ایلنا گزارش می‌دهد؛
ابهام در وضعیت گورستان چندلایه ساسانی نوش آباد/ احتمال آغاز کاوش‌های باستان‌شناختی
وضعیت گورستان تاریخی و چندلایه نوش آباد در همسایگی شهر کاشان و در حوزه شهرستان آران و بیدگل به رغم آن که از کشف برخی گورهای جمعی سردابه ای در آن خبر داده شده و لایه‌های این گورستان به دوره ساسانی نسبت داده شده است، همچنان در ابهام است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در دهه ۷۰ بود که شهرداری نوش آباد اقدام به ساخت و ساز روی این گورستان تاریخی کرد و پس از آن شرکت گاز در همان دهه هنگام کشیدن لوله‌های گاز به روستا، به گورهای سردابه‌ای نوش آباد رسید و با پر کردن گوری که سقف آن در حفاری‌های گازرسانی تخریب شده بود، کار خود را ادامه داد.
چندی بعد در مسیر آبرسانی به اراضی کشاورزی این گورستان که در دوره‌های تاریخی بیرون باروی قلعه نوش آباد قرار داشت، بقایای اجساد و برخی اشیای داخل گورها به زمین‌های کشاورزی رسید.
برخی کارشناسان از وجود بقایای گورستانی در عمق دو متری زمین در گورستانی که وسعت آن براساس نقشه گوگل به ۱.۵ کیلومتر در ۳۰۰ متر تخمین زده می‌شود، به ایلنا خبر داده‌اند و می‌گویند که شهرداری نوش آباد بدون توجه به حکم توقف اداره میراث فرهنگی استان اصفهان در حال ساخت بوستان بانوان روی این محوطه ارزشمند تاریخی است.
گورستان تاریخی نوش آباد هنوز آنطور که باید کاوش باستان شناختی نشده و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی تنها در سال ۹۷ بود که دو ترانشه باستان شناختی در برخی نقاط محوطه‌ای که گفته می‌شود گورستان در آن قرار داشته، حفر شده و نتیجه‌ای دربرنداشته است. چون به گفته آن‌ها حفاری‌ها دقیق نبوده است.
شهر نوش آباد در دهه ۷۰ دارای یک باروی سلجوقی و احتمالا ایلخانی بود و بیرون از این بارو گورستانی تاریخی قرار داشت که کشفیات صورت گرفته در آن به گفته برخی کارشناسان میراث فرهنگی به سنگ قبرهای دوره صفوی رسیده است و احتمال می‌رود که این گورستان چندلایه به آثار و گورهای دوره ساسانی نیز برسد.
با این حال شهرداری نوش آباد در حال ساخت بوستان بانوان در این محوطه بود و حالا آنطور که کارشناسان میراث فرهنگی به ایلنا گفته‌اند اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه‌ای به مسئولین میراث فرهنگی شهرستان آران و بیدگل از آن‌ها خواسته است که فعالیت شهرداری نوش آباد در این محوطه احتمالا باستانی را متوقف کند. اما شهرداری نوش آباد به این نامه توجه نکرده و بوستان بانوان را با خاکبرداری برای احداث حوض و استخر حفاری کرده است.
دهه ۷۰ بود که هنگام احداث ساختمان شهرداری نوش آباد ۵ اتاقک تدفینی یا گور سردابه‌ای در این محوطه با بقایای اجساد داخل آن بیرون آمد که بصورت جمعی دفن شده بودند.
سقف یکی از گورهای سردابه‌ای در این گورستان تاریخی نیز در دهه ۸۰ در حفاری‌های گازرسانی شرکت گاز تخریب شد و با پر کردن این گور عملیات لوله‌گذاری ادامه یافت.
