شفیعی در گفت‌وگو با ایلنا:
ایران نباید در دامی که اسرائیل پهن کرده است، گرفتار شود
دولت پزشکیان فرصتی برای ایران است که نباید از دست برود
نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی گفت: ایران باید متوجه باشد که نباید در دامی که اسرائیل پهن کرده است، گرفتار شود. به عبارت دیگر در برابر ترور شهید هنیه ایران باید دو اقدام انجام دهد یک اقدام واکنش نسبت به تهدیدی است که علیه تمامیت ارضی صورت گرفته است دوم اقداماتی را باید انجام دهد که اسرائیل به اهدافی که تعقیب می‌کرده، نائل نشود.
نوذر شفیعی نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به ترور شهید هنیه و ایجاد یک چالش امنیتی در سیاست خارجی ایران، گفت: متاسفانه بعضی از چالش‌های امنیتی مثل چالش‌های اخیر چالش‌های تحمیلی است. اقدامی از طرف اسرائیل حادث شده که به طور اجتناب ناپذیر دولت را در مقابل یک عمل انجام شده قرار داده است. بنابراین در حال حاضر پاسخ به این اقدام برای دولت اجتناب ناپذیر است. منتها اینکه چطور مدیریت شود تا پیامد مخربی در میان‌مدت و بلند مدت نداشته باشد آن یک بحث جدا است که باید دولت جدید به آن توجه داشته باشد. دولت باید از پیش، وقوع چنین رویدادهایی را می‌دانست. آن چیزی که دولت باید انجام دهد این است که از بحران فعلی به شکلی عبور کند و یک تدبیر خردمندانه‌ای را انجام دهد تا آنچه که ممکن است اسرائیل در پی آن باشد اتفاق نیفتد.
ایران نباید در دامی که اسرائیل پهن کرده است، گرفتار شود
وی ادامه داد: ممکن است اسرائیل در پی تحمیل یک درگیری به ایران باشد؛ ایران باید متوجه باشد که نباید در دامی که اسرائیل پهن کرده است، گرفتار شود. به عبارت دیگر در برابر ترور شهید هنیه ایران باید دو اقدام انجام دهد یک اقدام واکنش نسبت به تهدیدی است که علیه تمامیت ارضی صورت گرفته است دوم اقداماتی را باید انجام دهد که اسرائیل به اهدافی که تعقیب می‌کرده، نائل نشود. این نیازمند یک همفکری بین تمام اجزای حاکمیت است که باید صورت بگیرد.
روابط بین‌المللی ایران دچار مشکل است
این استاد دانشگاه عنوان کرد: بعد از اینکه دولت از این بحران عبور کرد، باید یک تدبیری را برای حل ابر چالش‌ها در حوزه سیاست داخلی و خارجی اتخاذ کند. روابط بین‌المللی ایران دچار مشکل است و آنچه که اتفاق افتاده است، ناشی از روابط بین‌المللی ایران است. این موضوع باید به طور اساسی حل شود. در موضوعات داخلی ابر چالش‌هایی به نام ناترازی‌های مالی، بحران محیط زیست و فاصله میان مردم و حکومت وجود دارد و دولت باید از پس این مشکلات برآید تا بتواند امیدوار باشد که شعارها و مسیرهایی که انتخاب کرده است، محقق شود.
پروسه تشکیل کابینه خیلی زمان‌بر شده است
وی در پاسخ به این سوال که تشکیل به موقع کابینه می‌تواند برای شرایط کنونی کمک‌کننده باشد، تصریح کرد: متاسفانه با اینکه لازم است تشکیل دولت بر اساس حوصله، صبر، دقت و وسواس اتفاق افتد ولی تاخیر بیش از حد باعث آفت می‌شود؛ متاسفانه این بحث خیلی طولانی شده است. این می‌تواند ما را نسبت به حوادث روزمره‌ای که می‌گذرد، دچار مشکل کند. لذا به نظر من اگر در این هفته آقای پزشکیان موفق نشوند که دولت‌شان را معرفی کنند معلوم می‌شود از همین ابتدا در درون دولت دچار چالش است. دولتی که در نتیجه این چالش‌ها سالم بیرون آید الزاماً یک دولت یکدست و موفقی نخواهد بود. دکتر پزشکیان باید صرف نظر از ملاحظات جانبی سریعا تصمیم بگیرد البته که این سرعت نباید باعث از بین رفتن دقت و ارزیابی‌های لازم شود. به هر حال به نظر می‌آید که زمان خیلی طولانی شده است.
