ایران به دانش تولید اکسیدهای عناصر نادر خاکی دست یافت

امروز ۱۸ اسفندماه ۱۴۰۳، نشست خبری "دستیابی به تکنولوژی فرآوری عناصر نادرخاکی" با حضور اردشیر سعدمحمدی، "مدیر عامل هلدینگ ومعادن" و مرتضی علی اکبری "مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات" در نمایشگاه بینالمللی تهران، سالن خلیج فارس برگزار شد.
به گزارش خبرنگار بازرگانی ایلنا؛ امروز ۱۸ اسفندماه ۱۴۰۳، نشست خبری "دستیابی به تکنولوژی فرآوری عناصر نادرخاکی" با حضور اردشیر سعدمحمدی، "مدیر عامل هلدینگ ومعادن" و مرتضی علی اکبری "مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات" در نمایشگاه بینالمللی تهران، سالن خلیج فارس برگزار شد.
مرتضی علیاکبری، مدیرعامل شرکت "تجلی" توسعه معادن و فلزات ضمن خیر مقدم به حاضرین و اصحاب رسانه، از سعدمحمدی مدیرعامل هلدینگ و معادن به عنوان حامی اصلی و سهامدار عمده تشکر کرد و گفت: مدیرعامل هلدینگ و معادن با تخصص و تجربه خود، پشتوانه قوی برای "شرکت تجلی" بوده و حمایتهای ایشان نقش مهمی در موفقیتهای این شرکت داشته است.
وی در ادامه از دستیابی ایران به دانش تولید اکسیدهای عناصر نادر خاکی خبر داد و افزود: این موفقیت که با همکاری جوانان نخبه و شرکت "آرسس" محقق شده، ایران را در زمره کشورهای پیشرفته در این حوزه قرار داده است.
علی اکبری با اشاره به همکاری جوانان نخبه ایرانی و شرکت آرس، خاطرنشان کرد: ما افتخار داریم که اعلام کنیم در کشورمان ایران، با همت جوانان بااستعداد، توانستیم یکی از دانشهای روز دنیا را در اختیار بگیریم. این دانش، مربوط به تولید اکسیدهای عناصر نادر خاکی است که یکی از دغدغههای اصلی کشورهای پیشرفته به شمار میرود.
وی ادامه داد: در حال حاضر، ایران نه تنها معادن این عناصر را در اختیار دارد، بلکه به دانش فرآوری و استحصال آن نیز دست یافته است. بررسیها نشان میدهد که حتی در باطلههای سنگ آهن نیز مواد معدنی با ارزشی وجود دارد که شرکت تجلی آماده بهرهبرداری از آنهاست.
مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات، از افصحی و صادقی به عنوان دو نیروی کلیدی در دستیابی به این دانش تقدیر کرد و گفت: آقای افصحی با پشتکار و دانش فنی خود، همراه با برادرش، دانش فرآوری این محصول باارزش را به دست آوردند. همچنین آقای صادقی با طراحی دستگاههای خط تولید نیمه صنعتی منازیت، نقش بسزایی در این موفقیت ایفاء کردند.
علی اکبری با اشاره به مراحل پیشرفت این پروژه، توضیح داد: ما در ابتدا دو معدن در استان یزد را در اختیار گرفتیم و پس از اکتشاف تکمیلی، نمونههای آزمایشگاهی کنسانتره منازیت را تولید کردیم. سپس برای مدیریت ریسک، اقدام به تولید آزمایشگاهی نمکها و اکسیدهای عناصر نادر خاکی کردیم و در نهایت، موفق به تولید اکسیدهایی با عیار بیش از ۹۹ درصد شدیم.
وی افزود: با برنامهریزیهای انجام شده و حمایتهای سعد محمدی، به زودی کارخانه تولید انبوه این محصولات راهاندازی خواهد شد و نه تنها نیاز داخلی را تأمین میکنیم، بلکه بخش عمدهای از تولیدات به صادرات اختصاص خواهد یافت.
