان که توانایی ساختشان وجود دارد در حاشیه جشنواره معرفی می‌شوند.
مدیرکل اداره ارشاد هرمزگان در ادامه گفت: تجلیل از مفاخر هم بخش دیگری از جشنواره امسال است که از پنجم تا هشتم اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود. طی این اتفاقا تمام تلویزیون‌های اینترنتی و پلتفرم آپارات اجراها را زنده پوشش خواهند داد و اینکه مخاطبان میتوانند برای تماشا، سایت جشنواره، تلویزیون‌هاای اینترنتی را دنبال کنند.
مخاطب با پوستر جشنواره همذات‌پنداری می‌کند
جلالی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره طراحی پوستر جشنواره و ارتباط آن با موسیقی نواحی کشور و هرمزگان گفت: المان‌های پوستر از رنگ‌های گرم جنوب کشور برگرفته شده است. لباس که فرد در پوستر به تن دارد پوشش ظاهری و سنتی است. گمانم این است که مردم ایران به عنوان میزبان‌های جشنواره با این شکل و شمایل همذات‌پنداری خواهند کرد. امواجی که در دامن فرد دیده می‌شود نیز شکلی از دریای مواج خلیج فارس است. به نظرم پوستر با وجود سادگی بازخوردهای خوبی از مردم و هنرمندان گرفته است.
توحیدی نیز در تکمیل صحبت‌های جلالی افزود: این دامنی که نوازنده در پوستر به تن دارد، مخصوص استادان است که در کرمان هم چنین چیزی عمومیت دارد. رنگ‌ها نماد اقوام مختلف هستند و چنین پوششی را بر تن لوطیان که مردم و اهالی شناخت خوبی از آنها دارند، می‌بینید.
بودجه جشنواره چقدر است؟
در بخشی از مراسم فرخنده جلالی در پاسخ به خبرنگار ایلنا درباره رقم بودجه جشنواره امسال و بلیت‌فروشی‌ها نیز توضیحاتی داد.
جلالی گفت: از زمان امضای تفاهم‌نامه استاندارد و معاونت هنری، حامیان فرهنگ هم اعلام آمادگی کردند. حامی خصوصی داریم و اتاق بازرگانی بودجه را تامین کرده است. همانطور که گفتم حامی خصوصی داریم و اتاق بازرگانی هم حامی است؛ اما اگر بخواهم عدد بگویم، نمی‌توانم چون هزینه‌ها وارد فاز اجرا نشده اما در زمان مناسب هزینه‌ها و ریز آنها را اعلام خواهیم کرد.
مدیرکل ارشاد استان هرمزگان درباره بلیت فروشی ها هم گفت: بلیت‌ها روی سامانه بلیت شرجی با رقم صدهزارتومان برای مخاطبان قابل خریداری است. با تاکید بر اینکه قصدمان درآمدزایی نیست؛ بلکه نظم‌بخشی مد نظر ماست. در بخش‌هایی هم بلیت‌های رایگانی را در نظر داریم و آنها را در اختیار گروه‌ها قرار خواهیم داد. برای دانشجویان، هنرجویان نیز بلیت‌هایی رایگان در نظر گرفته‌ایم. مجموعه‌های خاص هم بلیت خواهند داشت و اسکان شرکت کنندگان نیز در هتل است.
گروه‌ها با مشورت و سلیقه شخصی انتخاب شده‌اند
در ادامه نشست فواد توحیدی نیز درباره جشنواره امسال و چند و چون برگزاری آن توضیحاتی داد.
او در ابتدا به اهالی رسانه خوشامد گفت و بیان کرد: من خودم را از شما می‌دانم و سال‌ها با افتخار همکارتان بوده‌ام.
توحیدی افزود: زمانی که دبیری جشنواره را به من سپردند، آقای مرآتی گروهی مشورتی تشکیل داد و ما تعدادی از گروه‌ها و افراد را از این طریق برای حضور در جشنواره انتخاب کردیم.
او ادامه داد: برخی افراد و گروه‌ها را با نظرشخصی معرفی کردم و تلاشم این بود برخلاف دوره‌های قبل گروه‌ها و هنرمندان منتخب تکراری نباشند. می‌خواستم گروه‌هایی بیایند و اجرا کنند که پیش‌تر در جشنواره حضور نداشته‌اند یا سالهاست شرکت نکرده‌اند. مثل گروه خلیفه غوثی از کردستان که سال‌ها بود در جشنواره حضور نیافته بود.
برای انتخاب گروه‌ها تهدیدم کردند!