دولت پزشکیان یک فرصت برای ایران است
شفیعی در پاسخ به این سوال که دولت تا چه میزان می‌تواند معضلات اقتصادی را با راهکار دیپلماسی برطرف کند، گفت من یک نکته راجع به کل جمهوری اسلامی ایران بگویم؛ فرصت‌ها همیشه پیش نمی‌آید. دولت آقای پزشکیان یک فرصت برای جمهوری اسلامی ایران است که می‌تواند به رفع چالش‌هاش در عرصه داخلی و نظام بین‌الملل مبادرت ورزد. اگر این فرصت از دست رود قطعاً ادامه مسیر دشوار خواهد بود. برای مثال اگر شما بخواهید در مقابل اسرائیل واکنش نشان دهید این واکنش زمانی موفق خواهد بود که شما از یک اجماع داخلی و سرمایه اجتماعی بالا برخوردار باشید؛ از یک اقتصاد قوی که بتواند تاب آوری بالایی در مقابل هزینه‌های جنگ ایجاد کند و از یک روابط بین‌المللی مناسب برخوردار باشید که بتواند در صحن سازمان‌های بین‌المللی و افکار بین‌المللی کمک حال شما باشد. ما باید این وسیله را داشته باشیم.
وی افزود: اگر جنگ با اسرائیل بخواهد به درازا بکشد، ممکن است ما تاب آوری زیادی نداشته باشیم. به خاطر جلوگیری از چنین رخدادهایی ما باید یک بار دیگر واقع بینانه شرایط خودمان را مرور کنیم، مشکلات و چالش‌هایی که با آنها مواجه هستیم را بررسی کنیم و یک مسیر درست را برای ادامه سیاست و حکومت در ایران داشته باشیم. اگر غیر از این باشد و از این فرصت استفاده نشود و برعکس تلاش بر این باشد که این فرصت سوخته شود در آینده جمهوری اسلامی ایران با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
باید از تمامی ابزارهای دیپلماسی در جهت تامین منافع خودمان استفاده کنیم
این نماینده پیشین مجلس در پاسخ به این سوال که سیاست خارجی ایران چه ابزارهایی برای مقابله با چالش‌های منطقه‌ای دارد، گفت: سیاست خارجی را صفر و صدی یا سیاه و سفید نمی‌بینم، سیاست خارجی را خاکستری می‌بینم، در نتیجه ما باید از تمامی ابزارهایمان در جهت تامین منافع خودمان استفاده کنیم منتها بحث این است که در چه زمانی و از کدام یک از این ابزارها استفاده کنیم به عبارت دیگر ما باید یک دیپلماسی هوشمند داشته باشیم. ضمن اینکه ما باید تشخیص دهیم که کدام یک اولویت‌های بیشتری دارد، همانطور باید تشخیص دهیم که کدام یک از این شیوه‌ها در حال حاضر بهتر می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.
در روابط بین‌المللی باید الگوی مناسب با سیاست خارجی خودمان را انتخاب کنیم
وی با بیان اینکه در سیاست خارجی مطابق با شرایط باید انعطاف نشان داد، گفت: وقتی که از ابزارها و منابع لازم برخوردار نیستید، ناچار هستید برای کسب یک منفعت بلند مدت از منافع کوتاه‌مدت بگذرید. بنابراین فقط بحث ایران نیست که ما این توصیه‌ها را می‌کنیم، به لحاظ تجربی کشورهای مختلفی هستند که شرایط ایران را داشتند برخی از آنها عملگرا بودند و در سیاست خارجی‌شان انعطاف‌هایی نشان دادند و الان به یک قدرت بزرگ تبدیل شدند که به آمریکا نه می‌گویند مثل چین. بعضی از قدرت‌های دیگر بودند که در تعارض ایدئولوژیک با غرب قرار گرفتند و از منابع و ابزارهای لازم برخوردار نبودند و دچار فروپاشی شدند مثل اتحاد جماهیر شوروی. برخی از کشورها هستند که به این روال و تعارض‌شان با نظام بین‌الملل ادامه می‌دهند اما این تعارض باعث هزینه‌های سنگینی به آن کشور شده است و در واقع اگر قدرت اسلحه نباشد آن کشور دچار فروپاشی می‌شود مثل کره شمالی. برخی از کشورها هم در سیاست خارجی خودشان تغییراتی به وجود آوردند با اینکه با آمریکا دارای پیشینه بسیار منفی بودند، روابط خود را با آمریکا تنظیم کردند و شاهد دوره جدیدی از رشد اقتصادی شدند مثل ویتنام. ما باید ببینیم کدام الگوها را می‌خواهیم انتخاب کنیم ولی این الگوها اگر بد انتخاب شود به همان سرنوشتی دچار می‌شویم که برخی از این کشورها دچار شدند.