کاربردهای عناصر نادر خاکی
دکتر اکبری در ادامه به کاربردهای گسترده عناصر نادر خاکی اشاره کرد و گفت: این عناصر در صنایع مختلفی از جمله تجهیزات الکترونیکی، انرژیهای تجدیدپذیر، تکنولوژیهای پزشکی، ارتباطات نوری و تولید انواع لیزر و باتریها کاربرد دارند. با پیشرفت تکنولوژی، مصرف این عناصر در جهان به طور چشمگیری افزایش یافته است.
وی همچنین به قیمت جهانی این عناصر اشاره کرد و افزود: میانگین قیمت جهانی اکسیدهای تولیدی شرکت تجلی حدود ۱۶ هزار دلار به ازاء هر تن است. برخی از این عناصر مانند اکسید لوتوتیوم با قیمت ۷۲۸ هزار دلار به ازای هر تن، جزء گرانترینها محسوب میشوند.
آینده روشن برای صنعت معدنی ایران
اکبری در پایان سخنان خود، از تمامی اعضای هیئت مدیره، همکاران و شرکای این پروژه تشکر کرد و اظهار داشت: این موفقیت حاصل تلاش جمعی و همتی بلند است. ما در شرکت "تجلی" به آیندهای روشن برای صنعت معدنی ایران امیدواریم و با برنامهریزیهای دقیق، به دنبال توسعه هرچه بیشتر این حوزه هستیم.
وی ادامه بیان کرد: این دستاورد بزرگ نه تنها ایران را در زمره کشورهای پیشرفته در حوزه تولید اکسیدهای عناصر نادر خاکی قرار داده است، بلکه گامی بلند در جهت خودکفایی و صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا در صنعت معدنی کشور محسوب میشود.
معدنی که تاریک نیست
اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات در نشست خبری که به منظور تشریح دستاوردهای شرکت تجلی در حوزه عناصر نادر خاکی برگزار شد، با اشاره به دستاوردهای اخیر در حوزه عناصر نادر خاکی، تأکید کرد: اینکه توانستیم از یک معدن با عیار پایین، اقتصادی کار کنیم و ۱۷ عنصر نادر خاکی را تفکیک کنیم، بسیار حائز اهمیت است و میتواند تحول بزرگی در صنایع هایتک کشور ایجاد کند.
سعدمحمدی، ادامه داد: امروز در این جمع دوستانه، صحبت کوتاهی در مورد دستاوردهای اخیر شرکت "تجلی" در حوزه عناصر نادر خاکی خواهیم داشت. اهمیت این موضوع بر کسی پوشیده نیست و من قبل از ورود به بحث، لازم میدانم از زحمات تمامی افرادی که در این زمینه تلاش کردهاند، تشکر کنم.
وی با اشاره به تلاشهای گذشته در این حوزه، از متخصصانی که در زمینه عناصر نادر خاکی فعالیت کردهاند، تقدیر کرد و افزود: امیدواریم در آینده از دیگر متخصصان برای سرمایهگذاری و تولید بهینه استفاده کنیم تا بتوانیم تولید صنعتی و اقتصادی را در کشور توسعه دهیم.
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات با اشاره به تفاوت صنایع هایتک و صنایع معمولی، خاطرنشان کرد: در دنیا، سرمایهگذاری در صنایع هایتک از اهمیت ویژهای برخوردار است، چرا که ارزش افزوده این صنایع قابل مقایسه با صنایع معمولی نیست؛ برای توسعه صنایع هایتک، نیاز به مواد اولیه خاصی داریم که یکی از مهمترین آنها عناصر نادر خاکی است. این عناصر کاربردهای گستردهای در صنایع پیشرفته دارند و میتوانند فرصتهای سرمایهگذاری با ارزش افزوده بالا را در کشور ایجاد کنند.
جداسازی ۱۷ عنصر نادر خاکی
سعدمحمدی با تأکید بر اهمیت اقتصادی بودن فرآیند جداسازی عناصر نادر خاکی، گفت: در گذشته، جداسازی برخی از این عناصر انجام شده بود، اما نکته مهم این است که این فرآیند باید اقتصادی باشد.