توحیدی در ادامه با تایید این روند بیان کرد: این مدل انتخاب کردن را اتفاق خوبی می‌دانم به این دلیل که برخی گروه‌ها و هنرمندان جشنواره‌ای بار آمده‌اند و فکر می‌کنند هر سال باید حضور داشته باشند. اتفاقا در این رابطه تهدید هم شدم و شنیدم که گفته بودند جشنواره را زمین خواهند زد!
برگزاری نشست‌های پژوهشی به صورت بداهه!
فواد توحیدی درباره بخش نشست‌های پژوهشی جشنواره نیز توضیحاتی داد.
او اذعان داشت: برگزاری نشست‌های پژوهشی روالی است که هر سال وجود دارد و شیوه ما همان شیوه دوره‌های اول جشنواره است. یعنی قرار است پژوهشگران بیشتر گوش باشند تا زبان. ثبت و ضبط‌ها هم انجام خواهد شد.
توحیدی گفت: به طور واضح‌تر، نشست‌های پژوهشی در جشنواره امسال فضایی بداهه‌گونه دارند. و موضوع خاصی در کار نیست. دلیل این نگرش این است که نمی‌خواهیم فضای جلسات دانشگاهی شود.در رابطه با ثبت نشست‌ها هم باید بگویم این اتفاق هر سال رخ می‌دهد منتهی موضوع این است که پخش حرفه‌ای نداشته‌ایم.
او درباره مکان‌های اجرا نیز گفت: محل اجراهای جنبی در جشنواره امسال فضای باز است و خب نوازندگان و هنرمندان موسیقی نواحی چنین فضایی را از اجرا در سالن بیشتر دوست دارند به این دلیل که موسیقی آنها متعلق به مردم است لذا اجرا در میان مردم برایشان خوشایندتر است. می‌توان گفت مخاطبان این بخش تصادفی هستند. این بخش را دوست دارم چون ذات موسیقی نواحی شکل گرفتن و اجرای آن در بستر مردم است. اینگونه اشت که موسیقی واقعی ارائه می‌شود و هنرمندان نواحی مختلف کشور نیز همین را دوست دارند.
توحیدی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره کیفیت موسیقی نواحی در دنیای امروز گفت: نسل جدید هویت گریز است. نسل جدید یک بیت شعر حفظ نیست و درس آنها و هرآنچه می‌آموزند در گوشی موبایل است. این نسل از همه موضوعات در کوتاه‌ترین زمان ممکن رد می‌شوند و خب همه اینها کم و کیف ماجرا را تحت تاثیر قرار می‌دهند. مورد دیگر نزدیک شدن زندگی روستایی و شهری است. روستاهای ما چند سالی است به زندگی شهری نزدیک شده‌اند و در چنین شرایطی، قاعدتا موسیقی همان منطقه هم تغییر می‌کند. مورد دیگر که بر کلیت ماجرا تاثیر داشته این است که حال اکثر گویش‌ها در حال تبدیل شدن به لهجه هستند. همه اینها در حالی است که تنها تریبون موسیقی نواحی همین جشنواره است. دوست داریم چهره‌های جدید داشته باشیم. مثلا اینکه محسن شریفیان را همه می‌شناشند و تریبون خودش را دارد؛ لذا حضور دیگرانی که کمتر دیده شده‌اند، در جشنواره مغتنم‌تر است.
بانوان به حضور در جشنواره نواحی تمایلی ندارند
توحیدی در پاسخ به خبرنگار ایلنا مبنی بر ارائه آمار بانوان هنرمند شرکت کرده در جشنواره امسال نیز توضیح داد. او گفت: در جشنواره گروه‌های بانوان هم داریم و از مناطق مختلف نیز بانوانی را داریم که در جشنواره شرکت کرده‌اند اما کلا حضور خانم‌ها در جشنواره موسیقی نواحی کمرنگ است و به نظرم خودشان باید در این زمینه تلاش کنند و بیایند.
جشنواره نباید بین‌المللی شود
توحیدی در پایان بیان کرد: با بین‌المللی کردن جشنواره مخالفم و حتی می‌گویم باید به صورت استانی برگزار شود. یا لازم است موسیقی گردشگری را رقم بزنیم. حتی میراث فرهنگی می‌تواند فعال باشد. با اضافه کردن چند گروه جشنواره بین‌المللی نمی‌شود. در رویدادهای قبلی از ایران فرهنگی گروه آوردیم که اتاق خوبی بود.
گفتنی است جشنواره هفدهم موسیقی نواحی ایران به دبیری فواد توحیدی و میزبانی استان هرمزگان از پنجم تا هشتم اردیبهشت‌ها برگزار خواهد شد.