زمانی که بحران نیست باید ابتکار عمل داشت
شفیعی در پاسخ به این سوال که با توجه به ماجراجویی‌های اخیر اسرائیل در منطقه چقدر ضرورت دارد با استفاده از ابزار دیپلماسی از اقدامات آن جلوگیری شود، بیان کرد: شما باید زمانی که با بحران مواجه نیستید، ابتکار عمل داشته باشید یعنی اگر در شرایط فعلی بخواهید رفتار خود را تغییر بدهید و یا انعطافی در دیپلماسی به وجود آورید ممکن است نشانه ضعف قلمداد شود. به همین خاطر ما باید شرایط فعلی را مدیریت کنیم. منظور من از شرایط فعلی، دقیقاً از زمان ترور شهید هنیه است تا پایان تحولاتی که مربوط به این ترور می‌شود. شما ممکن است فردا اقدام نظامی انجام دهید، اسرائیل واکنش نشان دهد و بعد مجدداً واکنش نشان دهید و این شما را مشغول خواهد کرد. در هر حال انعطاف در رفتار شما نباید به معنی پیامد ترور شهید هنیه باشد.
وی ادامه داد: باید از این مرحله عبور کنیم و بعد از آن می‌توانیم، ابتکار عمل‌هایی را صورت دهیم به عنوان مثال ممکن است طرح تشکیل دو دولت را قبول داشته باشید و روی آن مانور دهید، این یک انعطاف در سیاست خارجی ایران است و توجه افکار بین‌المللی را به خود جلب می‌کند. شما وقتی که با طرح دو دولت مخالف هستید و کشورهای دیگر از این فشاری که شما وارد می‌کنید، استفاده کنند و پروژه دو دولت را پیش ببرند، این عملاً ممکن است مانع از این شود که ما بتوانیم در عرصه بین الملل وارد تعامل با کشورهای دیگر جهان شویم.
بگذاریم پزشکیان پالس‌های مثبت را مخابره کند
این استاد دانشگاه درباره اینکه نقشه سیاست خارجی دولت چهاردهم چطور موفق خواهد بود، گفت: برای دکتر پزشکیان این امکان را فراهم کنیم که پالس‌ها مثبتی را مخابره کنند و در زمین دیپلماسی، وارد گفت‌وگوها شود ما نباید از مذاکره بترسیم؛ دیپلمات‌های ما نباید در انجام مذاکره انفعالی برخورد کنند. دیپلمات‌های ما نباید اعتماد به نفس‌شان را برای مذاکره کم بگیرند یا از اعتماد به نفس لازم برای مذاکره برخوردار نباشند. بنابراین باید دست دولت پزشکیان به عنوان یک فرصت برای حل خیلی از چالش‌ها همچون تعامل ما با آمریکا که منظور من رابطه مستقیم با آمریکاست یا حل مسئله هسته‌ای به طور شفاف باز گذاشته شود.
چالش‌های بین‌المللی را حل نکنیم، محکوم به زندگی در شرایط مبهم خواهیم بود
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پدیده‌ای به نام مسئله هسته‌ای داریم، گفت: یا آن را با غرب حل می‌کنید، یا به سمت یک کاسه کردن مسئله یعنی آزمایش اتمی پیش می‌روید و هزینه این مسئله را پرداخت می‌کنید، اما بدون اینکه دستاورد آن را عاید خودمان کنیم. FATF را به صورت استخوان لایه زخم نگه داشتیم نه حلش می‌کنیم و نه تاوانش را پرداخت می‌کنیم. اگر این چالش‌ها به سمت حل نرود، دائم دچار چالش خواهیم بود و دائم به صورت روزمره و در شرایط مبهم زندگی می‌کنیم. یک شهروند ایرانی و سرمایه‌گذار ایرانی نمی‌داند فردا چه اتفاقی می‌افتد، بنابراین همه چیز روزمره است. این‌ها مواردی است که دولتمردان جمهوری اسلامی ایران از سطح راهبردی گرفته تا پایین‌تر باید به آن توجه داشته باشند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باید از حضور پزشکیان به عنوان یک فرصت بسیار مغتنم برای حل مسائل استفاده شود. تا بنیادها قوی نباشد در سیاست خارجی و عرصه‌های استراتژیک و نظامی نمی‌توانیم، موفق باشیم.
