از شرایط اکران رضایت ندارم/ «درب» با فرهنگ ایرانی عجین است

سیدرضا محقق، تهیه‌کننده سینما، که فیلم سینمایی «درب» به تهیه‌کنندگی او در سینماهای کشور در حال اکران است، در گفتگو با خبرنگار ایلنا، اظهار کرد: من و برادرم (سیدهادی محقق) کار در سینما را با هم آغاز کردیم و از همان زمان اشتراکات ذهنی زیادی با هم داشتیم و در چندین پروژه نیز با هم همکاری کردیم.

محقق خاطرنشان کرد: مهم‌ترین ویژگی «درب» برای من دغدغه این فیلم بود، «درب» فیلمی است که به اعتقاد، باور، اخلاق و انسانیت می‌پردازد و در آن می‌توان حس انسان‌دوستی را دید. انسانی که بدون هیچ چشم‌داشتی به هم‌نوع خود کمک می‌کند. در زمانه ما انسان‌های بسیاری هستند که می‌خواهند با هر کار کوچکی دیده شوند و در این فیلم سعی داشتیم انسانی را به تصویر بکشیم که حتی به دنبال دیده شدن نیست و بدون هیچ چشم‌داشتی به دیگران کمک می‌کند.

این تهیه‌کننده درباره باورپذیر بودن قصه فیلم «درب» گفت: به نظر من قصه «درب» کاملاً باورپذیر است، ما انسان‌های خوب و شریف بسیاری در اطرافمان داریم که تمام دغدغه‌شان این است که به دیگران کمک کنند. نمونه‌های آشنای این افراد کسانی هستند که مدرسه می‌سازند یا در زمان بروز بلایای طبیعی به کمک هموطنان خود می‌روند. در فیلم «درب» ما نمونه ساده‌ای از این افراد را می‌بینیم که به سهم خود در حد توانایی خودش به یک خانواده کمک می‌کند. نکته جالب توجه درباره «درب» این است که قصه این فیلم کاملاً واقعی است و اتفاقی که در این اثر روایت می‌شود در روستایی به نام سوق رخ داده و واقعاً یک مأمور برق به نام حسین اسکندری همان کاری را در قهرمان فیلم در «درب» انجام می‌دهد را در دنیای واقعی انجام داده و اتفاقاً خودش این قصه را برای ما تعریف کرد.

محقق درباره فضایی که فیلم «درب» در آن ضبط شده و زیست مردم کهگیلویه و بویراحمد گفت: زیستی که در فیلم «درب» می‌بینید قطعاً بخشی از هویت ما به حساب می‌آید. به نظر من یک فیلم زمانی می‌تواند اثری قابل قبول و با کیفیت باشد که سرشار از نشانه‌هایی باشد که مربوط به واقعیت زیست مردم می‌شود بنابراین فیلمساز وقتی به یک جغرافیای متفاوت می‌رود باید نسبت به آن شناخت داشته باشد و شناخت فیلمساز به باورپذیر بودن قصه کمک می‌کند.

این تهیه‌کننده درباره نگاه اجتماعی فیلم سینمایی «درب» اظهار کرد: روستایی که در این فیلم می‌بینیم یکی از دورافتاده‌ترین روستاهای آن منطقه است که تنها یک تک‌خانه در آن منطقه وجود دارد. افراد حاضر در این خانه می‌توانند به راحتی خانه‌شان را رها کنند و در یک منطقه دیگر با امکانات رفاهی بیشتر زندگی کنند اما عرق و تعصب آن‌ها باعث شده که در همان منطقه بمانند و جالب است که با این وجود در آن منطقه آب و برق وجود دارد.

این تهیه‌کننده درباره ساخت فیلم‌های متفاوت در سینمای ایران گفت: اگر توجه کنید متوجه می‌شوید اکثر آثاری که من تولید کرده‌ام در گروه هنر و تجربه اکران شده‌اند و من به سینمای هنری و در واقع سینمای آلترناتیو علاقه دارم. تلاش من بر این است فیلم‌هایی که تولید می‌کنم در خدمت سینما باشند و هر فیلمی که بتواند کمکی به سینما بکند به نظر من برای ساخت مناسب است. در اکثر مواقع تصمیمم برای ساخت یک فیلم زمانی قطعی می‌شود که ایده‌ای ذهنم را رها نکند و وقتی با ایده‌ای مواجه می‌شوم که فیلمی متفاوت از آن ساخته خواهد شد، واقعاً ذوق زده می‌شوم.

