موز صد و بیست هزار دلاری مائوریزیو کاتلان، ۱/۵ میلیون دلار فروخته می‌شود!
سال گذشته بود که یک موز که با چسب روی دیوار نصب شده بود، به مبلغ صدو بیست هزار دلار فروخته شد. این اتفاق مخالفان و موافقانی داشت و در نهایت به محبوبیت بیشتر سازنده اثر مائوریزیو کاتلان شد. حال این اثر جنجالی قرار است در آینده‌ای نزدیک با قیمت بالاتر چوب حراج بخورد!
به گزارش خبرنگار ایلنا، سال ۲۰۱۹ بود که یک موز واقعی نصب شده روی دیوار به قیمت صد و بیست هزار دلارفروخته شد. این اتفاق عجیب در همان مقطع بحث‌های مختلفی در رابطه با معنا و مفهوم هنر را رقم زده بود.
«سی‌ان‌ان» درباره این اتفاق گزارشی منتشر و تاکید کرده که این اثر احتمالا به ارزش یک و نیم میلیون دلار فروخته خواهد شد!
این اثر که آن را هنری تلقی می‌کنند! و سه نسخه است، توسط مائوریزیو کاتلان ساخته شده و «کمدین» نام دارد.
اثر مفهومی «کمدین» از مائوریزیو کاتلان که شامل یک موز چسبیده به دیوار با نوار چسب است! این اثر پنج سال بعد از فروش ۱۲۰.۰۰۰ دلار، برای حراج به فروش می‌رسد!
یک حراج باورنکردنی!
هفته گذشته خانه حراج «ساتبیز» اعلام کرد که یکی از سه نسخه این اثر دوباره به فروش می‌رسد، اما این بار با برآوردی بین ۱ میلیون تا ۱.۵ میلیون دلار!
طی این حراج برنده مزایده برای پول خود یک رول چسب و یک موز دریافت خواهد کرد، همچنین یک گواهی اصالت و دستورالعمل‌های رسمی برای نصب اثر نیز از سوی حراج به او داده می‌شود تا به این ترتیب او بین یک میلیون تا یک و نیم میلیون دلار بابتش پرداخت کند.
«ساتبیز» گفته خوشبختانه هم موز و هم چسب نسخه‌های اصلی هستند.
سخنگوی حراج نیز بیان کرد: «کمدین» یک اثر هنری مفهومی است که با مواد واقعی ساخته شده و درهر مکانی قابل نصب است.
سازنده اثر یعنی مائوریزیو کاتلان و گالری هنری فرانسوی «پِروتین»، پنج سال پیش زمانی که اثر «کمدین» را با قیمتی شش رقمی در نمایشگاه «آرت بازل میامی بیچ» به نمایش گذاشتند، خبرساز شدند.
موز از کجا آمد؟
نسخه اصلی با استفاده از موزی که از یک فروشگاه مواد غذایی در میامی خریداری شده بود، ایجاد شد. البته گالری مربوطه در اینباره گفته این موز طبق دستورالعمل‌های هنرمند می‌تواند جایگزین داشته باشد. در آن زمان که مائوریزیو کاتلان این اثر را خلق کرد، جامعه هنری جهان در مورد ارزش‌های آرتیستیک این اثر، نظرات متفاوتی داشت. در این میان برخی منتقدان ریشه این اثر را ادامه سنت غنی تولید آثار مفهومی در گذشته می‌دانستند. با تمام تفاوت نظرها در نهایت مخاطبان بسیاری در روز رونمایی مقابل نمایشگاه مربوطه به صف ایستاده بودند تا شاهد نصب این اثر باشند.
«کمدین» که توسط خانه حراج «ساتبی» قبل از فروش روی دیوار نصب شده!
یک اتفاق عجیب دیگر!
پس از رونمایی اتفاق عجیب دیگری رخ داد که البته در راستای اهداف خالق اثر بوده. هنرمند اجرایی که در رویداد در کنار کاتلان حضور داشته موز را از دیوار برمی‌دارد و در مقابل صدها بازدیدکننده پوست آن را کنده و تمام آن را می‌خورد. او این کار را یک عملکرد هنری دانست و نه تخریب یک اثر هنری!
