«گالیله» را اجرای مدرن نجات داد

به گزارش خبرنگار ایلنا، «گالیله» عنوان یکی از بحث‌برانگیزترین آثار درام‌نویس آلمانی برتولت برشت است که از چندی پیش در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه است. این اثر که یکی از نمایشنامه‌های مورد علاقه حمید سمندریان بود، حال توسط شاگردش شهاب‌الدین حسین‌پور به مرحله اجرا رسیده است. 

فرهاد آییش، صدف اسپهبدی، یاشار خمسه، شهروز دل‌افکار، المیرا دهقانی، علیرضا ساوه‌درودی، اشکان صادقی، فربد فرهنگ، آرش فلاحت‌پیشه و محمد معتضدی برخی از بازیگران این نمایش هستند. از دیگر عوامل اصلی این تئاتر می‌توان به آرش فلاحت‌پیشه و حمید رحیمی مشاور کارگردان، امیرحسین دوانی (طراح صحنه، دکور و آکسسوار)، علی گودینی (طراح گریم)، محمدرضا چراغعلی (طراح موسیقی) و پولاد کیمیایی (خواننده) اشاره کرد. 

محمد معتضدی یکی از بازیگران نمایش «گالیله» درباره جزییات نقشش با ایلنا گفتگو کرد. او دوبلور و بازیگر است و فعالیت‌های هنری خود را از ابتدای دهه هشتاد آغاز کرده است. او طی این سال‌ها علاوه بر بازی در نمایش‌های مختلف و چند فیلم سینمایی در انیمیشن‌هایی چون «باب اسفنجی»، «رالف خرابکار»، «دانشگاه هیولاها»، «یخ زده»،‌ «ماداگاسکار» و «عصر یخبندان ۵» ایفای نقش کرده است.

نمایی از نمایش «گالیله»/ محمدمعتضدی در نقش «کاردینال پیر»

معتضدی گفت: من در نمایش «گالیله» دو نقش بازی می‌کنم؛ یکی «کاردینال پیر» و یکی بزرگی «آندرا». 

او در توضیحات بیشتر گفت: «کاردینال پیر» یکی از کاراکترهایی است که در زمان گالیله بسیار آدم با نفوذی بوده است. خیلی خیلی سنش زیاد است و از کشیش‌های بسیار با نفوذی است که به شدت مخالف دیدگاه‌ها و باورهای گالیله است. در واقع این کاراکتر یک گوشه‌های طنز و کمدی هم دارد. از لحاظ بدنی کاملا فلج است و روی چرخ وارد صحنه می‌شود. او وقتی حرف می‌زند نفسش می‌گیرد. 

معتضدی ادامه داد: «کاردینال پیر» به لحاظ باوری به شدت با گالیله مخالف است و معتقد است نباید به حرف‌های گالیله گوش داد. کاردینال یک مسیحی به شدت متعصب است و معتقد است خداوند باری تعالی امکان ندارد اشرف مخلوقاتش را روی یک سیاره سرگردان بگذارد. 

وی درباره نقش دیگرش در نمایش «گالیله»، ادامه داد: کودکی این شخصیت را مانی کلاته بازی می‌کند و ایفاگر سنین جوانی او خودم هستم. «آندرا» در واقع، پسرخوانده گالیله است که در واقع پسر خانم سارتی است و از بچگی با گالیله بزرگ شده است. 

معتضدی درباره شباهت یا تفاوت‌های دو کاراکتری که نقش‌شان را بازی کرده، نیز این اینگونه گفت: این کاراکتر یعنی «آندرا» کاملا متضاد با «کاردینال» است. در واقع باید گفت او یک کاراکتر بسیار جدی است. «آندرا» فردی است که با آموزه‌های گالیله بزرگ شده و کاملا فرزند این دیدگاه و فضا است، به قول آقای حسین‌پور آندرا پسر علم است. 

این بازیگر درباره چالش ایفای همزمان دو نقش کاملا متفاوت بیان کرد: طبیعتا این کار از هر لحاظ سخت است. همانطور که توضیح دادم این دو کاراکتر هیچ ربطی بهم ندارند، چه از نظر ظاهری و سن و سال، و چه از نظر نوع باور و کاراکتر هیچ ارتباطی ندارند که همین موضوع در بازیگری بسیار چالش ایجاد می‌کند. 

او در پاسخ به اینکه ایفای دو نقش متفاوت در یک نمایش چه چالش‌های دیگری به لحاظ اجرایی وجود دارد، پاسخ داد: در این نمایش من باید ظرف پنج دقیقه گریم و لباسم از یک پیرمرد ۹۵ساله تبدیل به یک نوجوان ۲۰ساله شود و گویش و نوع حرکت و بازی هم باید کاملا تغییر پیدا کند. 

وی درباره بازی مقابل فرهاد آییش نیز بیان کرد؛ این اتفاق قطعا یکی از شانس‌های بزرگی است که زندگی به من داده است. بسیار لذت‌بخش و به مراتب بسیار هم استرس‌زا است وقتی که شما دارید کنار شخصی بازی می‌کنید که وجب به وجب و سانتی‌متر به سانتی‌متر صحنه را مثل کف دستش می‌شناسد و لحظه به لحظه نمایش را با وجودش حس کرده است. 

معتضدی در بخش دیگی از صحبت‌هایش گفت: آقای آییش حرف قشنگی می‌زنند. ایشان می‌گویند؛ من الان می‌توانم به عنوان خود «گالیله» مصاحبه کنم نه به عنوان بازیگر «گالیله». وقتی یک نفر تا این حد روی نقشش مسلط است، مثل این است که شما به عنوان بازیگر بخواهی کنار خود «گالیله» بازی کنی. 

وی در ادامه، درباره مدت زمان طولانی نمایش و شاخصه‌هایی که موجب شده تا مخاطب در سالن بماند و نمایش را تا اخر ببیند، نیز توضیحاتی ارائه کرد. 

این بازیگر گفت: نمایشنامه اثر در دراماتورژی که آقای یاراحمدی انجام دادند، بسیار کوتاه شده است. در ادامه آقای آییش، شهاب‌الدین حسین‌پور و آرش فلاحت‌پیشه روی این متن کار کردند. می‌شود گفت راه نجات این متن برای اجرا در این دوره «مدرن» کردن آن بود، که تا حد زیادی اتفاق افتاده. این مدرن شدن در نوع دکور، نورپردازی و حتی کارگردانی و میزانسن و نوع بازی‌ها؛ اتفاق افتاده است. این موضوع کمک می‌کند تا تماشاچی با ریتم نمایش همراه شود. 

وی ادامه داد: این نمایش اگر قرار بود با نوشته اورجینال و اصلی برشت که استاد سمندریان ترجمه کردند، روی صحنه برود، یک نمایش چهارساعته می‌شد و طبیعتا امکان‌پذیر نبود؛ تاکید می‌کنم که این مدرن شدن به نمایش کمک کرد. 

معتضدی درپایان بیان کرد: باعث خوشحالی است که مردم این قدراز این نمایش استقبال کردند و این نشان می‌دهد که مردم کار خوب را دوست دارند و اهمیتی به مدت زمان طولانی کار نمی‌دهند. این که مردم استقبال می‌کنند خیلی خوب است و من از عوامل این کار تشکر می‌کنم که به من اعتماد کردند تا بتوانم در این کار بازی کنم.