وی اظهار داشت: در پروژه اخیر، ما توانستهایم با روشهای جدید، جداسازی ۱۷ عنصر نادر خاکی را با خلوص بالا و به صورت اقتصادی انجام دهیم که این یک نقطه عطف مهم است که میتواند شرایط جدیدی را برای صنایع هایتک در کشور فراهم کند.
وی با اشاره به ذخایر غنی ایران در زمینه عناصر نادر خاکی، افزود: خوشبختانه در کشور ما ذخایر خوبی از عناصر نادر خاکی وجود دارد. به عنوان مثال، در دو معدن حدود ۱۲۵ میلیون تن ذخیره شناسایی شده است که در حال حاضر بر روی آنها کار میشود. در پروژه پایلوت، روزانه ۶۰ تن خاک ورودی پردازش میشود و محصولات جداسازی شده در معرض دید قرار گرفتهاند.
وی همچنین از دانشگاههای شهید بهشتی، صنعتی شریف و یزد به دلیل همکاری در این پروژه تشکر کرد و گفت: این موفقیت حاصل همکاری نزدیک بین صنعت و دانشگاه است. ما در مرحله پایلوت به دانش فنی لازم دست یافتهایم و در حال حاضر در حال برنامهریزی برای سرمایهگذاری و تولید صنعتی هستیم.
افزایش ظرفیت فولاد به ۵۱ میلیون تن
سعدمحمدی با اشاره به کاربردهای گسترده عناصر نادر خاکی در صنایع پیشرفته، از جمله هواپیماسازی، باتریهای نوین و فولادهای آلیاژی خاص، گفت: این دستاورد میتواند زمینهساز توسعه صنایع هایتک در کشور باشد. ما در حال حاضر ظرفیت تولید فولاد را به ۵۱ میلیون تن رساندهایم و پیشبینی میشود که در آینده نزدیک این رقم به ۷۵ میلیون تن برسد. با استفاده از عناصر نادر خاکی، میتوانیم فولادهای آلیاژی خاص تولید کنیم که ارزش افزوده بالایی دارند.
وی در پایان با تشکر از دستاندرکاران این پروژه، از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، گفت: این موفقیت تنها شروع یک مسیر طولانی است. ما باید با حمایت از جوانان متخصص و استفاده از دانش فنی به دست آمده، شرایط جدیدی را برای سرمایهگذاری در بخش صنعت و معدن فراهم کنیم. امیدوارم در آینده شاهد قدمهای بزرگتری در این زمینه باشیم.
شکست انحصارها با برنامهریزیهای ناب
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات، در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا مبنی بر اینکه آیا برنامه خاصی برای صادرات اکسیدهای تولیدی دارید، پاسخ داد: هم اکنون، در حال بررسی برنامههایی برای صادرات اکسیدهای تولیدی و شناسایی بازارهای هدف هستیم. چشمانداز ما نسبت به این برنامه، با توجه به تغییرات قیمت جهانی، شامل بازاریابی پویا و منعطف است. سرمایهگذاری برای توسعه، امری طبیعی است، اما تلاش ما این است که تا حد امکان از صادرات مواد به شکل خام خودداری کرده و به سمت ایجاد ارزش افزوده بیشتر حرکت کنیم.
وی افزود: این رویکرد اقتصادی بسیار مهم است. با توجه به اینکه این عناصر فقط در برخی کشورها تولید میشود و بازار فروش جهانی دارد، توانایی ما در ارائه این ماده به بازارهای جهانی حائز اهمیت است. برای داشتن یک تجارت اقتصادی و منطقی، قطعاً باید به صورت حرفهای عمل کنیم. این بازار شامل شرکتهایی با توانمندیهای خاص است؛ اما تصمیمگیری نهایی در این خصوص، نیازمند مدیریت صحیح، بررسی مسائل اقتصادی، زمانبندی مناسب و سرمایهگذاری هوشمندانه است.