لئوپلد فن رانکه چگونه تاریخ اروپا را نوشت؟

به گزارش خبرنگار ایلنا، کتاب تاریخ نگاری، روش و پارادایم نوشته لئوپلد فن رانکه با ترجمه امیر علی نیا در ۲۱۳ صفحه و به قیمت ۲۵۰ هزار تومان ازسوی انتشارات ندای تاریخ منتشر شده است.

سده نوزدهم میلادی که به برآمدن تاریخ نگاری عالمانه انجامید؛ دوره برومند امر واقع، عصر حوادث بزرگ سیاسی، گسترش ناسیونالیسم و ظهور ملت‌های جدیدی بود که ذهن تاریخ نگاران را به خود جلب کرده است و افزون بر این مورخان بزرگ آلمان سده نوزده میلادی از جمله لئوپلد فن رانکه، فریدریش کریستوف دهلمان، بارتولد گئورگ نیبور، و غیره متوجه سلطه و حیات تاریخی دولت پروس بودند. برخی مورخان از جمله مومزن مورخ تاریخ باستان و رودلف ویرهاوس بر این باور بودند که رانکه نه تنها به تاریخ سیاسی و تاریخ قدرت‌های بزرگ بلکه به تاریخ فرهنگی نیز توجه داشته است. از این رو مومزن به بررسی تاریخ نگاری رانکه به عنوان مورخی اجتماعی پرداخت. و به شوادی از تحلیل ادبیات دوره ملکه الیزابت در تاریخ انگلستان او اشاره کرد.

تمایل رانکه به دنیای سیاسی از سال ۱۸۲۴ و زمان نگارش تاریخ ملت‌های لاتین و توتونی آغاز شد. افزون بر این گزارش سفیران در کتابخانه‌های سلطنتی که سرشار از جزییات زندگی سیاسی آن‌ها بود تاثیرات عمیقی بر زندگی حرفه‌ای رانکه به عنوان مورخ تاریخ داشت و باعث شد او هرچه بیشتر به تاریخ سیاسی علاقمند شود.

رانکه با تمجید از قدرت سیاسی، دول اروپا را مظهر اراده خداوند می‌دانست. برداشت او از دولت متکی بر واقعیت‌های سیاسی پروس پیش از سال ۱۸۴۸ م و قبل از استقرار نهادهای انتخابی و پیش از صنعتی شدن و لوازم اجتماعی آن بود. رانکه با ستودن قدرن‌های بزرگ روزگارش آن‌ها را تجسم‌های سیاسی روح ملت‌های اروپایی می‌دانست.

کتاب حاضر در شش بحث تنظیم شده است: شرح تمایل رانکه به آرشیوها، موقعیت و شواهد تاریخ نگاری نوین، فهم نگارش و شرح تاریخ اروپا، بازتاب رانکه در تفکر تاریخی آمریکا و آلمان، تاریخ به مثابه پرسشگری؛ ماینکه مسئله رانکه - بورکهارت، بحران پارادایم رانکه‌ای در سده نوزدهم.

بیژن تلیانی