وی افزود: من سینما را با این نگاه شناخته‌ام و لمس کرده‌ام. فیلم‌هایی از این دست و آثاری که تا امروز تولید کرده‌ام فیلم‌هایی‌اند که با روحم عجین هستند. من زمانی فیلم «دشت خاموش» به کارگردانی احمد بهرامی را تهیه کردم که به جشنواره فیلم ونیز رفت و در آنجا جایزه بهترین فیلم بخش افق‌ها را دریافت کرد و پس از آن فیلم شاهد بودم که احمد بهرامی فیلمسازی واقعاً دغدغه‌مند است که می‌خواهد فیلم بعدی‌اش را بسازد، پس برای ساخت فیلم دوم هم با او همکاری کردم و اثر موفق دیگری خلق شد.

محقق درباره تأثیرپذیری فیلم «درب» از سینمای عباس کیارستمی و سهراب شهید ثالث گفت: سینمای ما مدیون این فیلمسازان است اما به نظر من هر فیلمساز نگاه خود را دارد و آن جهان‌بینی فیلمساز است که وجه تمایزی ایجاد می‌کند. اگر یک فیلمساز در ساختار و جهان‌بینی از فیلمسازی دیگر تقلید کند دیگر نمی‌توان آن فیلمساز را مولف و مستقل دانست. هر فیلمساز باید نگاه خاص خود را داشته باشد و به نظر من همانطور که یکی از دوستانم هم به این نکته اشاره کرده بود، هادی محقق پس از دومین اثرش صاحب یک امضای سینمایی شده که مخاطبان سینمای او می‌توانند آثارش را شناسایی کنند.

این تهیه‌کننده درباره‌ عدم استفاده از بازیگران مطرح در این فیلم سینمایی گفت: در ابتدا قصد داشتیم از بازیگر چهره استفاده کنیم و در جلسات متعددی به این موضوع فکر کردیم و به این نتیجه رسیدیم که فضای مدنظر با بازیگر چهره به دست نمی‌آید و از طرفی قصه فیلم ممکن است اینگونه لوث شود. ما از بازیگران متعددی برای نقش اصلی تست گرفتیم و حتی پنج جلسه هم فیلمبرداری داشتیم ولی پس از پنج جلسه کارگردان فیلم به من گفت که به بازی مطلوب مورد نظرش نرسیده و تصمیم دارد که خودش نقش اصلی را بازی کند که به نظر من تصمیم خوبی بود و هادی محقق توانست به تنهایی این فیلم را بنویسد، کارگردانی کند و به عنوان بازیگر جلوی دوربینش قرار بگیرد.

وی درباره شرایط اکران فیلم سینمایی «درب» گفت: از شرایط اکران هیچ رضایتی ندارم. «درب» در فرانسه ۴۵ هزار تماشاگر داشت ولی اینجا برای فیلم هیچ ارزشی قائل نشدند و حتی یک خبر هم در فضای مجازی درباره اکران آن منتشر نکردند. ما از ابتدا قصد داشتیم این فیلم را در گروه هنر و تجربه اکران کنیم اما پخش‌کننده که باید بخش تبلیغات فیلم را بر عهده بگیرد هیچ اقدام مناسبی برای معرفی فیلم نداشته و مشخص است که در این شرایط مخاطبان «درب» که مخاطبان خاص سینما هستند از اکران آن باخبر نمی‌شوند و فیلم مخاطب چندانی نخواهد داشت.

محقق در پایان گفت: «درب» فیلمی است که با فرهنگ ایرانی عجین است و در جشنواره‌های معتبری چون بوسان حضور داشته که فیلم افتتاحیه این جشنواره بوده و جایزه بهترین فیلم را هم دریافت کرده یا در جشنواره سه قاره نانت هم با استقبال خوبی روبرو شد و توانست از این جشنواره هم جایزه بگیرد اما به دلیل‌عدم تبلیغات مناسب در کشور خودمان نتوانست به علاقه‌مندان سینما معرفی شود.