اما در آبانماه سال گذشته بود که شهرداری نوش آباد عملیات احداث پارک بانوان را با قرار دادن دیواره‌های بتنی به دور این محوطه آغاز کرد و گزارش آن به یگان حفاظت میراث فرهنگی رفت و با بی‌توجهی مواجه شد تا آن که در بهمن ماه سال گذشته باستان‌شناس مامور برای بازدید محل از میراث فرهنگی استان اصفهان اعزام و از شهرداری نوش آباد خواست تا طرح و مصوبه عملیات عمرانی خود را ارایه کند. این بخش در طرح جامع شهر نوش آباد به عنوان یک محوطه تاریخی نشانه‌گذاری شده است و شهرداری نوش آباد بدون مجوز میراث فرهنگی و انجام مطالعات گودبرداری برای احداث پارک بانوان را آغاز کرده بود.
نبود طرح و مصوبه موجب شد تا مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه‌ای به شهرداری نوش آباد دستور توقف کار بر روی محوطه‌ای که به گورستان چندلایه و ساسانی نوش آباد شهرت یافته است، ابلاغ کرد. اما پاسخ چه بود؟ کارشناسان میراث فرهنگی به ایلنا گفته‌اند که شهرداری نوش آباد با این بهانه که ۷۰ درصد طرح احداث بوستان بانوان انجام شده و پول بیت المال صرف این کار شده، از توقف فعالیت‌ها خودداری کرده است.
برخی مستندات مرتبط با تاریخی بودن گورستان نوش آباد در کتاب تاریخ کاشان و کتاب نوش‌آباد آیینه تاریخ نوشته دکتر دکتر محمد نوش آبادی استاد دانشگاه ارایه شده است و حالا تلاش‌ها برای آغاز کاوش‌های باستان شناختی در این محدوده تاریخی ارزشمند در اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در دست انجام است.
محمد جواد عبدلی (رییس میراث فرهنگی شهرستان آران و بیدگل) درباره دلیل متوقف نشدن فعالیت‌های عمرانی و آغاز نشدن کاوش‌های باستان شناختی تکمیلی در گورستان تاریخی نوش آباد به ایلنا گفت: گورستان نوش آباد یک محوطه وسیع بود که در دهه‌های گذشته یک بلوار به عرض ۶۰ متر از میان آن عبور کرد. این گورستان به دو بخش جبهه جنوبی و شمالی تقسیم شد.
او گفت: در جبهه جنوبی گورستان یک مسجد ساخته شد و در جبهه شمالی نیز فضای سبز شهرداری و ساختمان‌های اداری شهرداری و اداره گاز احداث شد که حالا شهرداری نوش آباد این محدوده را برای احداث بوستان بانوان گرفته است.
عبدلی با اشاره به سابقه گمانه زنی‌های باستان شناختی صورت گرفته در دو نقطه از این محدوده نشانه‌گذاری شده در طرح جامع شهر نوش آباد، گفت: سال ۹۷ این گورستان توسط دکتر ساروخانی گمانه زنی شد که به کشف گورهای تاریخی منجر نشد و شهرداری هم چند ماه پیش اقدام به تبدیل فضای سبز این محدوده به پارک بانوان آن هم بدون گودبرداری زمین کرد.
به گفته رییس اداره میراث فرهنگی شهرستان آران و بیدگل، پس از ارسال نامه توقف از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان فعالیت بیشتری انجام نشده و هم اکنون پیشنهاداتی برای انجام گمانه زنی‌های باستان شناختی بیشتر مطرح شده است.
او با اعلام اینکه هنوز آثاری از دوره ساسانی در این محدوده به دست نیامده است، افزود: در کتاب نوش آباد در آیینه تاریخ نوشته دکتر محمد نوش آبادی براساس شواهدی که در قدیم دیده شده بود، تخمین زده‌اند که این گورستان متعلق به دوره ساسانی است.
عبدلی گفت: اگر لازم باشد حتما گمانه زنی‌های بیشتری انجام خواهد شد. البته بخش زیادی از این گورستان در دهه‌های گذشته از بین رفته است.