همانطور که گفته شد این موز سه نسخه داشته که نمونه نصب شده در میامی به دلیل نگرانی‌ها نسبت به ایمنی اثر (خورده نشدن آن!) از دیوار برداشته شد! اما در نهایت هر سه نسخه در نمایشگاهی که برگزار شده، فروخته شده‌اند!
دو نسخه از این آثار توسط مجموعه‌داران خصوصی به قیمت ۱۲۰ هزار دلار خریداری شدند. در حالی که نسخه سوم به مبلغی بالاتر فروخته شده و بعدا به موزه «گوگنهایم» در نیویورک اهدا شده است. البته باید گفت رقم فروش این اثر به طور رسمی اعلام نشده است.
آیا «موز» یک اثر انتقادی است؟
کاتلان سازنده اثر، «کمدین» را یک اثر انتقادی دانسته و گفته است: خلق و ارائه اثرم اصلا جنبه شوخی ندارد و نصب و رونمایی آن را اتفاقی ارزشمند در راستای هنر مدرن می‌دانم!
دیوید گالپرین (رئیس هنر معاصر ساتبی در آمریکای شمالی) نیز «کمدین» را اثری هنری دانسته که بر اساس نبوغ خالص خلق شده و گفته است: بدون شک ایجاد تعادل در تفکر انتقادی عمیق به شوخی و ایده‌ها و خلاقیت‌های رندانه نیاز دارد و پای‌بندی به آنخا نقش تعیین‌کننده‌ای برای ارتباط هنرمندان و نسل ما خواهد داشت!
او با بیان اینکه این مردم و مخاطبان هستند که در تعیین ارزش واقعی اثر نقش مستقیم دارند، گفت: اگر این موز به خودی خود مفهوم هنر و ارزش‌های هنری را زیر سوال می‌برد، پس ما در تحقق معنایی ایده‌های مفهومی در هنر امروز درست عمل کرده‌ایم!
موز را خورد چون گرسنه بود!
گفتنی است این اثر سال گذشته در موزه هنر «لیوم» واقع در شهر سئول کره جنوبی به نمایش درآمده است! موز یا همان «کمدین» در همان مقطع هم توسط یک دانشجوی هنر از دانشگاه ملی سئول برداشته و خورده شد. او سپس پوست میوه را دوباره به دیوار چسبانده بود!
این دانشجو گفته بود به دلیل گرسنگی موز را خورده! در ادامه سخنگوی گالری گفته بود؛ موزه سپس موز تازه‌ای را جایگزین قبلی کرده است.
یک اثر هایپررئال ساخته هنرمند که خودش را سوژه قرار داده
کمی درباره مائوریتزیو کاتلان
مائوریتزیو کاتلان یکی از هنرمندان معاصر ایتالیایی است که در عرصه هنرهای تجسمی فعالیت دارد. او عمدتا به خاطر مجسمه‌ها و آثار هایپررئالیستی‌اش می‌شناسند. یکی از دلایل معروفیت او رویکرد طنزآمیزش به موضوعات است تا آنجا که او را جوکر دنیای هنر می‌شناسند. او جزو معدود هنرمندان خودآموخته است که آثارش در سطوح بین‌المللی مورد توجه مخاطبان است. تا امروز آثار متعددی از مائوریتزیو کاتلان در موزه‌ها و نمایشگاه‌های جهان نمایش داده شده است. گفته می‌شود این هنرمندان نوگرا مهمترین آثار هنری خود را در «Viale Bligny ۴۲» واقع در شهر میلان خلق کرده؛ جایی که سال‌ها در آن زندگی کرده است.
پرتره‌ای از خود در موزه «بوجمنس وان بونینگه»/ روتردام/ محصول ۲۰۰۹
«کمدین» توسط خانه حراج نیویورک در بیستم نوامبر، یعنی چند هفته دیگر در معرض فروش گذاشته خواهد شد و در ادامه طی تور جهانی به شهرهای لندن، پاریس، میلان، هنگ‌کنگ، دبی، تایپه، توکیو و لس‌آنجلس خواهد رفت!
